سردشت کجاست؟ معرفی جاهای دیدنی + راهنمای سفر

آیا تاکنون نام شهرستان سردشت را شنیده‌اید؟ شهر کوچکی که در استان آذربایجان غربی دارد و بخشی از مرز بین ایران و عراق را تشکیل می‌دهد. شهری که روزی میزبان یکی از تلخ‌ترین فجایع انسانی، یعنی بمباران شیمیایی بود و امروزه با هوای پاک، طبیعت بکر و جاهای دیدنی بی‌نظیرش میزبان مسافران و گردشگران است. سفر کردن، دیدن مکان‌های جدید و آشنا شدن با فرهنگ و تاریخ مردمانی که دور از ما هستند، باعث می‌شود وسعت زندگی ما افزایش پیدا کند. در این مطلب از ایرانگرد قصد داریم سفری به به این منطقه داشته باشیم و با جاهای دیدنی آن بیش‌تر آشنا شویم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

فهرست مطالب:

• سردشت کجاست؟
• گشت و گذاری در شهر
• جاهای دیدنی
• بهترین زمان سفر
• اقامت در سفر

سردشت کجاست؟

در دامنه کوه «گرده شور»، شمال غربی کوهستان‌های قندیل و امتداد جنوبی شهرستان ارومیه، شهر کوچک و زیبای سردشت قرار دارد. شهری که با شمال کشور عراق و کردستان عراق هم مرز و همسایه است. این شهرستان کردنشین در استان آذربایجان غربی قرار داشته و با شهرستان‌های بوکان (105 کیلومتر)، مهاباد (125 کیلومتر)، پیران شهر (90 کیلومتر) و بانه (60 کیلومتر) همسایه است. مردم این شهر با زبان کردی سورانی و لهجه مکریانی صحبت می‌کنند و اکثرا اهل تسنن (مذهب شافعی) هستند. جاهای دیدنی سردشت بسیار بکر و تماشایی است. مناظری که در کم‌تر جایی قابل مشاهده هستند. 

به اینکه سردشت کجاست، اشاره شد، اما اگر قصد دارید از تهران به این شهرستان بروید، باید چیزی حدود 9 الی 10 ساعت رانندگی و از جاده‌ای پر پیچ و خم اما زیبا عبور کنید. این شهر با تهران حدود 700 کیلومتر و با کردستان عراق تنها 100 کیلومتر فاصله دارد. بنابراین در این سفر شما به غربی‌ترین نقطه ایران خواهید رفت.

گشت و گذاری در سردشت

این شهر یکی از منطق بسیار قدیمی و کهن ایران است که جاذبه‎‌های بسیار زیادی دارد. بخش بزرگی از این جاذبه‌ها از فرهنگ مردم نشأت می‌گیرد. این مسئله را می‌توانید در حین قدم زدن در شهر حس کنید. پوشش محلی زنان و مردان، معماری خاص خانه‌ها و غذاهای محلی از جمله مواردی هستند که می‌توانند برای مسافران و گردشگران جالب و بدیع باشند. 

گشت‌وگذار در بازارهای محلی این شهر نیز می‌تواند بسیار مفرح و هیجان انگیز باشد. زیرا در این بازارهای مرزی هر چیزی که فکرش را بکنید پیدا می‌شود؛ از اجناس خارجی اصل گرفته تا صنایع دستی بومی و محلی. بنابراین جاذبه‌های گردشگری این منطقه تنها مختص بناهای تاریخی و طبیعی نمی‌شود. گشت‌وگذار در خود شهر و معاشرت با آدم‌های خونگرم منطقه خودش می‌تواند نوعی تور گردشگری کامل محسوب شود. اکنون برای این‌که کمی بیش‌تر با این شهر آشنا شوید، نگاهی به تاریخچه آن و سپس مکان‌های تفریحی و توریستی‌اش می‌اندازیم.

تاریخچه سردشت

برای بررسی تاریخچه این خطه از ایران، باید سفری به روزگاران بسیار دور داشته باشیم. یافته‌های باستان شناسی نشان می‌دهند که این منطقه از ادوار پیش از اسلام سرپا بوده و اهمیت اقتصادی-تجاری خاصی داشته است. این شهر در پیش از اسلام کمی بیش‌تر به سمت شمال غربی متمایل بود و در کنار یک چشمه آب بزرگ قرار داشت. در آن زمان شهر «نیزه رو» نامیده می‌شده و دارای پنج برج و باروی محکم بوده است. در نزدیکی شهر هم آثار قلعه‌ای متعلق به اشکانیان به نام «وارش قاضی آوا» را کشف کرده‌اند. 

علاوه‌ بر موارد فوق که نشان دهنده قدمت طولانی شهر هستند، وجه تسمیه این شهر نیز نشانی از هویت تاریخی غنی آن دارد. برخی از پژوهشگران معتقدند که سردشت از نام «زرتشت» گرفته شده است؛ زیرا در زبان کردی این واژه را «زرتشت و زرادشتر» می‌خوانند. 

این منطقه در دوره معاصر نیز حضور تاریخی و تاثیرگذار داشته است. در سال 1366 نیروی هوایی عراق این منطقه را زیر بمباران شیمیایی گرفت و تعداد بسیار زیادی مجروح و کشته برجای گذاشت. افرادی که همگی ساکن شهر و غیر نظامی بودند.

جاهای دیدنی سردشت

این شهرستان مملو از جاهای دیدنی و طبیعی است. طبیعتی که می‌تواند افراد را عاشق و شیدای خود کند. دشت‌های گسترده و سرسبز، آب‌وهوای خنک و مطبوع، آبشارهای فصلی، پوشش گیاهی خاص و... تنها بخشی از زیبایی‌های این شهر مرزی هستند. در ادامه به برخی از جاهای دیدنی سردشت اشاره شده است.

1. چشمه گراوان؛ چشمه‌ای پر از املاح و مواد معدنی: یکی از جاهای دیدنی این منطقه کانی گراوان است. کانی گراوان به معنای چشمه‌ای با آب سخت و سنگین بوده و در این چشمه مقدار قابل توجهی املاح و مواد معدنی وجود دارد و به عنوان یکی از سنگین‌ترین‌ آب‌های موجود شناخته می‌شود و خواص درمانی زیادی دارد. به همین علت مسافران و گردشگران زیادی برای بهره‌مند شدن از خواص درمانی چشمه به این مکان می‌روند. اما این تنها دلیل جذابیت کانی گراوان نیست. اگر از دور به این منطقه نگاه کنید چیزی شبیه به کوه‌های رنگی آلاداغلار مشاهده می‌کنید همچنین اگر در فصل بهار به این منطقه بروید رود هرمز آباد و طبیعت سرسبز میزبان شما می‌شوند.
2. رودخانه زاب؛ رودی به طول 400 کیلومتر: در این شهرستان رودی بزرگ و طویل حضور دارد که از رشته کوه زاگرس سرچشمه می‌گیرد و به رود دجله در عراق می‎‌رسد. این رودخانه وسیع و طویل در مسیر خود از شهرها و مناطق زیادی می‌گذرد. رودخانه چندین و چند سرچشمه مهم دارد که تنها تعدادی از آن‌ها مانند رودخانه‌های فرعی ویسک، قازان، کانی زرد، نستان، خدرآباد، پردانان و... در این منطقه هستند. حاشیه این رودها مکان مناسبی برای تفریح و استراحت به شمار می‌روند.
3. آبشار شلماش؛ معروف‌ترین جاذبه طبیعی منطقه: یکی دیگر از جاهای دیدنی این منطقه، آبشار شلماش است که در روستایی به نام «بالا بلند» قرار دارد. این آبشار سه‌گانه در فصل بهار بسیار پر آب و خروشان است و فضایی رویایی و دل‌انگیز را به‌وجود می‌آورد. در نزدیکی این آبشار جنگل‌های بلوط گسترده‌ای وجود دارد. این جنگل نیز در فصل بهار و پاییز بسیار تماشایی است.
4. منطقه آلان، سرسبزترین بخش آذربایجان غربی: در استان آذربایجان غربی حدود 174 هزار هکتار جنگل و مرتع وجود دارد که از این بین حدود 90 هزار هکتار آن در بخش جنوبی این شهر و منطقه آلان قرار دارد. در این محدوده سرسبز و خوش آب‌وهوا آبشارها و رودخانه‌های بسیار زیادی وجود دارند که باعث شده‌اند پوشش گیاهی و جانوری خاصی در منطقه به وجود بیاید. گشت‌وگذار در تمام منطقه حداقل یک هفته طول می‌کشد. اما اگر زمان کافی ندارید و دوست دارید حداقل بخشی از منطقه آلان را ببینید، می‌توانید به سراغ روستاهای بیتوش، روستای گرویس، روستای مزرعه و آبشار رزگه بروید.
5. غار آهکی، جلوه تازه‌ای از طبیعت در آذربایجان: در جنوب این شهرستان یک غار آهکی زیبا وجود دارد که در حین عملیات انتقال گاز به ترکیه کشف شده است. این غار آهکی به وسیله مردم روستای رحیم آباد پیدا و در مدت زمان بسیار کمی به یکی از جاذبه‌های این شهرستان تبدیل شده است. البته تا مدت زیادی افراد عادی اجازه ورود به غار را نداشتند، زیرا باستان شناسان و کاوش‌گران در حال جستجو و بررسی بودند. (شاید هنوز هم ادامه داشته باشد.)

جاهای دیدنی این منطقه بیش‌تر شامل جاذبه‌های طبیعی و تفریحی است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها معرفی شدند. با این وجود، در این منطقه زیبا تعدادی اثر تاریخی نیز وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به پل تاسیان که از زمان سامانیان به‌ یادگار مانده است و قلعه ربط و حمام تاریخی قاجاری که در داخل شهر قرار دارد، اشاره کرد. 

چه زمانی به سردشت سفر کنیم؟

موقعیت جغرافیایی این شهر و قرارگیری آن در استان آذربایجان باعث می‌شود که پاییز و زمستان سختی در شهر حاکم باشد؛ زمستانی مملو از برف و باران و سرمای استخوان سوز. بنابراین اگر به هوای سرد عادت ندارید، بهتر است در نیمه دوم سال به این منطقه سفر نکنید. از طرف دیگر سفر در نیمه اول سال می‌تواند بسیار دلچسب و خاطره‌انگیز باشد. هوای معتدل، آب گوارا و طبیعت تازه با طیف رنگی چشم‌نواز، مواردی هستند که در بهار و تابستان در این منطقه مشاهده و تجربه می‌کنید. در این فصول می‌توانید شهر را در رویایی‌ترین شکل آن دیده و از هوای خنک و تمیز لذت ببرید. 

در سردشت کجا اقامت کنیم؟

برای اقامت در این شهر مسافران گزینه‌های زیادی پیش رو ندارند. در این شهر یک اقامتگاه بومگردی تحت عنوان «اقامتگاه بومگردی گردشگر» وجود دارد که بهترین انتخاب برای سکونت چندروزه است. اقامت در این خانه قدیمی دویست ساله که از سنگ و تیرهای چوبی در دو طبقه ساخته شده است، می‌تواند تکمیل کننده سفرتان باشد. خانه‌ای که بویی از تاریخ، فرهنگ و هنر منطقه به خود گرفته است. در اقامتگاه بوگردی گردشگر امکاناتی نظیر حمام و سرویس بهداشتی، آشپزخانه، تراس، سوئیت‌های مبله، امکان سفارش غذاهای محلی و... وجود دارد. اقامتگاه گردشگر در روستای بیشاسب قرار داشته و می‌تواند پذیرای حداکثر 10 مهمان باشد. 

در این مطلب با سردشت، شهری که مردم آن به خونگرمی و مهمانوازی مشهور هستند و غذاهای خوشمزه‌ای چون آش دوغ، کباب سلطانی و کلانه دارد، آشنا شدیم. اگر به این شهر سفر کردید، علاوه‌ بر جاهای دیدنی و مکان‌های تفریحی به بازار مرزی آن نیز سر بزنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم در این سفر انگور این شهر را نیز امتحان کرده و از طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

شما چه چیزی از این منطقه زیبا و تاریخی می‌دانید؟ اگر تجربه سفر به این شهر را دارید، نظرات خود را با ما و سایر مخاطبان ایرانگرد به اشتراک بگذارید. تجربیات شما می‌توانند کمک کننده و راهگشا باشند. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.