کرمانشاه: معرفی و راهنمای سفر به شهری تاریخی در دل زاگرس
شهر کرمانشاه یکی از شهرهای کوهستانی ایران است که از نظر تاریخی اهمیت بسیار ویژهای دارد. در این شهر جاذبههای تاریخی بسیار زیادی از دوره ساسانیان باقی مانده است. این شهر که مهمترین شهر کردنشین ایران به شمار میرود، در دروازه زاگرس واقع شده است و در بهار به بهشتی رؤیایی تبدیل میشود. با ما همراه شوید تا برای داشتن یک تعطیلات خاطرهانگیز این بار راهی این شهر دیدنی شویم. در ادامه، هرآنچه باید برای سفر به دیار مردم غیور بدانید را توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالب:
کرمانشاه کجاست؟
کرمانشاه، مرکز استان کرمانشاه بوده و یکی از مهمترین شهرهای غرب کشور به شمار میرود. این شهر در نواحی کوهستانی کشور قرار گرفته و با حدود ۲۴۵۰۰ کیلومترمربع مساحت بزرگترین شهر کردنشین در ایران است. این کلانشهر نهمین شهر پرجمعیت ایران محسوب میشود. بر اساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ انجام شد، این شهر جمعیتی نزدیک به ۹۴۷۰۰۰ نفر دارد.
این شهر تاریخی از شمال به قله پراو از رشتهکوههای زاگرس، از شرق به شهرک صنعتی فرامان و شهر هرسین، از غرب به روستای هفت آشیان و از جنوب به روستای دیزگران و شهر اسلامآباد غرب میرسد. این شهر نزدیکترین مرکز استان به مرز ایران و عراق است.
چطور به کرمانشاه سفر کنیم؟
بزرگترین شهر کردنشین ایران با پایتخت ۵۰۱ کیلومتر فاصله دارد. برای سفر به این شهر سه راه زیر را پیش رو دارید.
- راه هوایی: اگر از تهران راهی این شهر شوید، حدود یک ساعت در راه خواهید بود. این مسیر سریعترین راه برای سفر به دیار غیوران است.
- راه زمینی: برای سفر زمینی از پایتخت به این شهر هم میتوانید راهی جاده ساوه و بعد همدان شوید و هم میتوانید اتوبان تهران-قم و گذشتن از اراک و ملایر را در پیش بگیرید. مسیر اول با خودروی شخصی تقریبا ۶ ساعت و ۲۴ دقیقه طول میکشد. برای عبور از مسیر دوم با خودروی شخصی هم به حدود ۷ ساعت و ۳۴ دقیقه زمان نیاز دارید.
- مسیر ریلی: در کرمانشاه هنوز ایستگاه قطار افتتاح نشده است. به همین علت، اگر هوس قطارسواری به سرتان زده، میتوانید خود را با قطار به ملایر برسانید که نزدیکترین ایستگاه قطار به این شهر را دارد. از ملایر تا این شهر را هم میتوانید با خودروهای سواری طی کنید. طی این مسیر با خودروهای سواری حدود ۲ ساعت و ۳۷ دقیقه به طول میانجامد.

جاهای دیدنی کرمانشاه
از آنجایی که این شهر در دامنههای زاگرس قرار گرفته است و شهری تاریخی هم محسوب میشود، جاهای دیدنی زیادی دارد. مهمترین دیدنی های کرمانشاه عبارتاند از:
- طاق بستان: این اثر تاریخی مجموعه شکارگاههای پادشاهان قدیم ایرانی است که سنگنوشتههای بسیاری در آن جای گرفتهاند. طاق بستان در دامنه کوه پرآو در شمال این شهر قرار دارد. در کنار این اثر بهجامانده از دوره ساسانی یک پارک جنگلی زیبا هم ساخته شده که همیشه پذیرای مهمانان و گردشگران است. همچنین پارک شرقی که زمانی باغ بزرگی از پسته بوده است، در شرق این اثر تاریخی قرار دارد.
- تکیه معاونالملک: این اثر تاریخی در خیابان حداد عادل یا همان آبشوران این شهر قرار دارد. این تکیه از دوران قاجار به جای مانده و معماری آن تلفیقی از سبک ایرانی و غربی است. نام این اثر تاریخی در سال ۱۳۵۴ به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.
- کلیسای قلب مقدس مسیح: قدمت این این کلیسای تاریخی به سال ۱۲۹۳ میرسد. در آن زمان که خاندان قاجاری بر ایران حکومت میکردند، اسقف یوحنانیان دستور داد تا این کلیسا ساخته شود. در حال حاضر، کلیسای قلب مقدس مسیح یکی از مهمترین کلیساهای ارامنه در غرب ایران به شمار میرود.
- تاریکه بازار: قدمت بازار سنتی این شهر که با نام تاریکه بازار هم شناخته میشود، به دوران زندیه بازمیگردد. این بازار در زمان محمدعلی میرزای دولتشاه که حاکم وقت این شهر بود، بنا شد. تاریکه بازار در دوران اوجش بزرگترین بازار سرپوشیده خاورمیانه به شمار میرفت. این بازار در خیابان مدرس قرار دارد.
- حمام حاج شهباز خان: این حمام تاریخی در تاریکه بازار واقع شده است. این حمام در سال ۱۲۸۳ به دستور حاج شهباز خان ساخته شد. او پسر یکی از بزرگان دوره قاجار یعنی منوچهرخان بیگلربیگی بود. نام این حمام که تزیینات و مقرنسکاریهای کمنظیری دارد، در سال ۱۳۸۶ به فهرست آثار ملی کشور اضافه شد.
- تکیه بیگلربیگی: این اثر تاریخی یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه است که روبهروی مسجدجامع این شهر قرار دارد. قدمت تکیه بیگلربیگی به دوران قاجار میرسد. معماری حیرتانگیز و آینهکاریهای زیبای این تکیه سبب شده است که گردشگران بسیاری برای دیدن آن راهی بزرگترین شهر کردنشین ایران شوند. موزه پارینهسنگی زاگرس و خط و کتابت هم در این تکیه قرار دارد.
- مسجد عمادالدوله: این اثر تاریخی هم در میانههای تاریکه بازار قرار دارد. این مسجد قدیمی در اواخر قرن سیزدهم هجری و زمانی که هنوز سلسله قاجاریه بر ایران حکومت میکرد، ساخته شد. ویژگی منحصربهفرد این مسجد این است که گنبد و گلدسته نداشته و به جای آنها برج ساعتی ۱۱ متری دارد. این مسجد دری که از حرم امام علی (ع) به ایران آورده شده را در خود جای داده است.
- بقعه سر قبر آقا: این اثر تاریخی مدفن محمدعلی بهبهانی، یکی از فقهای مهم در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری است. این بقعه در دوران قاجار، بنا به وصیت این عالم بزرگ در مسیر عتبات عالیات ساخته شد. بقعه سرقبرآقا که یکی دیگر از دیدنیهای این شهر است، در چهارراه جوانشیر این شهر، پشت پارک شیرین قرار دارد.
- بازار نانبرنجی: اینجا بهشت عاشقان نانبرنجی و شیرینیهای سنتی است. در این بازار میتوانید انواع شیرینیهای کرمانشاهی مثل کاک، نانبرنجی و نانخرمایی تازه را پیدا کنید.
- موزه تمبر: این موزه دیدنی در اداره پست شهید قندی این شهر قرار دارد و در سال ۱۳۸۱ همزمان با روز جهانی پست افتتاح شد. در این موزه میتوانید تمبرهای ایرانی بهجامانده از دوره قاجار تا کنون را در کنار خطنوشتههای قدیمی، پاکتی که نزدیک به یک قرن است باز نشده، دستگاه نقش تمبر و ماشین ابطال تمبر ریلی ببینید.
- غار پراو: این غار در شمال شهر قرار گرفته است و با قله پراو ۳۰۰ متر فاصله دارد. زمان اکتشاف این غار به ۴۰ سال قبل بازمیگردد. این غار در زمان اکتشاف بزرگترین غار عمودی جهان بود و به آن اورست غارهای جهان میگفتند.
سایر جاهای دیدنی: علاوه بر دیدنیهایی که گفته شد، بازار توپخانه، باغ گلها، مسجد شافعیها، سفیدکوه، بازار مسگرها، سراب قنبر، موزه پوشاک و زیورآلات، غار ورواسی، رودخانه قرهسو، کوه فرخشاد، آبشار تافه، مسجد دولتشاه، غارهایی مثل دواشکفت، مرآفتاب، مرتاریک، رتیل، انار، آسنگران، مردیو و مرخل، پل خسرو و پل میانراهان از جاذبههای دیگر این شهر به شمار میروند.

دیدنیهای نزدیک به کرمانشاه
با اینکه دیدنی های کرمانشاه کم نیستند، اما جاهای دیدنی اطراف این شهر شهرت جهانی بیشتری دارند. مهمترین دیدنیهای اطراف این شهر عبارتاند از:
- کتیبه بیستون: این کتیبه تاریخی یکی از مهمترین جاهای دیدنی این شهر به شمار میرود. این کتیبه که هفتمین اثر ایرانی ثبتشده در فهرست جهانی یونسکو است، در شرق این شهر قرار دارد. این کتیبه بزرگترین سنگنوشته جهان بوده و روی آن سخنان داریوش هخامنشی حک شده است. این کتیبه تاریخی در شهر بیستون قرار گرفته و با دیار غیوران ۳۹.۳ کیلومتر فاصله دارد.
- مجسمه هرکول: این مجسمه که یادگاری از دوره اشکانیان و ساسانیان است، در نزدیکی بیستون قرار دارد. مجسمه هرکول در سال ۱۳۳۷ زمانی که در این منطقه فعالیتهای عمرانی انجام میشد، کشف شد. این مجسمه یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو خوش میدرخشد. این مجسمه با بزرگترین شهر کردنشین ایران ۴۰.۴ کیلومتر فاصله دارد.
- کاروانسرای شاه عباسی: این کاروانسرای تاریخی یکی دیگر از دیدنیهای این منطقه است. دستور ساخت این کاروانسرا را شاه عباس اول صفوی داده و بر اساس شواهد تاریخی، ساخت آن در زمان شاه سلیمان صفوی به پایان رسیده است. این کاروانسرا در زمان ناصرالدین شاه قاجار بازسازی شد و در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
- گوردخمه دربند (صحنه): این اثر تاریخی در ۶۷.۵ کیلومتری کرمانشاه و شهر صحنه قرار دارد. گوردخمه دربند در شمال این شهر و در کوه شوقعلی واقع شده است. این گوردخمه با نامهای قبر کیکاوس، فرهادتراش و گور شیرین و فرهاد هم شناخته میشود. این گوردخمه یکی از معدود گوردخمههای به جامانده از دوره مادهاست که دو طبقه دارد. نام گوردخمه دربند در سال ۱۳۱۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
- سراب نیلوفر: این دریاچه کوچک با شهر ۲۳.۶ کیلومتر فاصله دارد. طبیعتگردان در فصلهای گرم سال به تماشای نیلوفرهای آبی این دریاچه میروند.
- تالاب هشیلان: این تالاب در ۳۷ کیلومتری شمالغرب بزرگترین شهر کردنشین ایران واقع شده است. این تالاب بزرگترین زیستگاه مارهای آبی و چلیپر در منطقه به شمار میرود.
سایر دیدنیهای نزدیک به این شهر: به تمام دیدنیهای نزدیک به این شهر باید گوردخمه سان رستم، غار قوری قلعه در روانسر، معبد آناهیتا در کنگاور، سراب روانسر، گوردخمه دکان داوود، زیج منیژه و طاقگرا در سرپل ذهاب، کاخ خسرو در قصرشیرین، قلعه یزدگرد در کرند غرب، گوردخمه اسحاقوند، روستای گرهبان و تپه باستانی گنجدره در هرسین، آتشکده چهارقاپی در قصرشیرین، روستای کندوله و سراب در صحنه، آرامگاه احمدبن اسحاق قمی در سرپل ذهاب، روستای ناوتنگ منصوری و آتشکدههای میلمیلهگه و شیان در اسلامآباد غرب، سد داریان، چشمه بل، آبشار دریبر و روستاهای خانقاه، هجیج و نسمه در پاوه و غار کاوات در جوانرود را هم اضافه کرد که تنها بخشی از دیدنیهای اطراف این شهر هستند.
چه زمانی به کرمانشاه سفر کنیم؟
این شهر در منطقهای کوهستانی قرار گرفته و آبوهوای آن مثل بقیه مناطق کوهستانی کشور است. در زمستان و فصلهای سرد سال سفر به این شهر همراه با سرما و برف خواهد بود؛ بنابراین، بهتر است که فصلهای گرمتر سال را برای سفر به این شهر انتخاب کنید. جاهای دیدنی کرمانشاه در نوروز از همیشه دیدنیترند. در نوروز و فصل بهار و تابستان بسیاری از طبیعتگردان به جای اینکه راهی جادههای شمال شوند، به این شهر سفر میکنند. خنکای غارها، آبشارها و چشمههای این منطقه باعث میشود که گرمای تابستان از یادتان برود. اینجا در تابستان و بهار به بهشت طبیعتگردان خاصپسند تبدیل میشود.
اقامت در کرمانشاه؛ معرفی هتلها و اقامتگاهها
برای اقامت در این شهر سه راه دارید. اولین گزینه پیش روی شما برای اقامت در این شهر این است که در جایی مثل پارک جنگلی طاق بستان چادر بزنید. این روش اقامتی را طبیعتگردان میپسندند.
راه دوم برای اینکه در این شهر اقامت کنید، این است که به سراغ اقامتگاههای بومگردی بروید. بهترین اقامتگاههای بومگردی این شهر و اطراف آن عبارتاند از:
- عمارت بامگاه روبهروی مسجدجامع این شهر
- ریوار در کنار تکیه بیگلربیگی
- کیکم در انتهای جاده سراب قنبر، بعد از زیرگذر پل کمربندی به طرف جاده مرکز پرورش اسب فرجام
- داریان ستاره غرب در روستای داریان
- پیران در روستای نجار
- زران کندوله در روستای کندوله
- چهارفصل در روستای فش کنگاور
- ساتیار در روستای ساتیاری پاوه
- آرتین دینور در روستای کارتویج علیا صحنه
- نگین هورامان در روستای داریان پاوه
اگر هم برای سفر به این شهر و تماشای دیدنیهای اطراف آن بودجه بیشتری درنظر گرفتهاید، میتوانید به سراغ هتلهای این شهر کردنشین بروید. این هتلها بهترین هتلهای شهر به شمار میروند:
- هتل ۵ ستاره لاله بیستون در کاروانسرای شاه عباسی
- هتل ۵ ستاره پارسیان در کنار پل ولایت
- هتل آپارتمان کوروش در بلوار گلریزان
- هتل ۴ ستاره جمشید در انتهای بلوار طاق بستان
- هتل ۴ ستاره آزادگان در شهرک تعاون
- هتل آپارتمان لیژان در خیابان مطهری شرقی
- هتل ۳ ستاره ارم در شهر پاوه
- هتل ۲ ستاره داریوش در ۴۰ متری مطهری
- هتل ۲ ستاره سینا در بلوار جمهوری
بههرحال، برای اقامت در این شهر یا اطراف آن راههای مختلفی وجود دارند. البته، اگر در تورهای گردشگری شرکت کنید، هم لذت سفر گروهی را تجربه میکنید و هم از بابت یافتن اقامتگاه مناسب خیالتان راحت است. برای یافتن بهترین تورهای گردشگری هم میتوانید از ایرانگرد کمک بگیرید.
در نهایت یادتان باشد در سفر به این شهر زیبا شیرینیها و غذاهای محلی منطقه مانند دندهکباب محلی، خورشت خلال و انواع آش را امتحان کرده و صنایع دستی این شهر مثل جاجیم، گیوه و گلیم را به عنوان سوغات کرمانشاه خریداری نمایید.
اگر تجربه رفتن به این شهر و جاهای دیدنی آن را داشتهاید، لطفا نظرات و تجربیات خود را با ما و مخاطبان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.