ماهان کجاست؟ مسیر دسترسی به شهری سرسبز در دل کویر + عکس
کمتر کسی باور میکند که در قلب مناطق کویری، شهرهای خوشآبوهوا نیز وجود باشد. ماهان شهری قدیمی است که آبوهوای دلنشین و جاذبههای تاریخی آن سبب شده است تا هر سال بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی به آنجا سفر کنند. اگر علاقه دارید که بدانید ماهان کجاست، تا پایان این مطلب با ایرانگرد همراه شوید. در ادامه، به پاسخ تمام سؤالاتی که درباره این شهر در ذهنتان شکل گرفته است، خواهید رسید.
فهرست مطالب:
ماهان کجاست؟
این شهر در استان کرمان و جنوب شرقی ایران واقع شده است. شهری که انوشیروان به نام آذرماهان بنا نهاده با کرمان ۳۵/۷ کیلومتر فاصله دارد. این شهر قدیمی در دامنه کوههای جوپار و پلور قرار گرفته است و به همین علت آبوهوایی معتدل دارد.
این شهر زیبا در هزار کیلومتری پایتخت است. اگر از تهران عزم سفر به این شهر را دارید، باید از سمت جنوب به سمت مقصد حرکت کرده و از شهرهای کاشان، نائین، یزد و رفسنجان عبور کنید. سفر از سمت پایتخت تا این شهر تقریبا ۱۰ ساعت و ۵۳ دقیقه طول میکشد. اگر هم از سمت کرمان راهی این شهر میشوید، باید بدانید که این سفر تنها ۳۵ دقیقه به طول میانجامد.
گشتی در شهر ماهان بزنیم
این شهر در دل کویر قرار گرفته است. البته، اگر با تصور شهری کویری راهی این شهر میشوید، در همان اولین لحظه ورود به این شهر حیرتزده خواهید شد. در این شهر کوچه باغهای بزرگ و کوچک در کنار کاخها و بناهای تاریخی جاخوش کردهاند. تمام این زیباییها و آبوهوای مطبوع این شهر را باید مدیون کوهستانهای اطراف آن بدانیم. این کوهستانها سبب شده است تا چشمههای جوشان در گوشه و کنار شهر روان باشند. این شهر قدیمی باغهای حاصلخیزی همچون انار و انگور دارد. گیاهانی نظیر آویشن، لاله، پسته وحشی و بید هم در اطراف این شهر روییدهاند. در این منطقه اگر خوب دقت کنید، ممکن است چشمتان به یک شغال، روباه یا حتی عقاب طلایی بخورد.
تمام این زیباییها سبب شده است تا این شهر به قطب گردشگری در استان کرمان تبدیل شود. بنابراین، اصلا عجیب نیست اگر در این شهر به گردشگران خارجی بربخوریم که کرمان را با نام ماهان شناختهاند و به آنجا سفر کردهاند. برای این گردشگران هم تماشای شاهکارهای بینظیر طبیعت در قلب کویر جالب و هیجانانگیز است.

جاهای دیدنی ماهان
جاهای دیدنی ماهان، این شهر ییلاقی و خوشآبوهوا، کم نیستند. در هر کوچه از این شهر که قدم بزنید، یک باغ باصفا یا یک اثر تاریخی چشمنواز را خواهید دید.
۱. باغ شازده
مهمترین اثر تاریخی این شهر که هر سال بسیاری از گردشگران را راهی جنوب شرقی ایران میکند، همین باغ باصفاست. باغ شازده عقیق سبز رنگ کویر بزرگترین باغ ایران به شمار میرود. این باغ تماشایی یکی از باغهایی است که در سال ۱۳۹۰ نام آنها به فهرست میراث جهانی اضافه شد. حمام باغ شازده با معماری منحصربهفرد هم در این باغ قرار دارد.
باغ شازده را شخصی به نام محمدحسن خان بنا نهاد. او در زمان قاجار والی این شهر بود. بعد از او عبدالحمید میرزا ناصرالدوله دستور داد تا ساختمان این باغ تکمیل شود و باغ شازده به شکلی که امروزه میبینیم، درآمد. میرزا ناصرالدوله همان کسی است که این باغ را به نام او نامگذاری کردهاند.
هنگام بازدید از این باغ احتمالا متوجه خواهید شد که بعضی از ساختمانها و بخشهای آن با برخی دیگر تفاوت دارند. در بعضی از بخشها هیچ تزیین خاصی به چشم نمیخورد. بله، این بخشها داستان جالبی دارند. آن طور که مورخان نقل میکنند، هنوز گچبریها و تزیینات این باغ تکمیل نشده بود که ناصرالدین شاه جان میسپارد. خبر مرگ او که به گچکار این بنا میرسد، تغار گچ را رها میکند و کار گچبری آن برای همیشه نیمهکاره باقی میماند. این باغ که یکی از مهمترین جاهای دیدنی ماهان محسوب میشود، با این شهر قدیمی ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. در واقع، شما برای آنکه راهی این باغ ایرانی شوید، باید از مرکز شهر به سمت جنوب شرقی حدود ۱۱ دقیقه رانندگی کنید.
۲. عمارت شترگلو
این عمارت تاریخی یکی دیگر از جاهای دیدنی ماهان است. عمارت شترگلو در زمان قاجار خانه خانوادهای به نام رضوی نعمتاللهی بود، اما از سال ۱۳۵۶ به بعد جزو آثار ملی ایران به شمار میرود. شترگلو نام سازهای آبی است که در گذشته برای انتقال آب از جایی به جای دیگر ساخته میشد. این سازهها در مناطقی بنا میشدند که در مسیر آب موانعی نظیر جاده وجود داشت. با ساخت شترگلو آب به راحتی از این موانع عبور داده میشد.
در میان عمارت تاریخی شترگلو حوضخانهای قرار دارد که با اتاقها و رواقها احاطه شده است. در این خانه تاریخی دهلیزهایی وجود دارند که هوا را از حوضخانه و میان اتاقها عبور میدهند. همین امر سبب میشود که هوای این خانه خنک شود. کمی که در این خانه بنشینید، به کلی فراموش میکنید که به میانههای کویر سفر کردهاید. با این حال، ممکن است صدای فواره حوض خانه دوباره کویر را به یاد شما بیندازد، چراکه از این فواره بزرگ همیشه نوای کاروان شترها به گوش میرسد.
این بنای تاریخی در شرق شهر و مسیر قنات وکیلآباد قرار گرفته است.
۳. آرامگاه شاه نعمتالله ولی
شاه نعمتالله ولی را کسانی که با شعر و شاعری میانه خوبی دارند، میشناسند. او که از شاعران و عارفان دوره تیموریان بود سلسله نعمتاللهی را در تصوف بنیان نهاد. این طریق جدید صوفیان از قرن هشتم تاکنون طرفداران خاص خود را دارد. شاه نعمتالله ولی را به پیشگوییهایش هم میشناسند. مقبره او در خیابان امام خمینی شهر قرار گرفته است. این بنای تاریخی از صحنها و حجرههای بزرگ و کوچکی که به زیبایی تزیین و کاشیکاری شدهاند، تشکیل شده است.

۴. کوه پلوار
این رشتهکوه ۴۲۰۰ متری مثل یک دیوار مرتفع نگین سبز کرمان را از کویر لوت جدا کرده است. به کوه پلوار لقب دماوند کرمان را دادهاند. این کوه که تا ۱۵۰ کیلومتر کشیده شده است، شهرهای شهداد و کرمان را از یکدیگر جدا میکند. جالب است که بدانید طولانیترین تونل در خاورمیانه از میان این کوه میگذرد. طول تونل کوه پلوار ۳۳۰۰ متر است. در دامنه این کوه روستاهای خوشآبوهوا و ییلاقی بسیاری قرار گرفتهاند.
این کوه با شهر آذرماهان حدود ۱۸ کیلومتر فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید از این شهر ۵۰ دقیقه رانندگی کنید.
۵. روستا و آبشار سکنج
روستای سکنج یکی دیگر از جاهای دیدنی ماهان است که با این شهر ۲۱.۷ کیلومتر فاصله دارد. این روستا به دلیل آبوهوای ییلاقی و آبشارهایش مشهور است. آبشار سکنج در نزدیکی این روستا قرار دارد. جایی که آبشار سکنج واقع شده تنگهای سرسبز است که در میانه آن رودی خروشان جریان دارد. این رودخانه تا آبشار بزرگ سکنج کشیده شده است. آبشار سکنج از میان صخرهها میگذرد و درختان بید و زالزالک آن را احاطه کردهاند. فضای بهشتی این دره و آبشار آن هوش از سر هر بینندهای میپراند, به طوری که ممکن است با چند ساعت اقامت در کنار این آبشار زمان و مکان را از یاد ببرید و به خاطر نیاورید که در چند کیلومتری این آبشار بیابان برهوتی قرار دارد.
۶. بقعه شیخ علی بابا
در میانههای روستای سکنج بقعهای با ایوانی باشکوه و تماشایی قرار گرفته است. در این آرامگاه شخصی به نام شیخ علی بابا را دفن کردهاند. برخی از مردم محلی معتقدند که او از نوادگان امام موسی کاظم بوده است. به هر حال، این عارف نامی در قرن نهم هجری در میان اهالی روستای سکنج به تقوا و معرفت شهرت داشت.
۷. یخدان لنگر
در زمانهای قدیم که هنوز علم آن قدرها پیشرفت نکرده بود، اهالی کویر از بناهایی به نام یخدان استفاده میکردند. یخدانها جایگزینی برای یخچالهای امروزی بودند. مردم در زمستانهای پربرف در این یخدانها یخ و برف را ذخیره میکردند تا تابستان به دادشان برسد.
یخدان لنگر هم یکی از این بناهای تاریخی است. این یخدان مشهور در دوره قاجار در شرق روستای لنگر ساخته شد.
۸. آبشار جوپار
در دامنههای کوه جوپار روستایی قرار گرفته است که آبوهوای دلپذیری دارد. در نزدیکی این روستا آبشاری دیدنی واقع شده است. این آبشار که جوپار نام دارد، با بارش بارانهای فصلی پرآب شده و از میان درهای باریک در دامنه کوه جوپار به پایین سرازیر میشود. این آبشار با نگین سبز کرمان ۲۰.۲ کیلومتر فاصله دارد.
۹. روستای قناتغستان
در ۲۲ کیلومتری شهر، روستایی قرار دارد که آبوهوای آن از سایر روستاها و مناطق کرمان دلنشینتر است. قدمت روستای قناتغستان به سال ۱۳۳۲ میرسد. در این روستا جاذبههای تاریخی و طبیعی بسیاری وجود دارند که گذرگاه ابوالفضل العباس، قلعه و باغهای هلو، زردآلو، انار، به و گیلاس مهمترین آنهاست.
۱۰. حمام خان
اگر به گرمابههای قدیمی علاقه دارید، حمام خان دقیقا همان چیزی است که میخواهید. این حمام عمومی در زمان قاجاریه ساخته شده است و بخشهای مختلفی نظیر گرمخانه و خزینه دارد. خبر خوب اینکه میتوانید در این گرمابه لذت حمام کردن در روزگاران قدیم را بچشید. حمام خان هنوز هم مانند گذشته دایر است.
چه زمانی به ماهان سفر کنیم؟
همان طور که اشاره کردیم، این منطقه در میان دو کوه جوپار و پلوار قرار دارد. در نتیجه، آبوهوای این شهر تاریخی برخلاف مناطق اطراف آن معتدل و مطبوع است. بنابراین، در بیشتر روزهای سال میتوانید راهی این شهر کوهستانی شوید. با این حال، اهالی این شهر معتقدند که در طول سال بارش برف و باران آن قدرها هم زیاد نیست. به همین علت، بهتر است در مواقعی از سال از این شهر بازدید کنید که آبوهوا خنکتر میشود. در اوایل بهار و فصلهای پاییز و زمستان آبوهوای نگین سبز کرمان مطبوعتر است. در این مواقع از سال آبشارها جریان دارند و درختان میوه هم دوباره شکوه و زیبایی خود را پیدا کردهاند.
سوغات ماهان چیست؟
اگر راهی پیچوخم بازارهای سنتی این شهر شوید، پیش از همه چشمتان به لباسهای محلی مردم این شهر میفتد. این لباسها سه گونه بلوچی، محلی و زرتشتی دارند. چارقدهای رنگی، گیوهها و گالشهایی که در بازارهای این شهر به فروش میرسند، همه جزو صنایع دستی آنجا محسوب میشوند. علاوه بر این لباسها قالیهای رنگارنگ، محصولات پتهدوزیشده و خورجینهای زیبا هم از صنایع دستی مردمان سختکوش این دیار است.
اگر روزی به این شهر سفر کردید و راهی بازار آنجا شدید، شیرینیهایش را فراموش نکنید. کماچ سهن، قطاب و قاووت معروفترین خوراکیهای شیرینی هستند که اگر یکبار طعم آنها را بچشید تا سالها آن را فراموش نخواهید کرد.
بهترین رستورانهای ماهان
غذاهای محلی هر دیار یکی از چیزهایی است که هر گردشگر به آن توجه میکند. در این شهر هم غذاهای محلی رنگ و بویی دیگر دارند. در این شهر هر غذایی که میچشید، بلافاصله طعم زیره مرغوب را احساس خواهید کرد. غذاهای مشهور این شهر نظیر زیره پلو، کشک کدو، خورشت بز قرمه، آبگوشت زیره، اوماچ آش و لپه پلو با زیره را باید حتما در بهترین رستورانها امتحان کنید. رستورانهای معروف این شهر که میتوانید در آنها طعم اصیل غذاها را بچشید هم عبارتاند از:
- رستوران سنتی شازده در باغ شازده
- رستورانهای باغ، باغ بهشت و شبهای تیگران در بلوار تیگران این شهر
این رستورانها فضایی سنتی دارند و در آنها میتوانید طعم واقعی غذاهای ایرانی و محلی را بچشید.
اقامت در سفر به ماهان
نکته دیگری که برای گردشگران و مسافران در هر سفر اهمیت دارد، یافتن اقامتگاه مناسب است. برای یافتن بهترین اقامتگاه در سفر به نگین سبز کرمان باید ابتدا سلیقه خود را بدانید. اگر به اقامت در هتلهای لوکس علاقه دارید، بهتر است از ابتدا به فکر اقامت در کرمان باشید. این شهر با آذرماهان سابق تنها ۳۳ دقیقه رانندگی فاصله دارد.
در صورتی که به اقامت در هتلهای کوچکتر علاقه دارید هم میتوانید در نگین سبز کرمان بمانید. در این شهر اقامتگاههایی مانند اقامتگاه بومگردی گدین و هتلهای سنتی نظیر هتل باغ سنتی متولی باشی و هتل سنتی ایوان با امکانات مناسب و چشماندازهای دلنشین از مهمانان پذیرایی میکنند.
ممکن است با شنیدن نام استان کرمان تصور کنید که کویر لوت در انتظار شماست اما نگین سبز کرمان تمام معادلات ذهنی شما را بر هم میزند. این شهر به دلیل قرارگیری در میان کوهستانها آبوهوایی دلنشین دارد. آثار تاریخی و جاذبههای طبیعی آن هم سبب میشود تا هر سال بسیاری از تورهای گردشگری به مقصد این شهر با استقبال فراوان روبهرو شوند. شما هم اگر میخواهید در این تورها شرکت کنید، میتوانید با کمک ایرانگرد بهترین آنها را بیابید و راهی شهری سرسبز در میان بیابانها شوید.