مرداب هسل چالوس؛ مردابی پنهان در میان جنگل

مرداب‌ها یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری هستند. این مناطق گرم و مرطوب معمولا پوشش گیاهی و حیوانی متنوعی دارند، از این‌رو چشم‌انداز بی‌نظیری را به وجود می‌آورند. خوشبختانه در کشور ما مرداب‌های زیبایی وجود دارد که یکی از مجذوب کننده‌ترین آن‌ها مرداب هسل است. این مرداب که نزدیک شهر چالوس قرار دارد یکی از جاهای دیدنی شمال محسوب می‌شود و برای تجربه سفری ماجراجویانه مقصدی ایده‌آل است، پس اگر قصد بازدید از هسل را دارید بیایید با مسیر دسترسی، دیدنی‌های این مرداب و امکانات رفاهی اطراف آن بیشتر آشنا شویم.

گشتی در مرداب هسل بزنیم

از جاده چالوس که می‌گذرید آنقدر زیبایی‌های جاده درگیرتان می‌کند که ممکن است از دیدن زیبایی پنهانی در دل جنگل غافل شوید. صحبت از مردابی رنگین در میان انبوه درختان است. به نظر می‌رسد دیدار از مرداب تنهای جنگل ماجراجویی جالبی باشد، پس اینبار در جاده چالوس توقف کنید و مسیر خود را به سمت بوستان جنگلی فین تغییر دهید. مرداب هسل حدود 10 کیلومتر با شهر چالوس فاصله دارد.

مسیر رسیدن به هسل خود حکایت دیگری است. گذشتن از میان درختان و طبیعت بکر جنگل‌های مشعل تجربه ای است که در قاب خاطرات‌تان تا هميشه باقی خواهد ماند. صدای گوش نواز پرندگان از میان جنگل و شعله‌های آفتاب از میان شاخ و برگ درختان شما را به پیمودن ادامه این مسیر مصمم می‌کند.

در بخش‌هایی از جنگل آسمان دیده نمی‌شود چرا که درختان انبوه وسر به فلک کشیده آنچنان سر بر هم آورده‌اند که گویا آسمان دیگری را به رنگ سبز رقم زده‌اند. یکی از زیبایی‌های این مسیر جنگلی این است که در هر فصلی تابلوی نقاشی جدیدی پیش روی مهمانان خود قرار می‌دهد. به یمن جاده خاکی ایجاد شده در جنگل پیمایش این مسیر برای گردشگران آسان شده است. راه خاکی جنگلی را پیش بگیرید و ادامه دهید. بعد از حدود ۴۵ دقیقه کم کم مرداب از پشت درختان جنگلی رخ می‌نمایاند.

مرداب بیضی شکل هسل در وسط انبوه درختان قرار گرفته است. قبل از نزدیک شدن به مرداب، زمین چمن وسیعی را می‌بینید که درختان پر تعداد مانند دیوار و دژی استوار دور تا دور آن را فرا گرفته‌اند. اگر در پاییز به مرداب سربزنید با فرشی از برگ در اطراف مرداب روبرو خواهید شد؛ فرشی مملو از برگ‌های رنگارنگ که مرداب با آن به مسافران خوشامد می‌گوید.

جلبک‌های رنگین به قطر نیم سانت روی مرداب خود نمایی می‌کنند. جلبک‌هایي که زیر نور آفتاب قرار گرفته‌اند به رنگ‌های نارنجی و قرمز هستند و جلبک‌هایی که در سایه سار درختان بوده اند رنگ سبز پوشیده‌اند. با پرتاب سنگی در مرداب کرختی و رکود از تن مرداب رخت بر می‌بندد. اما این نیز فقط دقایقی خواب مرداب تنها را آشفته می‌کند. مرداب هسل همچنان آرام و بی حرکت است گویی فقط می‌نگرد.

اگر از بالا به مرداب نگاه کنید مانند نگینی در میان انبوه درختان است. البته نگینی که چند رنگ داشته و جلوه‌ای منحصر به فرد دارد. اگر در تابستان و بهار به این مرداب بیایید رنگ سبز مرداب، آن را چون زمردی درخشان در پهنای جنگل می‌نمایاند. به نظر می‌رسد اطلاق کلمه رنگین به این مرداب بیراه نباشد چرا که در تمام فصول سال رنگ جدیدی به طبیعت می‌بخشد.

اما غوغای رنگ‌ها در هسل را در پاییز خواهید یافت. مرداب هسل در پاییز شگفتی می‌آفریند. رنگ‌های قرمز و نارنجی و قهوه‌ای در این مرداب در فصل پاییز مسحورتان می‌کند. اگر توانستيد چشم از زیبایی مرداب بردارید؛ دور تا دور مرداب چرخی بزنید درختان چه زیبا در اطراف آن شکوه مرداب را به تماشا ایستاده‌اند.

امکانات اطراف مرداب هسل

در اطراف مرداب می‌توانید استراحت کنید و چادر بزنید و از زیبایی‌ آن همراه با آوای دلنشین پرندگان لذت ببرید. گفتنی است چادر زدن در شب در این منطقه توصیه نمی‌شود. در اطراف مرداب هسل امکانات رفاهی و اقامتی نظیر سرويس بهداشتی، اقامتگاه، سطل زباله، آب آشامیدنی و فروشگاه وجود ندارد. بنابراین آب آشامیدنی و خوراکی و دیگر ملزومات را در کوله پشتی خود فراموش نکنید. اگر در فصل بارانی به هسل می‌روید حتما كفش مناسب داشته باشید چرا که از گل و لای در امان نخواهید بود.

ویژگی های مرداب هسل

مساحت مرداب هسل در حدود ۴هزار متر است. در این تالاب ماهی وجود ندارد اما مکانی مناسب برای زندگی دوزیستانی همچون قورباغه، وزغ، لاکپشت و... است. عمق مرداب در عمیق‌ترین قسمت به دو و نیم متر می‌رسد. آبراهه‌ای در بخشی از مرداب می‌بینیم که گویای سرریز شدن گاه گاه مرداب در فصول بارش باران است. در تابستان به دلیل تبخیر زیاد آب گاهی کف مرداب نیز قابل مشاهده خواهد بود.

آب مرداب از بارش‌های فصلی حاصل می‌شود و هیچ جویباری به سمت آن نمی‌ریزد. با نزدیک شدن به مرداب بوی اسیدی مرداب به مشام می‌رسد؛ این بو می‌تواند به دلیل راکد بودن مرداب و جلبک‌ها باشد.

بیایید کمی راجع به جلبک‌های مرداب بدانیم جلبک‌هایی که این مرداب قسمت اعظم زیبایی خود را از آنها وام گرفته است. جلبک‌ها گیاه نیستند آنها ریشه و ساقه و برگ ندارند.  واژه جلبک از دو بخش تشکیل شده است؛ "جل" به معنای پوشش و " بک" به معنای قورباغه و در مجموع این واژه می‌تواند به معنای پناهگاه قورباغه باشد. جلبک‌ها انواع مختلفی دارند و کاربرد آنها می‌تواند در صنایع دارویی، صنایع غذایی، صنعت کشاورزی و... باشد. وجود جلبك‌ها در اکوسیستم آبی نیز حائز اهمیت است. جلبك‌ها و ريز جلبک‌ها منابع غذایی خوبی برای ماهیان و برخی جانوران و پستانداران هستند.

دیدنی‌ها و تفریحات هسل

دیدنی‌های مرداب هسل کم نیست. آنچه بیش از هر چیز گردشگران را برای طبیعت گردی به اینجا می‌کشاند جنگل پیمایی و دیدن مرداب است. عبور از مسیر مشخص رسیدن به مرداب یعنی گذر از میان انبوه درختان جنگلی است. گذر از میان درختانی از نوع ازگیل، انجیلی، بلوط، گردو، راش، ممرز، آلو و....حال هوایتان را عوض می‌کند. آب و هوای این منطقه نیز کمی عجیب است. وقتی هوا آفتابی است درست زمانی که انتظار ندارید آسمان با نم نم باران غافلگیرتان می‌کند. در مسیر هسل اگر شانس با شما یار باشد جانورانی چون سنجاب و آهو و خارپشت و... را هم خواهید دید.

گلهای زیبای جنگل، آوای پرندگان و... همه و همه تا رسیدن به تالاب هسل شما را بدرقه می‌کنند. مگر می‌شود از این همه زیبایی گذشت؟ زیبایی‌های این منطقه شما را وادار می‌کند دست به دوربین شوید و تصاویر بی بدیل طبیعت را ثبت کنید و با اين طبیعت بکر عکس یادگاری بگیرید.

شاید برایتان جالب باشد معنای هسل را بدانید. هسل به معنای آب راکد است، اما در گویش محلی به آبگیر فصلی نیز گفته می‌شود. آب راکد به معنی به بی حرکت بودن است وجه تسمیه و سبب اطلاق هسل به این مرداب نیز به دلیل راکد بودن مرداب است. آنچه از معنای کلمه هسل بر می‌آید اين است كه به طور کل به مرداب هسل گفته می‌شود و واژه هسل‌ها می‌تواند جمع مرداب‌ها باشد.

مرداب هسل کجاست و چگونه به آن برسیم؟

هسل جاذبه‌ای پنهان در دل جنگل مشعل است. این جنگل را به نام‌های دیگری همچون مشل موزی (در گویش محلی)، جنگل فین و جنگل محمدآباد نیز می‌شناسند. نزدیکترین روستاها به هسل روستاهای دارکلا، سینوا، طلاجو و چشمه سینوا است.

این مرداب در نزدیکی شهر چالوس قرار گرفته است. برای رفتن به مرداب هسل باید ابتدا به چالوس بروید؛ در 10 کیلومتری جنوب غربی این شهر و ۱۵ کیلومتری مرزن آباد بعد از پلیس راه یک جاده خاکی در سمت چپ می‌بینید، این جاده به روستای سینوا منتهی می‌شود، کمی جلوتر به پلی می‌رسید، باز هم جلوتر بروید تا یک مسیر دو راهی را ببینید. مسیر سمت راست شما مسیری است که باید انتخاب کنید. از اینجا به بعد می‌توانید خودروی خود را پارک کنید.

اگر از علاقه‌مندان جنگل پیمایی هستید کوله پشتی بردارید و دل به جنگل بسپارید. اگر هم می‌خواهید سریعتر به مرداب برسید می‌توانید با ماشین‌های آفرود و یا وانت‌های مردمان بومی تا نزدیکی مرداب بروید و بعد از آن با پیاده روی کوتاهی به مرداب برسید.

بهترین فصل سفر به مرداب هسل

جنگل همیشه زیبا است، در هر فصلی به رنگی در می‌آید و زیبایی‌های منحصر به فردی دارد. اما بهترین فصل برای رفتن به تالاب هسل پاییز است. مرداب هسل در این فصل سحرآمیز زیبایی بیشتری دارد؛ اگر می‌خواهید مرداب را به رنگ قرمز و نارنجی ببینید پاییز رهسپار این مرداب شوید.

در فصل بهار جنگل زیبایی خاصی به چهره می‌بخشد. از گل‌های زیبای بهاری جنگل در این فصل نمی‌توان گذشت، به‌علاوه مرداب نیز رنگ دیگری به خود می‌گیرد. در تابستان هوای جنگل کمی شرجی است و اما این فصل هم مرداب زیبایی‌های خاص خودش را دارد.

در زمستان نیز جنگل پیمایی حال و هوای خودش را دارد. در زمستان مرداب هسل را به رنگ صورتی خواهید دید؛ در این فصل جلبک‌های مردابی، رنگ صورتی زیبایی به مرداب می‌بخشند. گرچه سفر در زمستان به این منطقه توصیه نمی شود اما با رعایت اصول جنگل نوردی در زمستان هم می‌توانید از این جاذبه طبیعی زیبا دیدن کنید. در زمستان همراه داشتن ملزوماتی همچون لباس گرم و کفش مناسب طی مسیر را برای شما آسان می‌کند.

اقامت در سفر به هسل

همانطور که گفته شد در اطراف مرداب واحدهای اقامتی و رفاهی وجود ندارد. اگر نمی خواهید در روستاهای نزدیک به مرداب اقامت کنید؛ شهر چالوس می تواند انتخاب شما باشد. چالوس ۱۲ کیلومتر با مرداب هسل فاصله دارد. به عبارتی شما با طی مسافتی کمتر از 20 دقیقه از چالوس می‌توانید به مرداب برسید. در چالوس گزینه‌های اقامتی متفاوتی دارید.

از هتل‌هاي پنج ستاره‌ای مثل هتل آزادی خزر و هتل ونوس پلاس که می‌توان آنها را بهترین هتل شمال درنظر گرفت تا هتل‌های میان رده‌ای مثل هتل کوروش چالوس و هتل ملک چالوس تا هتل‌های ارزانتری نظیر هتل آپارتمان سمنگان و هتل آپارتمان آسنیک می‌تواند انتخاب شما باشد. به‌علاوه در تمام شهر‌های شمالی می‌توانید از بومیان ویلا اجاره کنید چالوس هم از این موضوع مستثنی نیست و اگر مایل نبودید در هتل‌های شهر چالوس اقامت کنید اجاره ویلا چالوس می‌تواند گزینه مناسب شما باشد.

اگر می‌خواهید خارج از شهر و در محیطی آرام‌تر اقامت کنید و ضمنا به مرداب نیز نزدیک باشید پیشنهاد ما به شما انتخاب اقامتگاه‌های جاده چالوس است. از جاده کمربندی نوشهر- چالوس که حرکت کنید در بین راه چندین اقامتگاه قرار دارد. اولین اقامتگاه پیش روی شما مجتمع هتل آپارتمان و رستوران پذیرایی شهر آرا است. این واحد اقامتی ۲ کیلومتر از چالوس فاصله دارد و در کنار رود خانه قرار گرفته است. در این جاده چندین امداد خودرو، تعمیرگاه و لوازم یدکی نیز قرار گرفته دارد؛ بنابراین با خیال راحت دل به جاده بدهید.

استراحتگاه برادران فلاحی نیز اقامتگاه دیگری در مسیر مرداب هسل است. در کنار این استراحتگاه کافه برادران فلاحی نیز قرار گرفته است. این اقامتگاه دارای سوییت‌های مختلف خانوادگی و امكاناتي مناسب است.

به بوستان جنگلی فین که رسیدید هتل جهانگردی چالوس و همینطور مجتمع ایرانگردی و جهانگردی چالوس گزینه دیگر اقامتی شما در این منطقه است. در ادامه این مسیر چندین استراحتگاه و رستوران قرار گرفته است. استراحتگاه خانوادگی آتیلا، استراحتگاه پهلوان شمس، استراحتگاه خانوادگی شوکا، استراحتگاه آبشار و همینطور رستوران و سفرخانه سنتی شب‌های کندوان و رستوران پارسیان، هتل رستوران لاله وحشی نيز در این مسیر قرار دارد.

مجتمع اقامتی تفریحی داش کامل یکی دیگر از این اقامتگاه‌ها است. این مجتمع اقامتی در ۵ کیلومتری چالوس قرار گرفته و تا مرداب نیز فاصله‌ای ندارد. سوییت‌های این مجتمع خانوادگی است و در کنار رودخانه چالوس قرار دارد این اقامتگاه رستوران هم دارد؛ پس با اقامت در اقامتگاه داش کامل نگران تهیه غذا نباشید.

با توجه به آنچه که مطالعه کردید در سفر به هسل نگران اقامت نباشید چرا که وجود اقامتگاه‌های مختلف در این مسیر خیال شما را از بابت محل اقامت راحت می‌کند.

تا چندین سال پیش مرداب هسل جاذبه‌ای شناخته نشده بود. تا اینکه کم کم پای گردشگران به این منطقه باز شد. متاسفانه چون امکانات رفاهی در اینجا وجود ندارد بنابراین به گشت و گذاری در این منطقه باید بسنده کرد. اما آنچه بیش از هر چیز در بدو ورود به این مرداب زیبا خاطرمان را آزرده می‌کند زباله‌هایی است که متاسفانه در اطراف مرداب می‌بینیم. یادمان باشد جز ثبت خاطرات زیبا و گرفتن عکس‌های یادگاری رد پایی نباید از حضورمان در طبیعت به جا گذاریم.

آشفتگی اطراف مرداب این فکر را در ذهن متبادر می‌کند که ای کاش هیچوقت این مرداب شناخته نمی‌شد؛ اما آنوقت از دیدن این همه زیبایی محروم می‌شدیم. پس حال که طبیعت ما را به نمایش بی نظیرش دعوت کرده است؛ باشد که میهمان شایسته‌ای باشیم.

انتظار می‌رود در آینده‌ای نه چندان دور شاهد تخصیص امکانات رفاهی همچون آلاچیق، کمپینگ، آب آشامیدنی، محل اقامت و... در این منطقه باشیم.

در این نوشتار با هم به تالاب هسل رفتیم. از میان درختان جنگلی گذشتیم تا به مرداب رسیدیم برای شما از زیبایی‌ها و از مشکلات مرداب تنهای هسل گفتیم و همینطور گفتیم که مرداب هسل کجاست. در پایان فراموش نکنید اگر اطلاعات دیگری در مورد این تالاب زیبا دارید، لطفا آن را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.