باغ دولت آباد چهار منار از جاذبه‌های گردشگری شهر یزد و یکی از 9 باغ ایرانی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این باغ که در گذشته محل حکمرانی و زندگی محمدتقی خان بافقی (حاکم یزد) و خانواده‌اش بود سالهاست به خاطر طراحی زیبا، سرسبزی و فضایی سرشار از آرامش مقصد گردشگران بسیاری شده است که به شهر تاریخی یزد سفر می‌کنند. برای اینکه بدانید باغ دولت آباد کجاست و چه ویژگی‌هایی دارد با ما همراه باشید.
فهرست مطلب:
گشتی در باغ دولت آباد یزد
یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین باغ‌های ایران باغ دولت آباد یزد است که قدمت آن به بیش از 260 سال و به اواخر دوره افشاریه می‌رسد.
خان بزرگ ابتدا پنج رشته قنات با طولی بیش از 50 کیلومتر احداث کرد که از ارتفاعات مهریز سرچشمه می‌گرفتند و به یزد میرسیدند و سپس با کمک آب این قنات باغ را ایجاد کرد. البته امروزه آب این باغ دیگر نه از قنات دولت آباد که از یک چاه تامین می‌شود.
دولت آباد (عکس: آناهید اعظمی فر)
دو بخش اصلی باغ: اندورنی و بیرونی
دولت آباد یزد یک باغ سکونتگاهی- حکومتی است که حدود ۷۰ هزار متر مربع مساحت دارد و از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده است.
بخش اندرونی که محل سکونت حاکم و خانواده‌اش بوده و کاملا از سایر بخش های باغ جداست شامل قسمت‌هایی به شرح زیر است:
- ساختمان هشتی یا تابستانه
- حرمسرا
- بهشت آیین
- برج دیدبانی
- مطبخ
- آب‌انبار خصوصی
- اصطبل تابستانه و زمستانه
دولت آباد (عکس: آناهید اعظمی فر)
بخش‌هایی که در ادامه نام برده شده‌اند مربوط به بخش بیرونی هستند که مخصوص رسیدگی به امور حکومت و همچنین استقرار کاروان‌ها بوده است:
- جلوخان و سردر
- تالار آیینه
- عمارت تهرانی
- دو بازارچه
- آب‌انبار عمومی
معرفی بناهای اصلی باغ
هر کدام از بناهای باغ زیبای دولت آباد معماری منحصر به فرد و جلوه‌های خاص خود را دارند. عمارت‌های هشتی، طنبی و سردر سه ساختمان اصلی این مجموعه به حساب می‌آیند.
عمارت هشتی (عکس: سروش)
۱. عمارت هشتی: ساختمان هشتی، کوشک اصلی باغ است که در انتهای محور اصلی باغ قرار دارد. در وسط آن یک
حوض سراسر مرر ساخته شده و دارای سه اتاق بزرگ است. در طبقه بالای آن تالار، صفه و منظر قرار دارد.
تلفیق زیبای جریان هوا با آب حوض‌ها که باعث انتقال هوای خنک از بادگیر به تالارها و شاه نشین می‌شود، مهمترین ویژگی عمارت هشتی است. به خاطر جریان هوای خنک به این عمارت ساختمان تابستانه نیز گفته می‌شود. این ساختمان به شکل هشت ضلعی بوده و بادگیر آن از نوع هشت تنبوشهاست.
ویژگی شاخص عمارت هشتی و همچنین باغ زیبای دولت آباد بادگیر آن با ارتفاع بیش از هشت متر است. این بادگیر هشت ضلعی باعث هدایت باد در جهات مختلف به سمت پایین شده و با وزش باد روی سطح آب حوض باعث جریان هوای خنک در داخل عمارت می‌شود.
۲. عمارت طنبی: عمارت بزرگ و مجلل طنبی در غرب عمارت هشتی واقع شده و دارای بادگیری مربعی است. این عمارت نیز دارای تالار، صفه و شبستان‌هایی است که در یک طبقه قرار دارند.
۳. عمارت سردر: یک ساختمان دو طبقه است که بین باغ اندرونی و برونی قرار داشته و دارای یک سردر، هشتی، چندین راهرو، یک اتاق بزرگ و چند اتاق کوچک است.
علاوه بر عمارت‌های اصلی در قسمت شرقی باغ، ساختمان‌های دیگری از جمله ساختمان‌های خدماتی مانند آشپزخانه، آبدارخانه، شربت‌خانه و منبع آب نیز در باغ وجود دارند.
باغ دولت آباد یزد کجاست؟
باغ تاریخی دولت آباد در دوران قاجار به یکی از دروازه‌های اصلی شهر یزد یعنی دروازه چهار منار متصل شد و با ساخت و ساز در اطراف آن در دوران پهلوی به نحوی در مرکزیت این شهر قرار گرفت.
آدرس باغ دولت آباد خیابان شهید رجایی، محله چهارمنار، کوچه یا حسنیه فردوس است. البته این باغ از طرف دیگر به بلوار دولت آباد راه دارد.
مسیر دسترسی به باغ
اگر اتومبیل شخصی دارید، وارد بلوار دولت آباد و سپس خیابان رجایی شده و ماشین خود را پارک کنید. می‌توانید باقی مسیر تا خیابان معلم را قدم بزنید.
اگر می‌خواهید از وسایل نقلیه عمومی استفاده نمایید، باید ایستگاه شحنه در بلوار دولت آباد پیاده شده و 10 دقیقه تا رسیدن به باغ در مسیر خیابان رجایی و خیابان معلم پیاده‌روی کنید.
بهترین زمان برای بازدید از دولت آباد
می‌توان در همه فصول سال از این باغ زیبا دیدن کرد و از زیبایی‌های آن لذت برد، اما با بازدید در فصل بهار هوای دلپذیر باغ و بوی گل محمدی و در فصل تابستان بادگیرها و هوای خنک عمارت‌ها شما را شگفت زده خواهد کرد.
بازدید از این مکان دیدنی همه روزه (به جز روز عاشورا) از ساعت 7:00 صبح تا 22:30 برای عموم آزاد است. با این حال پیشنهاد می‌کنیم، شب‌های باغ دولت آباد را از دست ندهید. بعد از غروب خورشید فانوس‌ها روشن شده و فضای باغ شما را به گذشته می‌برد؛ نورپردازی بادگیرها نیز حال و هوایی رویایی به باغ می‌دهد.
بنابراین اگر عصر به تماشای باغ بروید می‌توانید قبل از غروب خورشید از سرسبزی و زیبایی درختان و بازی رنگ و نور در عمارت‌ها و بعد از غروب از یک شب رویایی لذت ببرید.
دولت آباد یزد (عکس: میرحسین مقتدایی)
جاذبه های نزدیک به دولت آباد یزد
سفر خود را به نحوی برنامه ریزی کنید که در یک روز هم از باغ تاریخی و زیبای دولت آباد و هم از دیگر جاذبه‌های نزدیک به آن دیدن کنید. معروف‌‌ترین جاهای دیدنی نزدیک به این باغ به شرح زیر هستند:
- مجموعه خان که شامل حمام، بازار و میدان خان یزد است در یک کیلومتری باغ یعنی میدان قیام قرار دارد.
- حمام خان همچنین که یک رستوران سنتی است که در آن غذاهای سنتی یزد مانند قیمه یزدی، شولی، دیزی یزدی و … سرو می‌شود.
- موزه آب یزد نیز هم در خیابان قیام قرار دارد.
- کمی جلوتر یعنی در انتهای خیابان قیام نیز مجموعه تاریخی امیر چخماق قرار دارد که با خودروی شخصی در عرض ۱۰ دقیقه از دولت آباد به آن خواهید رسید.
طراحی بدیع و معماری اصیل ایرانی، بادگیرهای مرتفع و شگفت انگیز، درختان سرسبز و برافراشته، صدای آب و صدای پرندگان، غرفه‌های عرضه کننده صنایع دستی، کافه خوراکی‌های سنتی و شب‌های رویایی همه و همه باغ دولت آباد یزد را به یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری شهر یزد تبدیل کرده است. این باغ در سال 1346 در فهرست آثار ملی ایران و در سال 1390 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
نظر شما در مورد این جاذبه‌های زیبا چیست؟ چه اطلاعات دیگری در مورد آن دارید؟ اگر از این باغ دیدن کرده‌اید تجربه و نظر خود را با ما و سایر مخاطبان ایرانگرد در میان بگذارید.
در حال ثبت رای
دیدگاهتان را بنویسید