دریاچه نمک حوض سلطان کجاست؟ معرفی مسیر دسترسی + راهنمای سفر و عکس

در فاصله 40 کیلومتری شمال قم در حاشیه بزرگراه خلیج فارس دریاچه‌ای خودنمایی می‌کند که همچون مروارید از فاصله دور به شما چشمک می‌زند و به دریاچه نمک حوض سلطان معروف است. این دریاچه‎‌ به عنوان بزرگ‌ترین آینه طبیعی در ایران شناخته می‌شود؛ قسمتی از دریاچه سطح بسیار صاف و صیقلی داشته و انعکاس تصویر آسمان در آن بسیار زیباست. برای سفر به این دریاچه کافی است کوله‌بارتان را ببندید و در این مطلب با ما همراه باشید تا با ویژگی‌های این دریاچه آشنا شوید. همچنین در ادامه خواهیم گفت که دریاچه نمک حوض سلطان کجاست و چه زمانی باید به آن سفر کرد. 

سری به دریاچه نمک حوض سلطان بزنیم

در بین اتوبان تهران به قم دریاچه‌ای خودنمایی می‌کند که حوض سلطان نام دارد. گفته می‌شود که این دریاچه به شکل غیر طبیعی در اثر ساخت جاده شوسه تهران به قم در سال 1883 میلادی به وجود آمده است. این دریاچه را با نام‌هام زیبایی همچون دریاچه شاهی، دریاچه ساوه قم و کویر نمک می‌شناسند. البته ناگفته نماند که این دریاچه؛ دریاچه نمک قم نیست و دریاچه معروف نمک قم سمت جنوب شرقی قم قرار دارد. 

دریاچه نمک حوض سلطان قم شامل دو قسمت غربی و شرقی می‌شود. در قسمت شرقی چال نمکی وجود دارد که به حوض مره می‌شناسند. در قسمت غربی هم چاله غربی به چشم می‌خورد که به حوض سلطان معروف است. این دریاچه حدود 820 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و رودهای بسیاری مثل قره‌چای از مسیر شوره‌زار به آن وارد می‌شوند.

این دریاچه 5 لایه جدا از هم است و لایه‌های نمک آن حدود 20 متر ضخامت دارند. این دریاچه نمک همچنین یکی از مهم‌ترین منابع برای استخراج نمک در ایران به حساب می‌آید. با تحقیقات فراوان مشخص شد که ترکیبات نمک این دریاچه شامل سدیم و منیزیم سولفات بوده و دارای منبع غنی از منیزیم است. به عنوان مثال در هر 100 کیلوگرم نمک دریاچه، حدود 14 کیلوگرم منیزیم وجود دارد. 

این دریاچه به عنوان بزرگ‌ترین آینه طبیعی در ایران شناخته می‌شود که نگاه هر گردشگری را میخ‌کوب خودش می‌کند؛ چرا که سطح صاف و صیقلی همچون آینه دارد. سطح صیقلی و شفاف این دریاچه همچون آینه‌ای است که می‌توانید خودتان را در آن تماشا کرده و عکس‌های بی‌نظیری بگیرید. انعکاس تصویر آسمان در سطح این دریاچه به قدری خیره کننده است که از نگاه کردن به آن سیر نمی‌شوید.

اگر اهل ماجراجویی و هیجان هم هستید، می‌توانید به همراه تورهای طبیعت‌گردی به سمت این دریاچه بروید. دوچرخه‌سواری و آفرودسواری از جمله  تجربه‌های لذت‌بخشی است که می‌توانید در این دریاچه داشته باشید. عبور از تپه‌های بلند و کوتاه این دریاچه به همراه آفرود، حسابی آدرنالین خون‌تان را بالا می‌برد. پیاده‌روی در این منطقه نیز بسیار دلچسب است.

پوشش گیاهی و جانوری دریاچه نمک

بعد از کمی گشت‌وگذار در این دریاچه، متوجه گونه‌های گیاهی مختلفی می‌شوید. در این دریاچه پوشش‌های گیاهی متفاوتی وجود دارد که برخی از آن‌ها شامل تاغ زرد، اسفناج، گز، درمنه بیابانی و سالسولا می‌شود.

اگر در فصل زمستان به این دریاچه بروید، شانس دیدن پرندگان مهاجر را دارید. پرندگان مهاجر این دریاچه پرندگانی همچون عقاب، غاز خاکستری، قرقی، لک لک‌ها و فلامینگوی بزرگ هستند. سمفونی و آواز طنین‌انگیز این پرندگان مهاجر به قدری دل‌نشین است که اصلا دل‌تان نمی‌خواهد آنجا را ترک کنید.

در اطراف دریاچه شاهی حیوانات دیگری مثل روباه، موش صحرایی، آهو، گرگ و خرگوش وجود دارند. در قسمت بیابانی این دریاچه هم خزندگان و حشرات مختلفی همچون سوسمار و رتیل به چشم می‌خورند. این دریاچه از نظر زیست بوم اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد؛ چرا که حدود 240 گونه موجودات تک سلولی مثل جلبک، باکتری و قارچ در دریاچه رشد می‌کنند. برخی از این جلبک‌ها دیاتوم هستند که به آن‌ها جلبک‌های تک سلولی گفته می‌شود. 

دریاچه نمک حوض سلطان کجاست؟ چگونه باید به این دریاچه برویم؟

اکنون که در مورد پوشش گیاهی، جانوری و ویژگی‌های کلی این دریاچه می‌دانیم، بیایید ببینیم که دریاچه نمک حوض سلطان کجاست؟ این دریاچه در استان قم، در 40 کیلومتری شمال قم در حاشیه بزرگراه خلیج فارس در میانه اتوبان تهران به قم واقع شده است. این دریاچه در 35 کیلومتری آزادراه قم به تهران قرار داشته و تا جنوب تهران حدود 85 کیلومتر فاصله دارد. 

ناگفته نماند که مساحت تقریبی این دریاچه حدود 240 کیلومتر مربع بوده، اما در ماه‌های مختلف سال تغییر می‌کند. این دریاچه سمت جنوب رشته کوه البرز واقع شده است و با آب شدن برف‌ کوه‌های اطراف، وسعت این دریاچه بیشتر می‌شود. در فصل تابستان که خبری از باران نیست، در این دریاچه تنها می‌توان بلورهای نمک را مشاهده کرد. 

مسیر دسترسی به حوض سلطان

برای رفتن به دریاچه نمک حوض سلطان قم مسیرهای متفاوتی وجود دارد. در ادامه با این مسیرها بیشتر آشنا خواهید شد.

• مسیر دسترسی اول: اگر ساکن تهران هستید، ابتدا باید به سمت جاده قم حرکت کنید. بعد از گذشت کمی زمان و طی کردن یک مسیر 70 کیلومتری، با توجه به تابلوهای راهنمایی وارد جاده روستای شور بشوید. بعد از رسیدن به جاده دریاچه تا خود دریاچه حدود یک ساعت و نیم پیاده‌روی دارید. به طور کل فاصله تهران تا دریاچه ساوه قم حدود 128 کیلومتر است.
• مسیر دسترسی دوم: اگر ساکن قم هستید یا به طور کل از سمت قم می‌خواهید به این دریاچه بروید. ابتدا از جاده قم به سمت مجتمع مهتاب بروید. بعد از رد کردن مجتمع مهتاب، دو تپه به چشم می‌خورد که باید از تپه اول گذر کنید. سپس کنار تپه دوم، وارد جاده اصلی معدن نمک شوید. این جاده خاکی است و شما را به سمت پایین دریاچه می‌برد. ناگفته نماند که ابتدای این مسیر تابلوی راهنمایی 95 کیلومتر مانده به تهران را مشاهده می‌کنید. به طور کل فاصله این مسیر از آزادراه تهران-قم تا دریاچه حدود 35 کیلومتر است.

شما قبل از رفتن به دریاچه شاهی یا ساوه قم، می‌توانید به مجتمع مهتاب قم بروید. این مجتمع در 20 کیلومتری اتوبان قم به تهران قرار دارد. در مجتمع مهتاب امکاناتی همچون رستوران، غرفه‌های مختلف، صنایع‌دستی، پارکینگ، کافی‌شاپ و فروشگاه پوشاک وجود دارد. شما می‌توانید در این مجتمع برای چند ساعتی استراحت کرده و بعد به سمت دریاچه یا به سمت تهران بروید. 

چه زمانی به دریاچه نمک حوض سلطان برویم؟

بهترین زمان بازدید از دریاچه شاهی، فصل‌های بهار و پاییز است. البته حتما ابتدای فصل بهار یا پاییز بروید تا آب‌وهوا معتدل و مناسب باشد. در فصل زمستان سرمای کویر و دریاچه به قدری بالاست که اصلا نمی‌توانید در آنجا دوام بیاورید. در فصل تابستان هم از گرمای طاقت‌فرسا و تابش سوزان آفتاب کلافه می‌شوید.

اگر در فصل بهار یا پاییز به این دریاچه می‌روید، حتما تجهیزات مناسب سفر مثل دوربین عکاسی، کرم ضدآفتاب، کلاه، لباس مناسب، جوراب اضافه و کفش مناسب به همراه ببرید تا سفری بدون نگرانی و پر از خاطرات به یادماندنی داشته باشید. 

چه نکاتی را در سفر به دریاچه نمک حوض سلطان رعایت کنیم؟

در سفر به دریاچه نمک حوض سلطان قم حتما نکات مهمی را رعایت کنید تا خطری تهدیدتان نکند و سفری امن داشته باشید. از جمله این نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• از آنجایی که امکانات رفاهی این دریاچه کم است، به هیچ وجه تنهایی به این دریاچه نروید. بلکه با گروه‌های مختلف گردشگری همچون تورهای قابل اعتماد طبیعت‌گردی همراه شوید.
• در بسیاری از نقاط این دریاچه چاله‌های عمیقی به چشم می‌خورد که اگر در آن‌ها بیفتید، غرق می‌شوید. پس حتما به همراه راهنمای کاربلد و حرفه‌ای به دریاچه بروید.
• در اطراف این دریاچه هیچ گونه امکانات رفاهی وجود ندارد. به همین علت حتما تجهیزات مناسب سفر از جمله مواد غذایی و آب معدنی به همراه خود داشته باشید.
• به هیچ وجه برای رفتن به دریاچه شاهی یا ساوه قم، لباس‌های رسمی یا کفش‌های شیک نپوشید. چرا که بیشتر مسیر دریاچه گل‌آلود است.
• در اطراف دریاچه آتش روشن نکنید و از آسیب رساندن به پوشش گیاهی و جانوری دریاچه پرهیز کنید.
• برای سفر به دریاچه شاهی حتما تجهیزات کویرگردی همچون چراغ قوه، هد لامپ، کفش، لباس و کوله مناسب به همراه داشته باشید.
• کمپینگ در دریاچه شاهی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. برای استراحت کردن می‌توانید به مجتمع‌های اطراف دریاچه همچون مهتاب بروید.
• در نهایت ناگفته نماند که بازدید از این دریاچه رایگان است؛ اما حتما اوایل صبح تا ظهر به بازدید از این دریاچه بروید تا خطری تهدیدتان نکند.

شما بعد از گشت‌وگذار در دریاچه کویر نمک یا ساوه قم، می‌توانید به دیدنی‌های اطراف دریاچه هم بروید. از دیدنی‌های اطراف دریاچه شاهی می‌توان به  دریاچه نمک قم، تالاب بهشت معصومه، کاروانسرای پاسگان و سد کبار قم (قدیمی‌ترین سد قوسی در جهان) اشاره کرد.

بعد از بازدید از دریاچه، یادتان نرود که حتما به مجتمع مهتاب یا مهر و ماه در اتوبان قم به تهران بروید و سوغات قم مثل سوهان، گز، پولکی و شکلات را برای خود یا دوستانتان تهیه کنید. 

ناگفته نماند که برای سفر به دریاچه شاهی، می‌توانید با تورهای قابل اعتماد و معتبر طبیعت‌گردی همچون همراه شوید. سایت ایرانگرد شما را برای خرید انواع تورهای طبیعت‌گردی به همراه راهنماهای کاربلد و حرفه‌ای، راهنمایی می‌کند. تمامی تورهای این مجموعه هم شامل مجوز بوده و امنیت بسیار بالایی دارند. حتی می‌توانید قبل از خرید تور با مشاوران ایرانگرد تماس گرفته و بعد از مشورت با آن‌ها اقدام به خرید نمایید.