نارنجستان قوام: از معرفی و تاریخچه تا مسیر دسترسی + تصاویر

نارنجستان قوام مجموعه‌ای از ابنیه تاریخی در دل شهر زیبای شیراز است که از زیباترین جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌شود. قدمت تمامی بناهای موجود در مجموعه باغ قوام به دوران قاجار بازمی‌گردد. علت نام گذاری این مجموعه به باغ نارنجستان به دلیل وجود درختان متعدد نارنج در آن است. در این مطلب قصد داریم ببینیم نارنجستان قوام کجاست و چه تاریخچه‌ای دارد. همچنین مسیرهای دسترسی و دیدنی‌های نزدیک به این باغ را نیز بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

گشت و گذاری در نارنجستان قوام شیراز

در محله قدیمی شهر شیراز باغی وجود دارد که با ورود به آن سفری به دوران قاجار خواهید داشت. باغی که محوطه آن مزین به درختان نارنج بوده و حوضی زیبا در ابتدای خیابان منتهی به ساختمان اصلی قرار دارد. با عبور از این مسیر که در دو طرف آن درختان نارنج و نخل‌های بلند خودنمایی می‌کنند، به ساختمان اصلی می‌رسیم.

در ساختمان اصلی باغ قوام به راحتی می‌توان هفت هنر اصیل ایرانی از جمله کاشی‌ کاری، آینه کاری، نقاشی، گچ بری و… را به خوبی مشاهده کرد. اوج هنر ایرانی در طراحی و معماری این ساختمان هر کسی را شگفت زده می‌کند. گچ بری‌ و نقاشی بی نظیر دیوارها، آینه کاری چشم نواز سقف و طاق‌ها نگاهتان را خیره خواهد کرد.

ساختمان اصلی دو طبقه دارد؛ طبقه دوم شامل ایوان باشکوه و اتاق‌های بنا و طبقه اول نیز شامل زیرزمین ساختمان است. شاه نشین یا تالار آینه یکی از باشکوه‌ترین قسمت‌های بناست که در همان طبقه دوم قرار دارد. در این تالار علاوه بر آینه کاری‌ هنرمندانهُ از گچ بری و نقاشی‌های بی نظیری هم استفاده شده که زیباییش را چندین برابر می‌کند.

باغ زیبای نارنجستان قوام

سمت چپ ساختمان بخشی به عنوان قهوه خانه ساخته شده که امروزه از آن به عنوان شربت خانه استفاده می‌شود. در این بخش عرقیجات محلی و سنتی شیراز ارائه می‌شود. توصیه می‌کنیم عرقیجات و سوغات اصیل شیراز را فراموش نکنید و حتما سری به این بخش بزنید.

در مجموعه نارنجستان زیبای قوام چند ساختمان دیگر هم وجود دارد؛ برای مثال حیاط مرکزی و ساختمانی به نام خانه عرقی‌ها که مخصوص عرق گیری بوده است. همچنین حمام گچینه که به وسیله تونلی به نارنجستان راه پیدا می‌کند. ناگفته نماند که بازدید از این حمام و تونل برای عموم مردم آزاد نیست.

به علاوه در ضلع شمالی زیرزمین ساختمان اصلی، موزه نارنجستان دیده می‌شود. در این موزه ظروف، سکه‌ها و سایر لوازم مربوط به عمارت و دوران قارجار نگهداری می‌شود. علاقمندان می‌توانند در کنار بازدید از عمارت، از این موزه نیز دیدن کنند.

تاریخچه نارنجستان قوام

در زمان فتحعلی شاه قاجار، پسر والی شیراز به نام علی محمد خان قوام الملک دوم ساخت بنای کنونی نارنجستان را طرح ریزی کرد. اما تکمیل این بنا به عمر ایشان کفاف نداده و پسرش محمد خان قوام الملک سوم ادامه ساخت عمارت را به عهده گرفت. محمد خان قوام الملک سوم ساخت بخش اندرونی که شامل حمام گچینه و سه ساختمان اطرافش را به پایان رسانده و نام اندرونی قوام را به آن‌ها داد.

سپس بخش بیرونی که همان عمارت اصلی نارنجستان است، ساخته شد. این بخش از طریق زیرزمین به اندرونی راه داشت. بخش اندرونی برای اقامت خانواده قوام استفاده می‌شد و بخش بیرونی برای امور دیوانی، اداری و پذیرایی از مهمانان قوام الملک در نظر گرفته شده بود. می‌توان گفت این بنا یکی از ارزشمندترین آثار باقی مانده از دوران قاجار به شمار می‌رود.

نمای زیبای عمارت

سال‌ها بعد بنای قوام به دلیل خیانت قوام الملک‌ها از اختیارشان گرفته شد و پس از اعمال تغییراتی در ساختمان‌ها به دانشگاه شیراز داده شد تا به عنوان موزه و مرکزی برای فعالیت‌های هنری و فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. دانشگاه شیراز این عمارت را به موسسه آسیایی تحویل داد که در آن زمان تحت کنترل پروفسور آرتور اپهام پوپ، ایران شناس مشهور بود. این موسسه نیز با کمک بخش فرهنگی سازمان برنامه و… تعمیرات و مرمت‌های گسترده‌ای در این بنا اعمال کرد تا بنای کنونی در اختیار ما قرار گیرد.

نارنجستان قوام کجاست؟

حال نوبت این است که به طور دقیق‌تر بررسی کنیم نارنجستان قوام کجاست و چگونه می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد. نارنجستان زیبای قوام در محله‌ای قدیمی در شیراز قرار دارد. این محله با وجود قدیمی بودن یکی از معروف‌ترین و توریستی‌ترین محله‌های شیراز به شمار می‌رود. شاید شما هم با خیابان لطفعلی خان زند آشنا باشید. در این خیابان تعداد بسیاری از بناهای تاریخی و ارزشمند شیراز قرار گرفته و هر ساله از علاقمندان متعددی پذیرایی می‌کند.

مسیر دسترسی و ساعات بازدید از نارنجستان قوام

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای رفتن به این اثر تاریخی استفاده از خودروی شخصی است. در این روش‌ می‌توانید از چهارراه نمازی در طول خیابان لطفعلی خان زند به سمت شرق حرکت کنید. در مسیر خود به مسجد نصیرالملک شیراز می‌رسید. اگر کمی به سمت چپ حرکت کنید مجموعه زیبای نارنجستان را خواهی دید.

روش دوم استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی است. در این روش می‌توانید از اتوبوس و مترو نیز استفاده کنید. برای استفاده از اتوبوس توجه داشته باشید که پایانه ولیعصر حدود یک کیلومتر از باغ نارنجستان فاصله دارد. در ابتدا باید با استفاده از خطوط اتوبوس از هر نقطه شهر خود را به این پایانه برسانید و سپس با طی مسیر پیاده‌ای در حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به باغ قوام خواهید رسید.

به‌علاوه در صورت تمایل می‌توانید از مترو نیز استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به باغ نارنجستان ایستگاه ولیعصر است. با استفاده از مترو شیراز می‌توانید خود را به ایستگاه ولیعصر برسانید و سپس مسیر پیاده یک کیلومتری را تا باغ طی کنید.

باغ قوام الملک به صورت همه روزه به غیر از ایام سوگواری و تعطیلات رسمی پذیرای گردشگران و میهمانان بوده و ساعت بازدید از این باغ به طور معمول از ۸ صبح الی ۸ شب در نظر گرفته شده است.

عمارت نارنجستان (عکس: ایرنا)

دیدنی های نزدیک به نارنجستان قوام

مجموعه نارنجستان زیبای قوام به تنهایی می‌تواند علت سفر به شیراز و خیابان لطفعلی خان زند باشد. با این حال در نزدیکی این خیابان دیدنی‌های دیگری هم وجود دارد که بازدید از آن‌ها شما را به وجد خواهد آورد. برای دیدن این آثار لازم نیست مسیری طولانی طی کنید بلکه با تنها چند دقیقه پیاده روی می‌توانید به سایر دیدنی‌های نزدیک به نارنجستان دسترسی داشته باشید.

۱. خانه زینت الملک

همانطور که گفتیم مجموعه باغ قوام الملک شامل چندین عمارت است به صورت اندرونی و بیرونی از یکدیگر جدا شده‌اند. خانه زینت الملک عمارتی در بخش اندرونی است که دختر قوام به نام زینت الملک سال‌ها در آن زندگی می‌کرد. شهرت این خانه به پای عمارت قوام نمی‌رسد، اما زیبایی کاشی کاری‌ها و آینه کاری‌های آن دست کمی از عمارت اصلی ندارد. امروزه این خانه به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفته است.

مسیر دسترسی به خانه زینت الملک: خانه زینت الملک در بخش اندرونی نارنجستان قوام قرار دارد.

خانه تاریخی زینت الملوک

۲. مسجد نصیرالملک

مسجد نصیرالملک یکی از دیدنی‌های ارزشمند شیراز است. این مسجد به معماری باشکوه و شیشه‌ کاری‌های رنگی و انعکاس این رنگ‌ها در سراسر مسجد مشهور است. برای دیدن مسجد نصیرالملک نیازی به طی مسیری طولانی از نارنجستان نیست. این مسجد تنها ۴۰۰ متر از باغ قوام فاصله دارد.

آدرس مسجد نصیرالملک: بخش جنوبی خیابان لطفعلی خان زند، کوچه نصیرالملک

مسجد صورتی شیراز (عکس: احمد رمضانی)

از دیگر دیدنی‌های نزدیک به نارنجستان می‌توان به امام زاده جلال الدین و مسجد خان اشاره کرد. هر کدام از این دیدنی‌ها به ترتیب ۵۰۰ و ۸۵۰ متر از باغ قوام الملک فاصله دارند. به‌علاوه اکنون که عازم شیراز هستید، سعی کنید در برنامه سفر خود بازدید از تخت جمشید و باغ ارم شیراز را نیز قرار دهید. همچنین می‌توانید در مسیر رسیدن به شیراز سری هم به تنگ براق بزنید.

در این مطلب بررسی کردیم که نارنجستان قوام کجاست و چه دیدنی‌هایی در نزدیکی این باغ وجود دارد. همچنین در مورد مسیر دسترسی به نارنجستان و تاریخچه آن نیز اطلاعاتی کسب کردیم. امیدواریم از سفر به شیراز و نارنجستان لذت ببرید، البته در این سفر خرید سوغات شیراز را فراموش نکنید. در آخر لطفا فراموش نکنید نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.

امتیاز ۵ از ۵ – ۱ رای

در حال ثبت رای