ابوعلی سینا یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان ایرانی است که شهرت جهانی دارد. از این حکیم، فیلسوف و طبیب بزرگ کشورمان تالیفات بسیاری در حوزه‌های طب، فلسفه و… به‌جای مانده است. به پاس خدمات بسیار بوعلی سینا آرامگاهی برای او در شهر همدان ساخته‌اند. آرامگاه بوعلی سینا تنها مقبره این حکیم فرزانه نیست و بخش‌های دیدنی بسیاری را در خود جای داده است. اگر رهسپار همدان هستید و قصد بازدید از آرامگاه شیخ‌الرئیس را دارید باما همراه باشید تا نگاهی دقیق‌تر به بخش‌های مختلف و تاریخچه این آرامگاه داشته باشیم.
فهرست مطلب:
با آرامگاه بوعلی سینا آشنا شویم
سازه این آرامگاه، الهام گرفته از گنبد قابوس و دارای 12 ستون است؛ اما از نظر اندازه، ابعاد آن نصف گنبد کابوس است. ستون‌های برج آرامگاه بیان‌گر 12 دانشی هستند که حکیم بوعلی سینا تسلط داشت. البته مردم همدان معتقدند که 12 ستون این آرامگاه، شیعه مذهب بودن بوعلی را نشان می‌دهند. ارتفاع این بنا 28 متر و ارتفاع ستون‌ها از کف زیرزمین تا گنبد 23 متر است.
هنگام ورود به محوطه آرامگاه بوعلی سینا فضایی مربعی شکل را خواهید دید که بر دیوارهای آن قصیده عینیه نوشته شده است. این قصیده از معروف‌ترین اشعار شیخ الرئیس محسوب می‌شود. قصیده 20 بیتی عینیه در مورد سیر روح انسانی و ارتباط با عالم جهانی سروده شده است.
آرامگاه ابوعلی سینا (عکس: امیر)
بخش های مختلف آرامگاه ابوعلی سینا
آرامگاه ابوعلی سینا که یکی از جاهای دیدنی همدان است، فقط شامل یک مقبره نیست. می‌توانید از بخش‌های مختلفی مانند موزه، کتابخانه، تندیس بوعلی ودو مقبره دیگر نیز دیدن کنید. بیایید نگاهی دقیق‌تر به هر یک از این بخش‌ها بیندازیم.
- مقبره ها
هنگام ورود به محوطه آرامگاه در سمت راست خود مقبره ابن سینا را مشاهده می‌کنید. پس از بازدید این مقبره می‌توانید
آرامگاه بوعلی سینا همدان (عکس: حمید صمیمی)
مقبره ابوسعید دخدوک (ابوسعید از دوستان نزدیک ابوعلی سینا بوده است) را ببینید. جلوی درب ورودی نیز مقبره ابوالقاسم عارف قزوینی قرار گرفته است.
- تندیس ابوعلی سینا
با توجه به این‌که تصویر دقیقی از چهره حکیم ابن سینا در دست نیست، در سال 1328 هجری از شمسی استاد ابوالحسن صدیقی خواسته شد تا با انجام تحقیقاتی گسترده تصویری از نیم‌رخ چهره بوعلی سینا را ترسیم کند. تصویر تهیه شده توسط این هنرمند در بیست و یکمین جلسه هیأت مؤسسین انجمن آثار ملی به تصویب رسید و تندیس تمام رخ و مجسمه‌ای ایستاده با کتابی در دست از این دانشمند ساخته شد.
این تندیس در ضلع شرقی محوطه آرامگاه بوعلی سینا روی یک پایه با ارتفاع 3متر قرار دارد. تندیس ابوعلی سینا از سنگ یکپارچه مرمر سفید قم ساخته شده و روی پایه‌های آن نیز بیت‌هایی با خط نستعلیق به چشم می‌خورد. در حال حاضر تندیس بوعلی سینا درکنار آرامگاه او در میدان بوعلی همدان قرار دارد.
- کتابخانه
در تالار شمالی آرامگاه ابوعلی سینا کتابخانه‌ای با 8 هزار جلد کتاب چاپی و خطی نفیس ایرانی و خارجی وجود دارد که از جذاب‌ترین قسمت‌های موزه به شمار می‌رود. این قسمت ابتدا دارای ۶۴۹ جلد کتاب بود و قرائت خانه ابوعلی‌سینا نام داشت. اما در سا‌ل‌های بعد، به دلیل این‌که ابن سینا دانشمندی با شهرت جهانی بود؛ مسئولان مربوطه تصمیم گرفتند که از همه محافل عملی جهان برای ارائه کتاب به این کتابخانه دعوت به عمل آورند. به همین منظور، در سال ۱۳۲۹ بیانیه‌ای به به چندین زبان مختلف منتشر شد.
حدودا ۳۰ جلد از کتاب‌های موجود خطی هستند و ۵۹۰ جلد از آن‌ها نیز به زبان‌های فرانسه، انگلیسی، آلمانی و… چاپ شده‌اند. هم‌چنین با بازدید از این کتابخانه می‌توانید غرفه‌هایی را که مربوط به آثار بوعلی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی می‌شوند نیز مشاهده کنید.
- موزه ابن سینا
موزه ابن سینا در تالار جنوبی آرامگاه بوعلی سینا قرار دارد. در این موزه اشیایی قدیمی نظیر سکه، سفال، اشیا برنزی و… از دوران‌های تاریخی مختلف از جمله پیش از میلاد مسیح و پس از اسلام نگهداری می‌شود. این موزه در سال ۱۳۳۰ تاسیس شده است. یکی از موارد جالبی که در این موزه به چشم می‌خورد عکسی از جمجمه ابوعلی سینا است که در زمان انتقال استخوان‌های او از مقبره قدیمی به مقبره جدید گرفته شده است.
آرامگاه شیخ الرئیس همه روزه به جز جز تعطیلات رسمی از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۷:۰۰ آماده میزبانی از بازدیدکنندگان است.
آرامگاه شیخ الرئیس همدان (عکس: تنور یعقوب)
درباره بوعلی سینا و آثار علمی او
نام کامل این دانشمند ابوعلی حسین بن عبدالله است و به نام‌های ابوعلی سینا، ابن سینا، بوعلی سینا نیز شهرت دارد. به علاوه به این دانشمند بزرگ ایرانی لقب شیخ‌الرئیس را نیز داده‌اند. ابن سینا در سال 359 هجری خورشیدی در شهر بخارا پایتخت سامانیان متولد شد و در سال 416 هجری در همدان درگذشت. بوعلی سینا از مشهورترین و تأثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان و طبیبان ایران محسوب می‌شود.
آثار شیخ‌الرئیس در زمینه پزشکی و فلسفه ارسطویی ایران و جهان بسیار ازشمند بوده و از جمله مهم‌تریم آثار او می‌توان کتاب قانون و القانون فی الطب را نام برد.
کتاب قانون مربوط در حوزه علم پزشکی توسط این دانشمند بزرگ نوشته شده و به حدود 14 زبان ترجمه و به چاپ رسیده است. جرج سارتن (بزرگ‌ترین مورخ تاریخ علم در قرن بیستم) در کتاب تاریخ علم خود از ابوعلی سینا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان حوزه پزشکی جهان نام می‌برد.
در آن دوران زبان عربی در ایران رایج بوده به همین دلیل ابن سینا و سایر حکیمان آن دوره کتاب‌هایشان را به زبان عربی می‌نوشتند. آثار زیادی از این عالم فرزانه به جا مانده که شامل 131 نوشته از ابن سینا و 111 اثر منصوب به او است. بسیاری از این رساله‌ها و کتاب‌ها چند جلدی بوده و در سله‌های بعد به زبان‌های دیگری از جمله فارسی ترجمه شده‌اند. گفتنی است تعدادی از بهترین آثار ابن سینا نیز در حمله سلطان مسعود غزنوی به اصفهان از بین رفتند.
علاوه‌بر این ابو علی سینا تسلط بسیار زیادی بر ادبیات فارسی نیز داشت و حدود 20 اثر از او به زبان فارسی به یادگار مانده است. از میان این آثار می‌توان به دانش‌نامه علائی و رساله نبض بهاو مسلم اشاره کرد.
آرامگاه حکیم بزرگ ایران (عکس: امیر ولایتی‌مقدم)
دیدنی های نزدیک به آرامگاه ابوعلی سینا
توصیه می‌کنیم پس از آنکه آرامگاه بوعلی سینا را دیدید؛ سری هم به جاذبه‌های دیدنی اطراف آرامگاه بزنید و از آن‌ها بازدید کنید. این جاهای دیدنی عبارتند از:
- موزه هگمتانه
- موزه مفاخر
- مجموعه گنجنامه
- آرامگاه باباطاهر
آرامگاه باباطاهر (عکس: سهراب پورخلیلی)
همانطور که مطالعه کردید آرامگاه ابوعلی سینا همدان تنها مقبره نیست و کلی جاهای دیدنی دارد که اکنون با آن‌ها آشنا شدیم. هنگام سفر به همدان بد نیست سری هم به غار علیصدر و روستای ورکانه همدان بزنید. شما چه اطلاعات دیگری از این آرامگاه و شیخ‌الرئیس دارید؟ فراموش نکنید نظرات و اطلاعات خود را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.
در حال ثبت رای
یکی از بهترین سفرهام و اولین سفری که بدون خانواده دوران راهنمایی رفتم همدان بود.اردوی سه روزه از طرف مدرسه رفتیم و چقدر خوش گذشت. آرامگاه ابوعلی سینا، گنج نامه رو دیدم و غار علیصدرم رفتیم که عااالی بود قایق سواری روی آب با عمق زیاد توی غار عجیب و قریب . عکس دسته جمعی یادگاری هم تو غار گرفتیم .
همدان برای سفر تو فصل تابستون خیلی انتخاب خوبیه. شهر نسبتا کوچیک وخوش و آب هوا و قشنگیه با چندتا جای دیدنی . من سه بار همدان رفتم و همیشه بهم خوش گذشته. شیرینی کماج ، آش اماج و آبگوشت قرمه رو به نظرم حتما امتحان کنین.
من به ارامگاه ابوعلی سینا رفتم، خیلی جالب که وقتی توضیح میدند راجب این آرامگاه تازه متوجه میشی که در گذشته هم ایرانی‌ها به معماری علاقه زیادی داشتند. این آرامگاه 12 ستون داره که مثل گنبد کاووس می‌مونه و و ارتفاع بلندی داره.
من چون به لوازم قدیمی علاقه دارم، همیشه به موزه‌ها میرم و از موزه ابن سینا هم دیدن کردم. چقدر لوازم قدیمی قشنگی مثل سکه، ظروف سفالی و غیره داره که از دیدن آن لذت می‌برید.
به شهر همدان تا به‌حال سفر نکرده بودم و خیلی دلم می‌خواست آرامگاه ابوعلی سینا را از نزدیک ببینم. فکر می‌کنم جای تاریخی و خیلی قشنگی باید باشه.