باغ شازده ماهان کجاست؟ راهنمای سفر به باغی سرسبز در کویر + عکس

وقتی صحبت از جاذبه‌های کویر می‌شود، احتمالا به یاد مناظر بیابانی یا ماسه‌های روان میفتید، اما این موضوع حداقل درباره باغ شازده درست نیست. باغ شاهزاده ماهان یکی از زیباترین باغ‌های دنیاست که در دل کویر مثل نگین سبزی می‌درخشد. پیش از آنکه بخواهید راهی این باغ شگفت‌انگیز شوید، خوب است درباره معماری آن، بهترین زمان بازدید از آنجا و... اطلاعاتی داشته باشید. پس تا پایان این مقاله با ما همراه شوید تا هرآنچه باید درباره باغ شازده بدانید را به شما بگوییم. 

فهرست مطالب:

• باغ شازده کجاست؟
• آشنایی با بخش‌های مختلف باغ
• زمان بازدید
• دیدنی‌های نزدیک به این جاذبه
• اقامت در این سفر

باغ شازده کجاست؟ 

باغ شازده یکی از دیدنی‌های استان کرمان محسوب می‌شود. این باغ تماشایی در نزدیکی شهر ماهان از توابع کرمان واقع شده است. باغ ماهان در دامنه‌ کوه تیگران در جنوب شرقی استان کرمان قرار دارد. همین موضوع سبب شده است تا در بیشتر مواقع از سال نسیم خنکی از سمت کوه تیگران به طرف باغ تاریخی شازده بوزد و هوای این باغ بیش از پیش مطبوع و دلپذیر شود.

این باغ زیبای ایرانی از شمال به شهر ماهان و از جنوب به شهر کهنوج می‌رسد. فاصله از باغ شازده ماهان تا کرمان ۳۷/۷ کیلومتر و تا ماهان ۹/۸ کیلومتر است.

بیشتر بخوانید: معرفی تمام جاهای دیدنی کرمان و اطراف آن + عکس

چگونه به این باغ برویم؟

از سه طریق زیر می‌توانید راهی باغ تاریخی شازده شوید:

• مسیر هوایی: سریع‌ترین راه برای سفر به این باغ ایرانی این است که ابتدا به مقصد کرمان بلیط هواپیما بخرید. بعد، از آنجا می‌توانید با خودروهای سواری خود را در مدت تقریبا ۳۰ دقیقه به این باغ برسانید.
• مسیر ریلی: راه بعدی که پیش رو دارید، سوار شدن بر قطار است. با تهیه بلیط قطار می‌توانید خود را به ایستگاه راه‌آهن کرمان برسانید. از آنجا هم با خودروهای سواری به باغ شازده ماهان بروید.
• مسیر زمینی: این مسیر کمی طولانی‌تر است اما برای کسانی که می‌خواهند جاذبه‌های اطراف ماهان را هم ببینند، مناسب است. اگر از سمت تهران راهی باغ تاریخی ماهان می‌شوید، باید از شهرهایی مثل قم، کاشان، نایین، یزد، مهریز و کرمان بگذرید. بعد از آن هم از طریق جاده کرمان به سمت بم خود را به باغ زیبای شازده برسانید. طی این مسافت به حدود ۱۱ ساعت زمان نیاز دارد.

گشتی در باغ شازده ماهان بزنیم 

در طول تاریخ باغ‌ها و کاروانسراهای زیادی در دل بیابان‌ها ساخته شده‌اند. احتمالا صاحبان این اماکن دوست داشته‌اند که به کویر بی‌آب‌وعلف، حال‌وهوایی بهشتی ببخشند. بااین‌حال، بسیاری از این باغ‌ها و کاروانسراها با گذشت زمان کم‌کم از بین رفتند، اما درباره باغ شاهزاده ماهان قضیه کمی فرق می‌کرد. این باغ سرسبز ایرانی در دامنه کوه تیگران ساخته شد و آب رودی که از این کوه سرچشمه می‌گیرد، در کنار آب قنات‌های این منطقه هیچ وقت اجازه نداد تا ماهان سرسبزی خود را از دست بدهد. 

اگر به باغ تاریخی ماهان پا بگذارید، مثل تمام باغ‌های ایرانی با رودی مواجه می‌شوید که در نهایت آب آن به حوض فیروزه‌ای در وسط باغ می‌ریزد. این آب گوارا و نسیم خنک این حوالی ناخودآگاه شما را به خاطرات شیرین و دوری می‌برد که در خانه مادربزرگ‌ها داشته‌اید. 

گردشگران ایرانی و خارجی در سفر به این باغ دلگشا برای چند ساعت از کویر فاصله می‌گیرند و فراموش می‌کنند که این باغ جایی در قلب مناطق بیابانی ایران واقع شده است.

بخش های مختلف باغ شاهزاده ماهان

باغ شازده ماهان ۵ بخش اصلی دارد که عبارتند از:

• سردرخانه: اولین بخش از باغ شازده که هنگام ورود آن را می‌بینید، سردرخانه است. این قسمت در واقع شما را از کویر بیابانی جدا می‌کند تا راهی سفری شگفت‌انگیز به یکی از زیباترین باغ‌های جهان شوید.
• بالاخانه: این ساختمان دو طبقه در انتهای باغ شازده ماهان قرار دارد. از طبقه دوم بالاخانه یا همان عمارت شاه‌نشین می‌توانید منظره کلی باغ را ببینید. احتمالا دلیل اصلی سکونت مالک این باغ در گذشته در عمارت شاه‌نشین هم همین مسئله بوده است.
• باغ خلوت: بخش دیگری از باغ دیدنی شازده که شما را به وجد می‌آورد، باغ خلوت است. باغ خلوت پشت عمارت شاه‌نشین واقع شده است و درخت‌های میوه و پیاده‌روهای موازی باغ در آن قرار دارند.
• حمام: این حمام تودرتو هم مثل تمام حمام‌های قدیمی ایرانی تماشایی است و پیشنهاد می‌کنیم که در هنگام بازدید از باغ زیبای شازده حتما سراغ این حمام هم بروید.
• خانه زعیم‌باشی و برج مراقبت: این بخش برای مراقبت از باغ از شر راهزنان و موجودات بیابانی ساخته شده است و حمام را از عمارت اصلی جدا می‌کند.

باغ تاریخی شازده علاوه بر این ۵ بخش اصلی، رستوران، هتل و اقامتگاهی دارد تا بازدیدکنندگان بتوانند شبی را در این بهشت زمینی سپری کنند.

معماری باغ شازده ماهان

باغ شازده ماهان باغی است که آن را به صورت شیب‌دار و پلکانی ساخته‌اند. باغ مستطیل‌شکل شازده ۵.۵ هکتار مساحت دارد. معماری باغ شازده ماهان به شکلی است که آب رود تیگران از کوه به سمت مرکز باغ هدایت شود. این آب خنک و گوارا بعد از عبور از باغ به حوضچه‌های پرآبی می‌ریزد که در گذشته آب مورد استفاده اهالی عمارت و آب حمام را تأمین می‌کرد. 

در تزیین بخش‌های مختلف عمارت و سردرخانه باغ از کاشی‌های ایرانی استفاده کرده‌اند. دیوار باغ را با اندود گل پوشانده‌اند و برای پوشش سردر هم گچ به کار برده‌اند. زمین باغ و بخش‌های مختلف آن با سنگ‌های درشت کف‌پوش شده است و پله‌های باغ جنس آجری دارند.

تاریخچه و ماجرای ساخت باغ شازده

باغ سرسبز شازده در سال ۱۳۹۰ جزو میراث جهانی یونسکو شد، اما قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد. در آن زمان سرداری ایروانی به نام محمدحسن‌ خان حاکم کرمان بود. او دستور داد تا در نزدیکی ماهان باغی بسازند که همه را انگشت‌ به دهان کند. البته، بهره‌برداری از این باغ به عمر حکومت محمدحسن‌ خان قد نداد. حاکم بعدی کرمان یعنی عبدالحمیدمیرزا ناصرالدوله فرمانفرمایان، نوه دختری ناصرالدین شاه کسی بود که دستور تمام کردن بخش‌های مختلف باغ را داد و از آن جایی که «کار آن کرد که تمام کرد» باغ ایرانی ماهان هم به اسم شازده قجری سند خورد.

درباره ساخت این باغ ماجراهای مختلفی نقل می‌کنند. یکی از جالب‌ترین آنها که هنوز هم می‌توانید آثار آن را در عمارت باغ ببینید، به بنای این عمارت مربوط می‌شود. زمانی که بنّای باغ در حال تزیین گچ‌بری‌های عمارت بود، خبر مرگ شازده را می‌شنود. او که ظاهرا از کار بنّایی خسته شده بود، با شنیدن این خبر از فرط خوشحالی تغار گچ را به زمین می‌اندازد و می‌رود. همین موضوع باعث شد تا هنوز هم بخش‌هایی از باغ تزیین گچ‌بری نداشته باشند.

چه زمانی از باغ ماهان دیدن کنیم؟

باغ شازده ماهان در هر فصلی از سال تماشایی است. اگر بهار به این باغ پا بگذارید، درختان پرشکوفه و گل‌های تازه شکفته‌ای را می‌بینید که شما را از فکر بیابان‌های اطراف رها می‌کند. 

در تابستان هم تماشای این باغ حال‌‌وهوای دیگری دارد. در این فصل از سال درختان میوه به بار می‌نشینند. آب خنک حوضچه‌ها و فواره‌ها هم هوای باغ را دلچسب‌تر می‌کند. 

در سومین فصل از سال، باغ تاریخی شازده جولان‌گاه پادشاه فصل‌ها می‌شود. در این فصل نسیم خنک پاییزی برگ‌های رنگارنگ را به اطراف می‌پراکند و مناظری تماشایی خلق می‌کند. 

در سردترین فصل از سال هم باغ زیبای شازده سفیدپوش می‌شود. اگر در روزهای برفی راهی این باغ شوید، مناظر درختان برفی را می‌بینید که به خواب زمستانی فرورفته‌اند و انتظار بهار را می‌کشند. 

دیدنی های نزدیک به باغ ماهان

اگر راهی استان کرمان و شهر ماهان می‌شوید، پیشنهاد می‌کنیم که سفر خود را به این باغ ایرانی محدود نکنید. در این سفر می‌توانید از جاذبه‌های دیگری هم بازدید کنید که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• آرامگاه شاه نعمت‌‌الله ولی: این آرامگاه با باغ تاریخی ماهان، با خودرو تنها ۱۱ دقیقه فاصله دارد. بنابراین، بعد از گشت‌وگذار در باغ می‌توانید به سمت شمال حرکت کنید و در شهر ماهان، این آرامگاه تاریخی را هم ببینید.
• عمارت شتر گلو: فاصله از این عمارت تاریخی تا باغ شازده ماهان ۱۲ دقیقه رانندگی است. این عمارت نمونه خوبی از عمارت‌های دارای بادگیر و قنات در شهرهای کویری به حساب می‌آید.
• آبشار سکنج: اگر حدود ۳۵ دقیقه از سمت جنوب شرقی باغ رانندگی کنید، آبشار سکنج را می‌بینید. این آبشار از دامنه کوهی با همین نام سرچشمه می‌گیرد و آب مورد نیاز اهالی روستای آن حوالی را تأمین می‌کند.
• حمام گنجعلی خان: این حمام تاریخی در واقع بخشی از مجموعه گنجعلی خان است که در شهر کرمان قرار دارد. حمام گنجعلی خان از دوران صفویه به جا مانده است و تماشای آن خالی از لطف نیست.
• بازار سنتی کرمان: این بازار که از میدان ارگ کرمان شروع شده و به میدان مشتاقیه این شهر ختم می‌شود، طویل‌ترین راسته بازار در کشور است. بنابراین، اگر هوس خرید سوغات کردید، می‌توانید بعد از باغ تاریخی شازده راهی این بازار شوید.
• آتشکده زرتشتیان: مناطق مختلف کشور، به‌ویژه مناطق کویری، آتشکده‌های بزرگ و کوچکی دارد که یادگار دوران گذشته هستند. یکی از این آتشکده‌ها در کرمان واقع شده و در کنار آن موزه مردم‌شناسی زرتشتیان هم دایر است.
• مجموعه تاریخی ابراهیم خان: این مجموعه تاریخی از مدرسه، حمام و آب‌انبار تشکیل شده است و قدمتش به دوران فتحعلی شاه قاجار می‌رسد. این مجموعه در شهر کرمان قرار دارد. بنابراین، بعد از بازدید از باغ تماشایی شازده می‌توانید با کمتر از یک ساعت رانندگی خود را به این مجموعه برسانید و آن را از نزدیک ببینید.
• گنبد مشتاقیه: در حوالی میدان شهدای کرمان گنبدی تاریخی به چشم می‌خورد که از دوران قاجار به جا مانده است. این آرامگاه تاریخی می‌تواند بعد از باغ دیدنی شازده مقصد دیگری برای علاقه‌مندان به تاریخ باشد.
• حمام وکیل: این حمام در سال ۱۲۷۰ به دستور محمداسماعیل خان نوری حاکم کرمان در آن زمان ساخته شده است. این حمام در میانه‌های بازار سنتی کرمان قرار دارد و مثل هر اثر تاریخی دیگر چشمانتان را به خود خیره می‌کند.
• یخدان مویدی کرمان: یخدان‌ها یکی از منابع اصلی تأمین آب مردم کویر به شمار می‌روند. این بناها طوری ساخته شده‌اند که بتوانند برای مدتی طولانی برف و یخ را در خود نگه دارند و مردم کویر در تابستان که اثری از باران نیست، سراغ این یخدان‌ها می‌روند تا از آب آن استفاده کنند. یخدان مویدی یکی از نمونه‌های این آثارتاریخی است که در شهر کرمان قرار دارد.

فهرست جاذبه‌های اطراف باغ تاریخی شازده به همین جا ختم نمی‌شود. خانه تاریخی هرندی، بازار سردار کرمان، مسجد ملک، گنبد جبلیه، مسجدجامع مظفری، باغ فتح‌آباد، مجموعه گنجعلی خان، بازار اختیاری کرمان، بازار مسگری، بازار نقارخانه، قلعه اردشیر، قبه سبز، بازار قلعه محمود، بازار حاج‌آقا علی یا همان بازار آهنگری کرمان، بازار میدان قلعه، کتابخانه ملی کرمان، بازار ارگ و مظفری، سرای گلشن، درخت چنار کهنسال تکیه کهنوج معزآباد، درخت کهنسال پاچنار روستای گینکان، بزرگ‌راه گردشگری هفت باغ علوی، آبشار کشیت، آبشارهای سیمک و پیست اسکی سیرچ از جمله سایر جاذبه‌های شهرهای کرمان و ماهان هستند که می‌توانید از آنها بازدید کنید. 

در بازدید از این باغ کجا اقامت کنیم؟

در سفر به این باغ می‌توانید برای اقامت یکی از سه گزینه زیر را انتخاب کنید.

• در مهمان‌سرا و اقامتگاه باغ ساکن شوید و شبی را در کنار دامنه کوه تیگران بگذرانید.
• با حدود ۱۰ دقیقه رانندگی به ماهان بروید و در هتل‌ها یا اقامتگاه‌های این شهر، شب را به صبح برسانید.
• ۳۰ دقیقه رانندگی کنید تا به کرمان برسید و در هتل‌های متنوع این شهر اقامت کنید.

گزینه‌های اول و دوم مناسب کسانی است که ترجیح می‌دهند تا هزینه سفر را بیشتر برای گشت‌وگذار در طبیعت و آثار تاریخی خرج کنند. گزینه سوم یعنی اقامت در هتل‌های کرمان هم برای آن دسته از گردشگران مناسب است که به دنبال امکانات رفاهی بیشتر هستند و حاضرند برای آن هزینه بیشتری بپردازند. 

باغ تاریخی شازده ماهان یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی است که شهرتی جهانی دارد. در این باغ می‌توانید معماری شگفت‌انگیز قاجاری را ببینید. در میانه‌های باغ هم درختان همیشه سرسبزی قرار دارند که منظره‌ای بهشتی درست کرده‌اند. برای سفر به این باغ تاریخی هم می‌توانید به صورت شخصی و انفرادی کوله‌بار سفر ببندید و هم می‌توانید در تورهای گردشگری شرکت کنید. روش دوم به شما این امکان را می‌دهد که به صورت گروهی تمام دیدنی‌های اطراف باغ زیبای شازده را هم ببینید. این تورها معمولا راهنمای حرفه‌ای و باتجربه دارند که به شما راه و چاه را نشان می‌دهند.

برای رزرو تورهای گروهی هم نیازی نیست که راه دوری بروید. در ایرانگرد می‌توانید بهترین تورهای گردشگری به سراسر ایران را یک‌جا مشاهده و تور مورد نظر خود را انتخاب کنید.