شمال کشور به دلیل آب و هوای عالی و دسترسی به دریا، یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در ایران برای بازدید از جاهای دیدنی شمال محسوب می‌شود. استان گیلان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای شمالی دارای پیشینه تاریخی غنی است و صنایع دستی زیبایی دارد. به همین دلیل بسیاری از افراد در هنگام بازگشت از سفر شمال ترجیح می‌دهند برای عزیزان خود صنایع دستی گیلان را خریداری کنند. اگر هیچگونه اطلاعی درباره صنایع دستی، به عنوان سوغات گیلان ندارید با ما در این مطلب همراه باشید.
فهرست مطلب:
آشنایی با صنایع دستی گیلان
استان گیلان یکی از زیباترین استان‌های شمالی است که از شمال با دریای کاسپین و آذربایجان و از غرب به استان اردبیل می‌رسد. این منطقه به دلیل جاذبه‌های تاریخی بی‌شمار، طبیعت منحصر به فرد و آب و هوای معتدلی که دارد مورد استقبال گردشگران زیادی از سرتاسر کشور و دنیا قرار می‌گیرد و افراد زیادی برای تماشای جاهای دیدنی گیلان سفر می‌کنند. مردم بومی این منطقه سالهاست که با ساختن صنایع دستی کسب درآمد می‌کنند تا مردم، آنها را به عنوان سوغات گیلان خریداری نمایند. این صنایع دستی در بیشتر شهرهای استان گیلان مانند رشت و لاهیجان نیز فروخته می‌شود و به عنوان سوغات لاهیجان یا رشت نیز شناخته می‌شوند.
از مهم‌ترین صنایع دستی گیلان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حصیربافی
یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی که در استان گیلان توسط افراد بومی ساخته می‌شود، حصیر است. صنعت حصیربافی در اکثر شهرهای استان انجام می‌شود و به دلیل تنوع بالای خود از محبوبیت زیادی برخوردار است. زیرانداز، آبکش، سبد و زیرداغی از رایج‌ترین چیزهایی است که با حصیر بافته و به عنوان سوغات گیلان فروخته می‌شود.
حصیربافی (عکس: باشگاه خبرنگاران جوان)
- سفالگری
هنر سفالگری در استان گیلان دارای پیشینه‌ای بسیار قدمی است و به دوران پیش از تاریخ اسلامی نیز می‌رسد. در گذشته مردم یا ساختن سفالین سعی بر پوشاندن سقف خانه‌های خود و جلوگیری از ورود آب به داخل خانه می‌کردند. امروزه مردم بومی گیلان، از هنر خود در ساختن ظروف زیبا نیز استفاده می‌کنند و گردشگران آن را به عنوان سوغات رشت خریداری می‌نمایند.
سفالگری (عکس: ایرنا)
- رشتی بافی
رشتی بافی نوعی قلاب بافی زیبا و هنرمندانه است که در رشت متداول است و آن را به عنوان یکی از زیباترین و اصیل‌ترین صنایع دستی در گیلان می‌شناسند. زنان هنرمند گیلانی پارچه‌های ضخیمی را توسط نخ‌های ابریشم دوخته و نقش‌های زیبایی را بر روی آن می‌آفرینند.
رشتی بافی (عکس: درناتریپ)
- چادرشب بافی
یکی دیگر از صنایع دستی لاهیجان و استان گیلان، چادرشب بافی است که هنرش چندین سال است نسل به نسل از مادر به دختر می‌رسد. چادرشب نوعی بافت پارچه محلی است که از نخ‌های پنبه، پشم و پارچه تولید می‌شود. نخ‌های چادرشب پس از ریسندگی و رنگرزی به دکان‌های به نام کنافا بافی منتقل شده و زنان با طرح‌های ذهنی و بدون استفاده از نقشه آنها را می‌بافند. چادرشب یا لاوان برای اعیان از ابریشم بافته می‌شود و مردم عادی از نوع پشمی آن استفاده می‌کنند. معمولا هر چادرشب شامل شش تخته است كه هر یک از آنها دارای ابعاد 5/0×2 متر هستند.
چادرشب بافی گیلان (عکس: ایرنا)
- بامبوبافی
مواد اولیه محصولات بامبو از نی خاصی به نام نی خزران است که استفاده از آن در صنایع دستی حدود 100 سال پیش در منطقه لاهیجان رواج پیدا کرد. اگرچه بامبو از کشورهای دیگر به ایران وارد شد اما این گیاه به دلیل رطوبت بالای منطقه به خوبی رشد و تکثیر شد و سالهاست که جای خود را در میان دیگر صنایع دستی لاهیجان، رشت و گیلان پیدا کرده است.
بامبوبافی (عکس: خبرگذاری مهر)
- مروار بافی
یکی دیگر از صنایع دستی گیلان، مروار بافی است. این صنعت به دلیل تنوع بالا و کاربردهای متفاوت، فروش بسیار خوبی به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای استان دارد که باعث شده بسیاری از خانوارهای گیلانی از این طریق زندگی خود را بگذرانند. از مروار به عنوان وسیله مصرفی و تزئینی استفاده می‌شود و جنس آن درخت بید است که باعث شده انعطاف و دوام زیادی داشته باشند.مروار بافی
- چموش دوزی
چموش نوعی کفش چرمی است که نظیرش تنها در استان گیلان یافت می‌شود. برخی از افراد دوست دارند این کفش‌ها را به عنوان سوغات رشت به عزیزان خود هدیه دهند. چرا که دارای تنوع بالا و رنگ‌های زیباست و از کیفیت بالایی برخوردار هستند.
چموش دوزی
- نمدمالی
یکی از صنایع دستی گیلان که از شهرتی جهانی برخوردار است، نمدمالی است. نمد، نوعی پارچه ضخیم سنتی است که با پشم گوسفندان تهیه می‌شود. به دلیل عدم نفوذ آب به داخل آن بیشتر به عنوان زیرانداز آن را می‌بینید. تولید نمد در بسیاری از شهرهای کشور رواج داشته است اما به دلیل دشواری تولید آن، امروزه تنها در برخی از شهرها به خصوص استان گیلان تولید می‌شود. از دیگر کاربردهای نمد می‌توان به کلاه و لباس نمدی اشاره کرد. پوشیدن این لباس‌ها در میان مردم محلی به خصوص چوپانان بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفت. چرا که نفوذناپذیری هوای سرد به داخل آن بسیار کم است و از ماندگاری بالایی برخوردار است.
نمدمالی
- لباس پشمی
دامداری یکی از مشاغل مهم و حیاتی در شهرهای شمالی کشور است. از آنجا که در مناطق کوهستانی شمالی، سرمای زمستان اندکی آزاردهنده می‌شود، نیاز به لباس‌های گرم بسیار احساس میشد. این مساله باعث شد تا خانم‌های هنرمند شمالی از پشم‌های دام‌ها برای بافتن لباس‌های پشمی استفاده کنند و یکی از زیباترین صنایع دستی استان گیلان را به وجود آورند. لباس‌های پشمی شامل جوراب، دستکش، پلیور، شال گردن، جلیقه و بلوز می‌شوند و برخی آنها را به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای گیلان به عنوان یادگاری خریداری می‌کنند.
معرفی سوغات گیلان
بر اساس پژوهش‌های باستانی بر روی منطقه گیلان، این استان مهد تمدنی باستانی بوده که قدمتش به بیش از ۳۰۰۰ سال می‌رسد. به همین دلیل فرهنگ، غذا، محصولات کشاورزی و صنایع دستی گیلان بسیار غنی و منحصر به فرد است و نشان از تاریخ اصیل خود دارد. سوغات رشت، لاهیجان و گیلان تقریبا مشترک است و تنها در یک یا چند مورد با هم تفاوت دارند. لذا سوغات گیلان می‌تواند از خوراکی تا صنایع دستی را در بر بگیرد و شما می‌توانید بر اساس بودجه، سلیقه و شرایط خود یک یا چند تا از آنها را انتخاب کنید.
- زیتون
زیتون به عناون یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین خوراکی‌هایی است که در قرآن نیز به آنها اشاره شده است. شهرهای شمالی به دلیل آب و هوای عالی خود خواستگاه بهترین زیتون‌های خاورمیانه هستند. به همین دلیل شما می‌توانید به عنوان سوغات رشت، اندکی زیتون بخرید. زیتون پرورده که با گردو و مغذی‌جات دیگر تلفیق شده نیز یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی هایی است که در میان مردم محلی و مسافران طرفداران خاص خود را دارد.
زیتون
- عروسک کاموایی
عروسک‌های کاموایی یکی از صنایع دستی استان گیلان است که بیشتر در شهر ماسوله یافت می‌شود. عروسک‌های کاموایی بسیار زیبا و بامزه هستند و انتخاب خوبی به عنوان سوغات گیلان برای کودکان محسوب می‌شود. چرا که کاموای آن دارای رنگ طبیعی است و هیچگونه مهره و وسیله تیزی در آن استفاده نمی‌شود.
هنر دست گیلان
- رشته خشکار
رشته خشکار یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی گیلانی است که در گذشته تهیه آن شغل خانوادگی برخی از مردم گیلانی محسوب میشد. مواد تشکیل دهنده این شیرینی خوشمزه شامل شیر، آرد برنج، مغز گردو، هل، دارچین و شکر می‌شود و مقوی بودن آن باعث شد تا یکی از بهترین گزینه‌ها برای افطار کردن در ماه مبارک رمضان شناخته شود.
سوغات استان گیلان
- برنج
یکی از مشاغل اصلی و مهم مردم شمالی، کاشت و برداشت برنج است. آب و هوای تمیز و مرطوب مناطق شمالی باعث می‌شود که یکی از خوشمزه و خوش عطر‌ترین برنج‌های دنیا در شمال کشور تولید شود. از آنجا که برنج به عنوان یکی از غذاهای اصلی ایرانیان محسوب می‌شود، شما می‌توانید چند کیلو برنج به عنوان سوغات گیلان برای اطرافیان خود و مصرف شخصی خریداری نمایید.
کشت برنج
- کلوچه
اگر بخواهیم بهترین و محبوب‌ترین سوغاتی گیلان را به شما معرفی کنیم، مطمئنا کلوچه تازه رتبه اول را به خود اختصاص خواهد داد. خوشمزگی کلوچه‌های شمال باعث شده تا خرید کلوچه، جزو اولین انتخاب‌های اکثر مسافرین به عنوان سوغات لاهیجان و فومن است.
کلوچه فومن
- چای لاهیجان
یکی دیگر از انتخاب‌های خوب مسافران به عنوان سوغات لاهیجان، چای است. بسیاری از افراد لاهیجان را شهر چای می‌شناسند با این حال شما در اقصی نقاط شمال مکان‌های کشت چای را خواهید دید. همچنین بازدید از مزارع کشت چای که از جاهای دیدنی لاهیجان محسوب می‌شود خالی لز لطف نیست.چای گیلانی
تمامی صنایع دستی گیلان می‌تواند انتخاب بسیار خوبی برای شما به عنوان سوغاتی باشد با این حال بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از خوراکی‌های خوشمزه شمالی برای عزیزان خود به یادگار ببرند. از دیگر سوغاتی‌های خوراکی گیلانی می‌توان به حلوای به، نان خلفه، نان تمیجان، پنیر سیاه مزگی و بادام زمینی اشاره کرد.
سوغات و صنایع دستی گیلان را از کجا بخریم؟
حال که صنایع دستی گیلان و سوغات رشت و دیگر شهرها را به شما معرفی کردیم، حتما برای شما این سوال پیش می‌آید که سوغات‌ها و صنایع دستی گیلان را از کجا بخریم؟ از آنجا که بازدید از شهرهای شمالی در تمامی فصول سال با استقبال گسترده‌ای از مردم روبه روست، مغازه‌های سوغاتی فروشی زیادی در اقصی نقاط شهر به خصوص مناطق توریستی و جاده‌های بین شهری وجود دارد. در این مغازه‌ها بهترین سوغاتی‌ها و صنایع دستی گیلان گردآوری می‌شود تا شما راحت‌تر خریدتان را انجام دهید.
با این حال بسیاری از مسافرین ترجیح می‌دهند سوغاتی‌های خود را ارزان‌تر تهیه کنند و هر صنایع دستی یا سوغاتی خوراکی را از شهر اصلی آن خریداری نمایند. این کار باعث می‌شود تا صنایع دستی با واسطه‌های کمتری فروخته شوند و قیمت‌های آن نیز تا حدی کاهش یابد. از طرفی خرید از این مناطق کمک مالی زیادی مردم محلی همان شهر است که سعی دارند از این طریق روزگار بگذرانند. به همین دلیل در این قسمت می‌خواهیم زادگاه هریک از صنایع دستی استان گیلان و سوغات آن را بررسی کنیم.
- رشته خشکار: شهر صومعه سرای خشکار
- کلوچه: فومن و لاهیجان
- چای: لاهیجان
- برنج: رشت و لاهیجان
- رشتی دوزی: رشت
- حصیر: اکثر شهرهای گیلان منطقه انزلی، آب‌کنار و غازیان
- عروسک کاموایی: ماسوله
- بادام زمینی: شهر آستانه اشرفیه
- زیتون: شهر رودبار
- بامبوبافی: لاهیجان و روستای لیاستان
- سافلگری: رشت، لاهیجان، آستارا، تالش، رودسر، لنگرود و…
- چادر شب بافی: رشت
- مروار بافی: شهرستان های آستانه اشرفیه و صومعه‌سرا
سوغات و صنایع دستی رشت
صنایع دستی گیلان یکی از زیباترین و مشهورترین صنایع دستی کشور محسوب می‌شود که تنوع آن در نوع خود بی‌نظیر است. شما می‌توانید هریک از این لوازم را به عنوان یک سوغاتی یا یادگاری از سفر خریداری نمایید. اگر به دنبال سوغاتی برای کسانی هستید که در این سفر همراه شما نیستند اما به یادشان هستید، خوراکی‌های خوشمزه نیز انتخاب خوبی به عنوان سوغاتی گیلان هستند. آیا صنایع دستی و سوغاتی‌های مشهور دیگری از استان گیلان را می‌شناسید؟ شما می‌توانید در همین صفحه نظرات خود را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.
در حال ثبت رای
دیدگاهتان را بنویسید