روستای هجیج کجاست؟ ماسوله سنگی در کرمانشاه

آیا تا کنون نام روستای هجیج را شنیده‌اید؟ روستایی بکر با معماری خارق‌العاده که در غربی‌ترین نقطه ایران و منطقه زیبای اورامان قرار دارد. در این روستا شما می‌توانید از خانه‌های سنگی دیدن کنید که به روش سنتی ساخته شده‌اند، از غذاهای لذیذ این روستا بچشید و به دیدن رودخانه زیبای سیروان بروید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتها با این مطلب از ایرانگرد همراه باشید تا با موقعیت مکانی روستا، آداب و رسوم مردم منطقه، غذاهای محلی و جاهای دیدنی آن آشنا شوید. مطمئن باشید با استفاده از این راهنمای گردشگری می‌توانید سفری راحت و خاطره‌انگیز به روستای پلکانی هجیج داشته باشد.

روستای هجیج کجاست؟

روستای هجیج در منطقه نوسود شهرستان پاوه و استان کرمانشاه واقع شده است. به بیان دقیق‌تر این روستا حدود 34 کیلومتر با پاوه و 123 کیلومتر با مرکز کرمانشاه فاصله دارد. شهرستان پاوه از سمت شرق و جنوب با شهرستان جوانرود و از سمت شمال و شمال شرق با شهرستان مریوان (استان کردستان) همسایه است. بنابراین این روستا تا سنندج نیز فاصله خیلی زیادی نداشته و گردشگران می‌توانند با طی مسافتی حدود 200 کیلومتر (سه ساعت) از سنندج به این روستای زیبا و خوش آب‌وهوا برسند. در این مسیر باید ابتدا به مریوان و سپس به اورامان تخت بروید. اما این تنها راه برای رفتن به این روستا نیست.

بهترین مسیر سفر به این روستای زیبا از سمت کرمانشاه و شهرستان زیبای پاوه است. دلایل متعددی برای انتخاب این مسیر وجود دارند که از مهم‌ترین آن‌ها باید به کوتاه‌تر بودن مسیر و زیبایی‌های چشم‌گیر آن اشاره کرد. مواردی مانند بافت معماری پاوه که باعث شده است این منطقه با عنوان شهر هزار ماسوله شناخته شود. برای طی کردن این مسیر ابتدا باید به کرمانشاه و سپس شهرستان پاوه بروید؛ مسیری دو ساعته که چشم‌انداز زیبایی دارد. بعد از رسیدن به این شهر پلکانی باید به سمت نودِشه رفته و با دنبال کردن تابلوهای راهنما خود را به روستای هجیج برسانید.

چرا از روستای هجیج بازدید کنیم؟

بدون شک دیدن منطقه‌ای خوش آب‌وهوا و بکر که قدمت دیرینه‌ای دارد، می‌تواند برای هرکسی هیجان‌انگیز باشد. منطقه‌ای که مردم آن در طی سالیان دراز با اتحاد و همبستگی خاصی در کنار هم و در دل طبیعت زندگی کرده‌اند. در این روستا شما به دنیای تازه‌ای وارد می‌شوید که احتمالا پیش از این مشابه آن را ندیده‌اید؛ خانه‌های سنگی که بدون ملات و به شیوه خشکه چین در دو طبقه ساخته شده‌اند، خیابان‌های نیم دایره‌ای، سد زیبای هجیج و… 

در این روستا بام هر خانه حیاط خانه دیگری است؛ چیزی شبیه به ماسوله در گیلان. به همین علت به این روستا لقب ماسوله سنگی کرمانشاه را داده‌اند. این روستا یکی از بکرترین مناطق اورامان است که بازدید از آن خالی از لطف نیست. در ادامه با تعدادی از جاهای دیدنی این روستا و جاذبه‌های این منطقه آشنا خواهید شد.

جاهای دیدنی روستای هجیج

این روستای پلکانی جایی است که برای هرکس با هر سلیقه‌ای جاذبه‌ای خاص دارد. فرقی ندارد شما دوست دارید در طبیعت قدم بزنید یا قایق‌سواری کنید. شاید هم بخواهید عکاسی و تولید محتوا کرده یا حتی در مکانی آرامش‌بخش بنشینید و با خود خلوت نمایید. در هرصورت این روستا می‌تواند مقصد مناسبی برای سفرتان باشد، زیرا در این روستا جاهای دیدنی و تفریحی زیادی وجود دارد. 

• چله خانه و کوسه هجیج: دو مورد از مهم‌ترین بناهای این روستا چله خانه و آرامگاه امام زاده عبیدالله است که تحت عنوان کوسه هجیج نیز شناخته می‌شود. این مکان جایی برای اعتکاف و چله نشینی است و قدمت آن به قرن دو هجری باز می‌گردد. معماری سنگی، فضای داخلی گِل ‌اندود، ستون‌های چوبی و... از جمله مواردی هستند که سبب محبوبیت این مکان می‌شوند.
• خانقاه: یکی دیگر از بناهای مذهبی این روستا خانقاه است که به پیروان طریقت قادریه تعلق دارد. مردم در این بنا به ذکر و سماع می‌پردازند.
• مسجد جامع: در این روستا یک مسجد قدیمی و زیبا وجود دارد که با مصالحی چون سنگ و چوب ساخته شده است. نمای زیبای مسجد و تزئینات پرجزئیات آن از مهم‌ترین علل محبوبیت بنا هستند.
• رودخانه سیروان: یکی از مهم‌ترین مناطق تفریحی این روستا، رودخانه سیروان و دشت‌های سرسبز اطراف آن است. این منطقه هوایی بسیار خنک و دلچسب دارد و مناظر و دشت‌های سرسبز زیبایی مسحور کننده‌ای به فضای آن بخشیده‌اند.
• چشمه بل: در نزدیکی این روستا (با فاصله دو کیلومتر) چشمه‌ای خروشان وجود دارد که مانند آبشار از دل کوه بیرون می‌آید و به سیروان ختم می‌شود. منظره‌ای که این چشمه خلق کرده، در کم‌تر جایی قابل مشاهده است؛ زیرا چشمه‌ها معمولا فضایی کوچک دارند و خیلی ملایم از زمین خارج می‌شوند، اما چشمه بل در وسعت زیاد، خروشان و حیرت انگیز ظاهر شده است.
• سد داریان: به محض این‌ که وارد این روستا شوید، یک سد بزرگ را مشاهده می‌کنید که سد داریان نام دارد. این سد خاکی روی رودخانه سیروان احداث شده است. شما می‌توانید در حاشیه امن این سد قایق سواری کنید.

دیدنی‌های نزدیک به هجیج

همان طور که اشاره شد، این روستا در نزدیکی شهرستان‌های پاوه و نوسود واقع شده است. بنابراین جاذبه‌های دیدنی زیادی در اطراف خود دارد. پیشنهاد می‌کنیم در مسیر رفت یا در حین بازگشت از روستا از دیدنی‌های نزدیک به آن نیز بازدید نمایید تا تور اورامان کامل شود و به خوبی با جاذبه‌های این منطقه آشنا شوید. از بین دیدنی‌های نزدیک به این روستا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• آبشارهای درگماله
• مجموعه آبشارهای شرکان
• غار مورگه با
• غار دست ساز خالو حسین (او 19 سال از عمرش را صرف ساخت این غار نمود و تا پایان عمر در آن‌ زندگی کرد.)
• روستای شمشیر
• روستای نُسمِه
• روستای تاریخی خانقاه
• اکوکمپ ساتیار
• موزه مردم شناسی
• روستای نودشِه
• بازارچه مرزی پاوه

تاریخچه و قدمت روستای هجیج

منطقه اورامان و روستای هجیج از قدیمی‌ترین منطق ایران هستند. کاوش‌های باستان‌شناسی و پیدا شدن آثاری مانند استخوان‌های قدیمی بز کوهی، ابزارهای سنگی شکار، اسکلت انسان نئاندرتال و... نشان دهنده قدمت دیرینه این روستا هستند. البته بعضی از منابع، اعتقاد دارند که پیشنه روستا به دوره اسلامی بازمی‌گردد و فردی برای مبارزه با خاندان عباسی به این منطقه آمده و از صنعت‌گران روستاهای اطراف برای ساخت هجیج کمک گرفته است. 

شاید بتوان این روایت را برای تکمیل کردن و توسعه دادن روستا باور کرد، اما به نظر می‌رسد، سنگ بنای اولیه روستا در گذشته‌های بسیار دوری گذاشته شده و در منابع کهن به وفور از منطقه اورامان و روستاهای آن صحبت شده است. به همین علت پیشنهاد می‌کنیم اگر دوست دارید بیش‌تر و دقیق‌تر راجع‌ به تاریخچه این روستا بدانید، به منابع اسنادی معتبر مراجعه کنید.

چه زمانی به روستای پلکانی هجیج برویم؟

روستای هجیج در دل کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس قرار دارد. به همین علت در این اقلیم هوای معتدل کوهستانی حاکم است. با توجه به این موضوع می‌توان گفت که بهترین زمان سفر به این روستا نیمه اول سال به خصوص فصل بهار است. زیرا در این زمان رود سیروان و چشمه بل پر آب و خروشان، هوا دلپذیر و خنک و دشت‌ها سرسبز و پرگل هستند. در فصل تابستان هوا کمی گرم‌تر و معمولا سرسبزی دشت‌ها کم می‌شود و رنگ پوشش گیاهی به زرد گرایش پیدا می‌کند. 

با شروع نیمه دوم سال سفر به این روستا کمی سخت‌تر است. بارش برف و باران، هوای بسیار سرد، جاده پر پیچ کوهستانی و پرتگاه‌های خطرناک از عواملی هستند که باعث می‌شوند، سفر به این منطقه در زمستان مناسب نباشد. 

زندگی در روستای پلکانی هجیج

سفر به این روستا روی دیگری از زندگی را به شما نشان می‌دهد. در این سفر شما با مردمی آشنا می‌شوید که فرهنگ، هنر و آداب و رسوم اجدادی خود را حفظ کرده‌ و با آن زندگی می‌کنند. در این سفر شما با زبان کردی اورامی (هورامی)، لباس کردی زنانه و مردانه و مراسم سماع مواجه می‌شوید. مراسمی که در روزهایی خاص توسط دراویش قادریه اجرا می‌شود و نوعی عبادت به شمار می‌رود. مراسمی که با نواها، رقص‌‌های عرفانی، دف زنی و... اجرا می‌شود. در کنار این موارد شیوه زندگی و معاش مردم روستا هم جالب توجه است. 

این مردم معمولا به کار دامداری، پرورش طیور، باغداری و تولید صنایع دستی مشغول هستند و اقلامی مانند شیر، ماست، دوغ، روغن حیوانی، کره، انار، انگور، گردو، جولایی، چوخورانه، مرس، گیوه، شال، دستمال و جاجیم تولید می‌کنند. 

از هجیج چی سوغات بیاوریم؟

مهم‌ترین سوغات هجیج گیوه، یعنی همان پاپوش سنتی منطقه است که کلاش نامیده می‌شود. گیوه پاپوش سنتی کردهاست که در کنار لباس کردی جلوه بسیار زیبایی پیدا می‌کند. همچنین پارچه‌های رنگارنگ، فاخر و زیبای کردی نیز می‌تواند یکی دیگر از اقلام سوغاتی منطقه باشد. موارد دیگری مانند شال، جاجیم، کُلَنجِه (نوعی پوشش محلی با تزئینات مختلف)، قبا، سربند کردی و... از جمله سوغاتی‌های خوب منطقه هستند و با هدیه دادن این اقلام هم فرهنگ منطقه را منتقل کرده و هم به اقتصاد جامعه کمک می‌نمایید.

 اگر هم دوست دارید از خوراکی‌های محلی و صنایع دستی به عنوان سوغات استفاده کنید، می‌توانید به سراغ روغن حیوانی، گردو، کشک، نان و شیرینی‌های محلی، انار، مویز، ظروف ارغوان بافی و... بروید.

غذاهای محلی هجیج

اکثر مسافران و گردشگران، غرب کشور را با کباب‌های خوشمزه و لذیذش می‌شناسند. مواردی مانند دنده کباب کرمانشاه و چنجه که البته بی راه هم نیست. موقعیت شکارگاهی و رواج دامپروی در منطقه باعث شده‌ است که همیشه گوشت تازه در دسترس باشد. بنابراین در سفر هجیج به منطقه بُلبَر بروید و خوشمزه‌ترین چنجه عمرتان را میل کنید. سپس خود را به صرف کوفته هجیجانه و خورشت قسقوان دعوت نمایید. غذاهای اصیلی که فقط باید در خود روستا خورده شود. یکی دیگر از غذاهای محلی این منطقه کلانه است که البته فقط مختص به این روستا نیست و در اکثر بخش‌های اورامان طبخ می‌شود؛ نان لذیذی شبیه به تافتون که با روغن محلی و سبزیجاتی خاص مانند پیازچه تازه سرو می‌شود. 

اقامت در روستای هجیج

در سفر به این منطقه مشکلی برای اقامت نخواهید داشت، زیرا در این روستا مسافرخانه و اقامتگاه‌های بومگردی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. همچنین در زمان‌هایی که ازدحام مسافر زیاد و روستا شلوغ است، برخی از افراد محلی خانه‌های خود را به گردشگران اجاره می‌دهند. علاوه‌ بر این موارد می‌توانید در شهرستان‌های اطراف مانند نودشه و پاوه ساکن شوید. در شهر پاوه یک هتل خوب و تعداد زیادی اقامتگاه بومگردی مجهز وجود دارد که بیش‌تر آن‌ها در روستای تاریخی خانقاه با هوایی بی‌نظیر قرار دارند. اکثر این مکان‌ها وسایل و امکانات کافی دارند اما بهتر است برخی اقلام ضروری مانند ملحفه و پتوی مسافرتی را به همراه داشته باشید. 

نکات مهم در سفر به روستای پلکانی هجیج

سفر به مناطق مختلف و دیدن جاهای دیدنی بکر به نوعی جذاب‌ترین بخش زندگی هر فردی است. همه دوست دارند مکان‌های زیبا را ببینند و تجربه‌های جدیدی کسب کنند. اما نکته مهم این است که در حین سفر به مکان‌های مختلف مواردی را مد نظر قرار دهیم تا هم سلامت جسم و جان خودمان حفظ شده و هم به فرهنگ و اکوسیستم منطقه آسیب وارد نشود. در ادامه به برخی از نکات مهم که در این سفر باید بدانید، اشاره شده است. 

• این روستا در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد، بنابراین برای طی کردن مسیری پر پیج‌وخم آماده باشید.
• برای سفر به این روستای پلکانی مسیری طولانی در پیش دارید، بنابراین نسبت به سلامت خودرو مطمئن باشید و تجهیزات کافی مانند جعبه ابزار، لاستیک زاپاس و... را به همراه داشته باشید.
• اگر در پاییز و زمستان به این منطقه سفر می‌کنید، حتما زنجیر چرخ، کفش مناسب، لباس گرم و... به همراه داشته باشید.
• مردم این منطقه همه به زبان کردی اورامی صحبت می‌کنند و فارسی زبان دوم آن‌هاست. بنابراین به لهجه و نوع گویش مردم احترام بگذارید.
• در این منطقه حیوانات مختلفی مانند گرگ، روباه، خرس، تشی، خرگوش و... زندگی می‌کنند. از شکار و آزار و اذیت این حیوانات بپرهیزید.
• اگر در حین اجرای مراسم‌های عبادی در آن منطقه حضور داشتید، بدون اجازه فیلم و عکس نگیرید.
• آداب ورود به مکان‌های مذهبی را رعایت کنید و نسبت به اعتقادات مردم منطقه بی‌توجه نباشید.

در این مطلب از ایرانگرد روستای زیبای هجیج، مناطق دیدنی، غذاهای محلی و آداب و رسوم آن را معرفی و بررسی کردیم. روستای زیبایی که در فصل بهار و تابستان بسیار تماشایی و حیرت‌انگیز می‌شود. اگر به این منطقه سفر کردید، حتما از ارتفاعات شاهو و مراتع و چراگاه‌های سرسبز آن دیدن نمایید. در این ارتفاعات چشمه‌های فراوانی وجود دارد که تامین کننده آب آشامیدنی مناطق مختلف هستند. همچنین توصیه می‌کنیم از غذاها و شیرینی‌های محلی منطقه نیز غافل نشوید. شما می‌توانید برای خرید تور و سفر به این منطقه از سایت ایرانگرد کمک گرفته و سوالات خود را در بخش نظرات سایت بپرسید تا توسط مشاوران پاسخ داده شود.