تخت سلیمان کجاست؟ راهنمای جامع و کامل سفر + عکس
تخت سلیمان تکاب که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، یکی از جاذبههای گردشگری تاریخی ارزشمند کشورمان است که در استان آذربایجان غربی قرار دارد. این مکان که ارزش و اهمیت تاریخی بسیار زیادی دارد، در زمان اشکانیان و ساسانیان بسیار پررونق بوده است و آثار تاریخی زیادی در این مجموعه و نواحی اطراف آن قرار دارد. اگر قصد دارید با این جاذبه بیشتر آشنا شوید با ما همراه باشید، در ادامه با این دریاچه، مسیر دسترسی و دیدنیهای اطراف آن آشنا خواهیم شد.
فهرست مطلب:
تخت سلیمان تکاب کجاست و چگونه باید به این منطقه رفت؟
این جاذبه تاریخی کمنظیر در ۳۲ کیلومتری شمال شرق تکاب در استان آذربایجان غربی واقع شده است. طی کردن این مسیر ازتکاب تقریباً ۴۴ دقیقه طول میکشد. ابتدا باید خود را از تکاب به اغولبیک برسانید، سپس مسیرتان را به سمت قره بالا ادامه دهید و پس از پشت سر گذاشتن روستای بابا نظر و حرکت به سمت شمال غرب باید ۴٫۴ کیلومتر را طی کنید تا به این منطقه برسید.
توصیه میکنیم در سفر به این منطقه باستانی بازدید از شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان غربی) را نیز در برنامه سفرتان بگنجانید. زیرا زیبایی جاهای دیدنی ارومیه که شامل دیدنیهای تاریخی و طبیعی میشود زبانزد است.
راز و رمز منطقه تخت سلیمان تکاب
در مورد این منطقه که قدمتی 3هزار ساله دارد، حکایتها و افسانههای زیادی گفته و شنیده شده است. عدهای معتقدند زرتشت (زردشت) پیامبر در این مکان متولد شده است. برخی نیز معتقدند که دریاچه تخت سلیمان که در مرکز این منطقه قرار دارد پس از آن به وجود آمد که حضرت سلیمان عصای خود را به زمین کوبید.
آثار تاریخی منطقه باستانی تخت سلیمان
به جرات میتوان گفت اهمیت تاریخی تخت سلیمان تکاب کمتر از تخت جمشید نیست و گنجینههای ارزشمندی بهجامانده از دوران ایران باستان را در خود جای داده است. آثار کشف شده در این مکان نمادی شاخص از قدرت معماری ایرانیان باستان محسوب میشوند و شگفتیهای معماری مانند طاقهایی با پهنای ۱۰ متر هر انسانی را حیرتزده میکنند. در ضمن در حفاریهای این سایت آثاری مربوط به دوران مادها نیز یافت شده است.
از میان مهمترین آثار تاریخی ارزشمند این مجموعه تاریخی میتوان به آتشکده آذرگُشنَسب، معبد آناهیتا و موزه تخت سلیمان اشاره کرد. آثار و بقایای اقامتگاهها موبدان، سربازخانهها و کاخهای پادشاهان اشکانی و ساسانی نیز از دیگر آثار تاریخی این منطقه باستانی هستند. در ادامه بیشتر با این آثار تاریخی آشنا میشویم.
1. آتشکده آذرگشنسب
آتشکده آذرگشنسب که در پشت دریاچه و در کنار معبد آناهیتا قرار دارد، یکی از قدیمیترین آتشکدههای کشورمان محسوب میشود و متعلق به دوران ساسانی است. این آتشکده که قدمت آن 3هزار و ۷۵۰ سال تخمین زده شده محلی برای عبادت فرماندهها، نیروهای نظامی و فرمانروایان ساسانی بوده است.
آذرگنشسب درزمان ساسانیان بزرگترین مکان مذهبی، اجتماعی و آموزشی بوده و پادشاهان ساسانی در مناسبتهای مهم مثل تاجگذاریها به این معبد میرفتند. این آتشکده در زمان حمله هراکلیتوس (یکی از امپراتوریهای روم باستان) به ایران تخریب شده و بعدها مسجدی ویرانههای در آن ساخته شد که آن بنا نیز بعدها ویران شد. لازم به توضیح است که تخت سلیمان با نام آتشکده آذرگشسب نیز شناخته میشود.
2. معبد آناهیتا
آناهیتا یا الهه آب و زیبایی یکی از الهههای مقدس زرتشتیان محسوب میشود و زرتشتیان نذورات بسیار زیادی را تقدیم این الهه میکردند. در دوران ساسانی و اشکانی ساختمانهای زیادی وقف این الهه شده بود که یکی از آنها معبد آناهیتای تخت سلیمان تکاب است که در ضلع شرقی آتشکده آذرگنشسب قرار دارد.
3. موزه تخت سلیمان
در ساختمان این موزه که در حقیقت یکی از ساختمانهای مرمت شده دوران ایلخانی محسوب میشود، مجموعهای از آثار کشفشده در محوطه تخت سلیمان به نمایش گذاشته شده است. این آثار که مربوط به دوران ساسانی و ایلخانی میشود شامل ظروف سفالی، پایه ستونها، قطعات سنگی، تصاویر قدیمی مربوط به مجموعه و... است.
4. ایوان غربی تخت سلیمان
این ایوان که میتوان آن را نمونه کوچکتری از ایوان مدائن دانست، با عرض دهانه 11 و نیم متر و ارتفاع 18 و نیم متر، در دوران ساسانی بلندترین نقطه مجموعه بوده است.
5. حصار محیطی
در اطراف محوطه مجموعه حصاری سنگی به طول یک هزار و 120 متر کشیده شده که ۳۸ برج و بارو را به یکدیگر متصل میکند. دو دروازه در شمال و جنوب شرقی این حصار قرار دارند که ورودیهای اصلی مجموعه محسوب میشوند. ارتفاع این دژ مستحکم در بلندترین نقطه ۱۸ متر و عرض آن بین 3.5 تا 4 متر است.
از دیگر آثار تاریخی بهجامانده در تخت سلیمان میتوان به تالار ستوندار، خرابههای حمام ایلخانی، دهلیزهای محافظتی، بقایای بهجامانده از کورههای آهنگری و پخت سفال اشاره کرد. علاوهبر این موارد آثار زیبایی نیز در این محموعه وجود دارد که مربوط به دوران بعد از ورود اسلام به ایران است و از آن جمله میتوان به بقایای مسجد، تالار شورا و رواقها اشاره کرد.
بناهای مجموعه تخت سلیمان مثل معبد آناهیتا، آتشکده آذرگشنسب، بقایای بهجامانده از کاخها و تالارهای ستوندار و سایر سازهها در فضایی به وسعت ۱۲.۵ هکتار در ارتفاع ۵۰ متر از سطح دشتهای پیرامون قرار دارند. سنگهای رسوبی که در بستر دریاچه تخت سلیمان وجود دارند یکی از مصالح اصلی مورداستفاده برای ساخت بناهای این مجموعه بوده است.
سری به دریاچه تخت سلیمان بزنیم
این دریاچه که در حقیقت یک چشمه آب معدنی است در مرکز مجموعه قرار دارد و افراد محلی معتقدند گنجهای افسانهای زیادی در اعماق این دریاچه نهفته است. حتی شایعات موجود در این مورد پای گردشگران و کاوشگران خارجی را نیز برای یافتن گنج به این دریاچه باز کرد؛ اما تراکم بالای رسوبهای ایجاد شده در بستر این دریاچه ماجراجویان را از دست یافتن به دفینه ناامید کرد.
روایتها و افسانهها حاکی از آن هستند که کوروش کبیر گنجینهای از اشیای قدیمی را در این دریاچه انداخته است. همچنین طبق روایات موجود در اسناد تاریخی در جریان جنگهای بین امپراتوری روم و پادشاهان اشکانی و همچنین جنگ بین ایرانیان و اعراب در صدر اسلام، گنجهای ارزشمندی بهدست نگهبانان معابد به داخل دریاچه ریخته شده است تا هم از دست دشمن در امان بمانند و هم نذری برای آناهیتا باشد تا از آنها محافظت کند.
یکی از اشیای تاریخی بسیار ارزشمندی که احتمال وجود آن در بستر دریاچه وجود دارد، انگشتر افسانهای حضرت سلیمان است که طبق افسانهها تمام قدرت ایشان در این انگشتری نهفته است.
یکی دیگر از شگفتیهای دریاچه تخت سلیمان سرچشمه جوشان آن است که در عمق ۱۱۲ متری زمین قرار دارد و به همین دلیل دمای آب این دریاچه در اعماق آن ۴۰ درجه و در سطح آن به حدود ۲۰ درجه سانتیگراد میرسد .طبیعت اطراف دریاچه تخت سلیمان نیز زیبایی خاصی دارد و میتواند سوژههای نابی را برای عکاسی به شما هدیه دهد.
شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی دارای اقلیم سردسیری است. به همین دلیل بهترین زمان بازدید از تخت سلیمان، بهار و تابستان بهخصوص اواخر فروردین و اویل اردیبهشت است تا بتوانید از طبیعت زیبای بهاری اطراف کوه بلقیس و منطقه اطراف چمن متحرک نیز لذت ببرید.
جاذبههای گردشگری نزدیک منطقه باستانی تکاب
در اطراف تخت سلیمان جاذبههای تاریخی و طبیعی مرموز و منحصربهفرد دیگری نیز وجود دارد که بازدید از آنها را نیز به شما توصیه میکنیم. در ادامه با تعدادی از این جاذبهها آشنا میشویم.
1. کوه زندان سلیمان
کوه زندان سلیمان کوهی مخروطی شکل در نزدیکی مجموعه تخت سلیمان است که یک حفره بسیار بزرگ و عمیق در بالای آن وجود دارد. طبق باور افراد محلی و افسانههای روایتشده، حضرت سلیمان از این محل برای زندانی کردن و مجازات دیوها و جنیان استفاده میکرده است.
این زندان افسانهای مخوف برای علاقهمندان به جاذبههای گردشگری مخفوف و رمزآلود میتواند جذاب باشد. در ضمن در فصول بهار و تابستان میتوانید از بالای کوه زندان سلیمان نظارهگر مناظر طبیعی بسیار زیبایی باشید. در اطراف زندان سلیمان چند چشمه گوگردی نیز وجود دارد که آب برخی از آنها دارای خاصیت درمانی است. این کوه در فاصله ۳٫۲ کیلومتری شمال غربی تخت سلیمان واقع شده است و تنها ۱۰ دقیقه با آن فاصله دارد.
2. کوه بلقیس تکاب
کوه بلقیس تکاب با ارتفاع 3هزار و ۳۳۲ متر از سطح دریا مکانی مناسب برای کوهنوردی محسوب میشود و میتوانید با چند ساعت کوهپیمایی قله آن را فتح کنید. دامنههای این کوه در اوایل بهار با گیاهان دارویی خودرو مانند شیرینبیان، آویشن، ترشجه، بولاغ اوتی، مرزنجوش، اسطوخودوس مرزه و کشمک مفروش پوشیده میشود. چشمههای جوشان متعددی نیز در این دامنهها جاری هستند. در قسمت بالای این کوه و بین دو قله دریاچه زیبایی وجود دارد که از ذوب شدن برفها ایجاد شده است و بیشتر ماههای سال آب دارد.
3. چمن متحرک چملی
چمن متحرک که محلیها بی آن چملی گل میگویند، یکی از پدیدههای طبیعی جالب و منحصربهفرد شهر تکاب است. چمن متحرک درواقع تکه زمینی چمنی با مساحت 100 مترمربع است که از نیهایی با ریشههای به هم چسبیده تشکیل شده است. این زمین چمنی کوچک روی آب شناور بوده و در هنگام وزش باد مقدار کمی جابجا میشود و به نظر میرسد که این زمین چمنی متحرک است. اطراف این منطقه نیز طبیعت جذابی دارد و صدای پرندگان آرامش خاصی را برای شما به ارمغان میآورد.
چمن متحرک در ۱۷ کیلومتری شرق تکاپ و ۳ کیلومتری شرق روستای بدرلو واقع در دهستان افشار بخش مرکزی قرار دارد. برای رسیدن به این جاذبه طبیعی باید از سمت تخت سلیمان روستاهای بابا نظر، قره بلاغ، آغبلاغ همدانی و چهارطلاق را به ترتیب پشت سر بگذارید و پس از پشت سر گذاشتن روستای چهار طلاق به سمت شرق بروید. بعد از طی کردن ۹.۵ کیلومتر به چمن متحرک میرسید؛ البته بخشی از مسیر را باید پیاده طی کنید.
4. یخچال اوغول بیگ
یخچال اوغول بیگ فروش در روستای البیک در حدود ۵ کیلومتری شهر تکاب قرار دارد. این یخچال سازهای قدیمی متعلق به دوران قاجار است که برای ذخیرهسازی برف و یخ در زمستان و استفاده از آب گوارا در فصول گرم استفاده میشد. نام این سازه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
5. بقعه ایوب انصاری
بقعه ایوب انصاری در ۱۳ کیلومتری جنوب تکاب در مکانی نزدیک به روستای رود باش قرار دارد. این بقعه تماماً از سنگ ساخته شده و دو گنبد سنگی نیز دارد. قدمت بقعه ایوب انصاری به قرن نهم هجری قمری بازمیگردد.
6. آبگرم و آبشار قینرجه
آبگرم قینرجه در 5 کیلومتری شمال روستایی به نام قینرجه قرار دارد. شما میتوانید در فصول گرم سال در حوضهایی که توسط ساکنین محل ساخته شده و آب چشمه وارد آنها میشود، آبتنی کنید. در ضمن مقداری از آب این چشمه آبگرم ازطریق لولهکشی به حمام عمومی روستا منتقل شده تا دیگر نیازی به گرم کردن آب حمام نباشد.
آبشار قینرجه در دامنه غربی کوه بلقیس واقع در روستای قینرجه جریان دارد. پوشش گیاهی زیبای اطراف این آبشار، وجود سنگهای شبیه به سنگهای آتشفشانی در این منطقه و همچنین وجود چشمههای آب معدنی فراوان در اطراف آن، جذابیت این آبشار را دوچندان کرده است.
تجهیزات لازم در سفر به این منطقه باستانی
از آنجا که تخت سلیمان در فضای کاملاً بازی قرار دارد، حتماً از کرم ضد آفتاب و کلاه نقابدار استفاده کنید. بهعلاوه حتما مقداری خوراکی و غذا همراه خود داشته باشید.
در صورت تمایل برای بازدید از کوه زندان سلیمان و کوهنوردی در دامنههای کوه بلقیس، حتماً کفش مناسب و وسایل لازم برای کوهنوردی مثل کولهپشتی پر از آب و مواد غذایی، عصای کوهنوردی، لباس گرم، دستگاه GPS و پاور بانک را همراه خود داشته باشید و از یک راهبلد کمک بگیرید.
نکاتی که باید در سفر به این منطقه باستانی در نظر بگیرید عبارتند از:
- مراقب آثار تاریخی تخت سلیمان باشید و روی آنها یادگاری ننویسید یا به آنها آسیب نزنید.
- در صورت تمایل برای بازدید از کوه زندان سلیمان، در هنگام بالا رفتن از قسمت مخروطی شکل، مراقب باشید لیز نخورید و ترجیحاً از عصای کوهنوردی استفاده کنید. درضمن از اعماق این کوه بخارها و گازهای گازهایی متصاعد میشود که توصیه میکنیم تا حد امکان از استشمام آنها خودداری کنید. برای کوهنوردی در این کوه از یک راهبلد کمک بگیرید.
- در صورت تمایل برای کوهنوردی در کوه بلقیس مراقب مارهای سمی و حیوانات وحشی مثل گرگ باشید. در مناطق اطراف چمن متحرک نیز احتمال مواجهه با مارهای سمی وجود دارد.
- در صورت سفر به این منطقه در فصل زمستان از کوهپیمایی در کوه بلقیس اجتناب کنید.
- از شنا کردن در دریاچه تخت سلیمان جدا اجتناب کنید.
اقامت در سفر به تخت سلیمان
اقامتگاه بوم گردی تخت سلیمان که درست در کنار مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب قرار دارد، مناسبترین مکانها برای اقامت در هنگام سفر به این مجموعه تاریخی است. برخی از اتاقهای این اقامتگاه دارای طراحی و دکوراسیون سنتی هستند و چشمانداز زیبایی به مناطق اطراف دارند. گفتنی است که در این اقامتگاه بوم گردی با غذاهای محلی از شما پذیرایی میشود.
اقامتگاه بوم گردی پری در روستای بابا نظر که در حقیقت یک خانه تاریخی با معماری کاملاً سنتی و اصیل منطقه است، تنها 4 کیلومتر با تخت سلیمان فاصله دارد نیز میتواند مکانی ایدهآل برای اقامت در نزدیکی این مجموعه تاریخی باشد. در این واحد اقامتی نیز میتوانید از غذاهای محلی لذت ببرید. بهعلاوه هتل تخت سلیمان تکاب که در فاصله ۳۵٫۵ کیلومتری جنوب غربی تخت سلیمان قرار دارد نیز گزینه مناسبی برای اقامت محسوب میشود.
در پایان باید بگویم در تخت سلیمان تکاب و مناطق اطراف آن ترکیبی ناگسستنی بین طبیعت و تاریخ وجود دارد که در کمتر جای دیگری نظیر آن دیده میشود. اکنون که با این منطقه آشنا شدید نظر شما در مورد این مجموعه چیست؟ چه اطلاعات دیگری در مورد تخت سلیمان دارید؟ فراموش نکنید که نظرات و اطلاعات خود را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.