تالاب لیپار کجاست؟ معرفی تالاب صورتی چابهار + مسیر دسترسی

زمانی که اسم تالاب را می‌شنوید، چه تصویری به ذهنتان خطور می‌کند؟ احتمالا به یاد تالابی آبی‌ رنگ می‌افتید که با جنگلی سرسبز احاطه شده است. اما تالابی که در این مقاله به شما معرفی خواهیم کرد، کمی با تصورات شما فاصله دارد. تالاب لیپار یک دریاچه صورتی رنگ است که شما را به رؤیاهای کودکی‌تان می‌برد. در ادامه، هرآنچه باید درباره این تالاب آبنباتی بدانید را برای شما شرح خواهیم داد. 

فهرست مطالب:

• تالاب لیپار کجاست؟
• معرفی تالاب صورتی
• دیگر دیدنی‌های منطقه
• زمان مناسب سفر
• اقامت در این سفر
• نکات مهم

تالاب لیپار کجاست؟

تالاب لیپار یکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد استان سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود. این دریاچه آبنباتی در مسیر چابهار به خلیج گواتر قرار گرفته و فاصله تالاب لیپارتا چابهار ۵۱ کیلومتر است. این تالاب شگفت‌انگیز که در نزدیکی دریای عمان و شرق چابهار قرار دارد، از راکد ماندن آب دریای عمان در میانه کوه‌ها تشکیل شده است. 

برای سفر به این تالاب، باید ابتدا خود را به چابهار برسانید. از آنجا هم به سمت شرق رانندگی کنید. برای حرکت به سمت شرق، باید به سمت بلوار قدس و میدان مادر در چابهار بروید. در آنجا هم با کمک تابلوهای راهنمای مسیر، به سمت بلوار اقیانوس رانندگی کنید. از آنجا هم به طرف جاده گواتر بروید. با ۵۰ دقیقه رانندگی در این مسیر به روستا و تالاب آبنباتی خواهید رسید.

معرفی تالاب صورتی لیپار 

فریب ظاهر آبنباتی این دریاچه را نخورید چون آب این تالاب از بیشتر دریاچه‌های جهان شورتر است. مساحت این تالاب در فصل‌هایی که بارندگی بیشتر می‌شود، به ۱۰ هکتار و درازای آن به ۱۴ کیلومتر می‌رسد. 

درباره شکل‌گیری این تالاب نظرات گوناگونی وجود دارد. برخی تشکیل این دریاچه را نتیجه باز شدن راه‌خورها می‌دانند. در مقابل، عده‌ای دیگر معتقدند که این تالاب نتایج کارهای یکی از بومیان روستای دمبدف به نام دادا کریم شیخ‌زاده است. به گفته این گروه، در سال ۱۳۶۲، دادا کریم از وزارت نیرو کمک گرفت تا آب‌های ناشی از بارندگی‌ها را به هم پیوند دهد و دریاچه‌ای زیبا بسازد. در آن زمان ابر و باد و مه و خورشید و فلک دست به دست هم دادند تا آب تالاب بالاتر رود و منطقه‌ای زیبا به وجود بیاید. 

این تالاب تا سال‌ها محل زندگی پرندگان فراوانی بود اما همه چیز همان طور باقی نماند. متأسفانه خشک‌سالی‌هایی که این سال‌ها بلای جان دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور شده، به این تالاب هم سرایت کرده است. در نتیجه، از آن همه شکوه و جلال تنها دریاچه صورتی رنگ کوچکی باقی مانده که تماشایش خالی از لطف نیست. 

در اطراف این دریاچه می‌توانید درختانی مانند بلوط، گزنه، گز و کهور را ببینید. در کنار تالاب هم دشتی به نام دشتار شکل گرفته که هنوز سرسبزی خود را حفظ کرده است. پنبه‌های وحشی هم در گوشه‌ و کنار این دریاچه رشد می‌کنند که برای ساخت تشک گزینه مناسبی هستند. 

جانورانی مانند فلامینگوهای سفید و صورتی، مرغان ماهی‌خوار، عقاب‌های دشتی و پرندگان در حال انقراضی نظیر اردک مرمری هم این دریاچه آبنباتی را به عنوان محل زندگی خود انتخاب کرده‌اند. 

اطراف دریاچه لیپار بکر و دست‌نخورده باقی مانده است. بنابراین، اگر به دنبال جاذبه‌ای کمتر شناخته شده هستید، می‌توانید به کنار این دریاچه بروید و از آرامش آنجا لذت ببرید. در برخی از روزها هم اهالی با شتر راهی این تالاب می‌شوند تا لذت شترسواری را به گردشگران هدیه کنند.

اطراف این دریاچه برای خرید صنایع دستی مردم بلوچ هم جای مناسبی است. در نزدیکی این دریاچه یک بازارچه محلی قرار دارد. در این بازارچه که هر روز از ساعت ۹ صبح باز می‌شود، صنایع دستی، محصولات کشاورزی و زیورآلات دست‌ساز بلوچ در کنار محصولاتی نظیر نمک دریایی، صدف و سایر محصولاتی که مواد اولیه آن از دل دریاچه آمده‌اند، به فروش می‌رسند.  

چرا رنگ این تالاب صورتی است؟

زمانی که به اطراف این دریاچه سفر می‌کنید، اولین چیزی که نظر شما را به خود جلب می‌کند، رنگ صورتی آن است. در این دریاچه نوعی جلبک به نام «دونالیلا سالینا» می‌روید که با باکتری‌هایی با نام «هالوباکتری» ترکیب می‌شوند. در نتیجه، رنگدانه‌های کاروتنوئید تشکیل می‌شود که آب دریاچه را صورتی می‌کنند. 

با این حال، زیبایی این دریاچه به قیمت جان ماهی‌ها و آبزیان تمام می‌شود. در حقیقت، رشد بی‌رویه جلبک‌های دونالیلا سالینا در آب، سمی کشنده تولید می‌کند که باعث خفگی آبزیان خواهد شد. وجود این جلبک‌های فریبنده هر سال به ماهیگیران خلیج فارس، دریای عمان و حتی دریای خزر خسارات سنگینی وارد می‌کند. 

البته، آب این دریاچه همیشه هم صورتی رنگ نیست. در برخی از ماه‌های سال که رودخانه‌های فصلی به این تالاب می‌ریزند، مواد معدنی وارد آب آن می‌شود و در نتیجه، دریاچه تغییر رنگ می‌دهد.

وجه تسمیه لیپار

ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که چرا به این دریاچه صورتی رنگ تالاب لیپار گفته می‌شود. این واژه دو بخش دارد؛ «لیپ» و «آر». لیپ به معنای خس و خاشاک موجود در رودخانه است و آر یعنی آب رودخانه. در روستای مجاور این تالاب آب رودخانه با خس و خاشاک ترکیب می‌شود و به دریاچه می‌رسد و در نتیجه، به آن دریاچه لیپار می‌گویند. 

با این حال، اهالی این منطقه برای این نام دلیل دیگری هم می‌آورند. نام این دریاچه در زبان بلوچ‌ها به معنای جایی است که آب رودخانه و دریا به هم می‌رسند.

دیدنی‌های اطراف لیپار

اگر به دریاچه صورتی سفر می‌کنید، باید تمام زیبایی‌های اطراف آن را هم ببینید تا سفرتان به سفری خاطره‌انگیز تبدیل شود. برخی از دیدنی‌های اطراف این دریاچه عبارت‌اند از: 

1. کوه‌های مینیاتوری؛ اگر شما هم مانند بسیاری از مردم به سفر به فضا علاقه دارید، باید حتما این کوه‌های مریخی را از نزدیک ببینید. این کوه‌های مینیاتوری در نتیجه رسوب بقایای آبزیان تشکیل شده‌اند. بنابراین بعد از تماشای دریاچه شگفت‌انگیز صورتی، سفری هم به مریخ داشته باشید.
2. پلاژ ساحلی تیس؛ در صورتی که به دنبال ساحلی تمیز در اطراف این دریاچه هستید، باید ساحل تیس را از نزدیک ببینید. در این ساحل تمیز و رنگارنگ امکانات رفاهی لازم برای تفریحات آبی فراهم شده است.
3. آرامگاه سید غلام رسول چابهار؛ این آرامگاه زیارتگاه اهالی این منطقه و مسلمانان هندی است. آنها هر سال به حاشیه غربی چابهار سفر می‌کنند تا ساعتی را در این آرامگاه سفید رنگ به آرامش برسند.
4. روستای تیس؛ قدمت این روستا به ۲۵۰۰ سال پیش یعنی دوران هخامنشیان می‌رسد. این روستای تاریخی بندری دارد که در زمان هخامنشیان یکی از بنادر مهم دریای مکران محسوب می‌شد. بنابراین، اگر می‌خواهید سفر به دریاچه زیبای صورتی را به سفری تمام عیار تبدیل کنید، بهتر است به این روستا سری بزنید.
5. تالاب دشتار؛ این تالاب در نزدیکی دریاچه آبنباتی قرار گرفته است. دستار در گویش مردم محلی یعنی عروس. زیبایی و سرسبزی اطراف این تالاب باعث شده است تا این نام را برایش انتخاب کنند. تماشای این تالاب هم خالی از لطف نیست.
6. درخت انجیر معابد؛ نامی که احمد محمود برای کتابش برگزیده، در واقع نام درختی است که در نزدیکی چابهار قرار دارد. این درخت که در ۳ کیلومتری دریاچه دیدنی صورتی روییده، همیشه در طول تاریخ با قامتی بلند شناخته می‌شده است. این درخت کهنسال میوه قرمز رنگ شیرینی دارد.
7. ساحل صخره‌ای چابهار؛ در صورتی که هوس کرده‌اید در ساحلی صخره‌ای قدم بزنید و لاک‌پشت‌ها و پرندگان دریایی را ببینید، باید ۱۰ کیلومتر از تالاب شگفت‌انگیز دور شوید.
8. آبفشان صخره‌ای چابهار؛ با برخورد آب دریا به ساحل صخره‌ای موج‌هایی به صورت آبفشان از سوراخ‌های صخره به بیرون پرتاب می‌شود. برای دیدن این پدیده طبیعی هم باید ۱۸ کیلومتر از غرب تالاب فاصله بگیرید.

چه زمانی به لیپار سفر کنیم؟

این تالاب در جنوب کشور قرار گرفته است که آب‌وهوایی گرم و خشک دارد. بنابراین، سفر تابستانی به این تالاب اصلا فکر خوبی نیست. علاوه بر این، در فصل‌های گرم سال این تالاب فصلی خشک می‌شود. 

سفر به این تالاب آبنباتی در فصل‌های پاییز و زمستان لذت‌بخش است. در این زمان از سال هم آب‌وهوای تالاب بهتر می‌شود و هم اینکه پرندگان مهاجر به اطراف اینجا می‌آیند. در صورتی که می‌خواهید آب این دریاچه را صورتی ببینید، باید اواخر پاییز تا اوایل بهار را برای سفر انتخاب کنید. سفر در این موقع از سال رؤیایی‌ترین سفر عمرتان خواهد شد. این را مطمئن باشید. 

اقامت در سفر به دریاچه لیپار

اقامت در این سفر کاملا به خودتان بستگی دارد. اگر از آن دسته از طبیعت‌گردان هستید که دوست دارند با زندگی مردم محلی آشنا شوند، می‌توانید به یکی از اقامتگاه‌های بومگردی در اطراف این تالاب بروید. زندگی در این خانه‌های روستایی به شما این فرصت را می‌دهد که برای چند روز زندگی مردم بلوچ را تجربه کنید. 

با این حال، همه به اقامت در خانه‌های روستایی علاقه ندارند. اگر می‌خواهید در این سفر اقامتگاهی راحت داشته باشید، باید ۵۰ دقیقه به سمت چابهار رانندگی کنید. در این شهر هتل‌های مختلفی وجود دارند که امکانات رفاهی لازم برای سفر شما را فراهم آورده‌اند. 

نکات مهم و تجهیزات مورد نیاز برای سفر به لیپار 

در سفر به این منطقه باید تجهیزات لازم را به همراه داشته باشید. در این سفر بهتر است که کلاه و عینک آفتابی و کفش مناسب با خود ببرید. اگر هم به قصد کمپینگ راهی این دریاچه می‌شوید، وسایلی مانند چادر مسافرتی، پتو و کیسه خواب را فراموش نکنید. 

دریاچه زیبای صورتی یکی از شگفتی‌های سیستان و بلوچستان است. بنابراین، باید در حفظ آن کوشا باشیم. زباله‌ها و مواد شیمیایی بلای جان موجودات زنده این تالاب هستند. از ریختن این مواد در کنار تالاب خودداری کنید. اگر هم در فصل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها راهی این دریاچه می‌شوید، آرامش آنها را بر هم نزنید. 

سفر به این دریاچه زمانی دلنشین‌تر می‌شود که با تورهای گردشگری انجام شود. در ایرانگرد می‌توانید این تورها را که در کنار تورهای چابهار برگزار می‌شوند، پیدا کنید. در این سایت مرجع گردشگری می‌توانید قیمت تور چابهار و هرآنچه برای شرکت در این تور لازم است را بیابید.