یزد یکی از شهر‌های تاریخی ایران و مرکز استان یزد است. بافت تاریخی و دست نخورده این شهر توجه گردشگران ایرانی و خارجی را به خود جلب کرده است. خانه‌های خشتی، آب انبار‌ها، مساجد قدیمی و دیدنی، مکان‌های تاریخی و… از دیدنی های یزد و علت جذب گردشگر به این شهر هستند. مکان های دیدنی یزد بسیار زیاد و متنوع هستند و شما برای بازدید از همه آنها به چند روز زمان نیاز دارید؛ پس بیایید با جاهای دیدنی یزد آشنا شویم.
دیدنی های یزد
شهر یزد که از آن به عنوان شهر بادگیرها نیز یاد می‌شود، آثار تاریخی بسیاری دارد که از دیدن آنها سیر نخواهید شد. بیایید نگاهی به این شهر و جاهای دیدنی آن بیندازیم.
مساجد و مقبره‌های تاریخی یزد
- مسجد جامع: معروف‌ترین مسجد تاریخی یزد مسجد جامع است. اولین سنگ این مسجد در دوره ساسانیان گذاشته شد و در سه دوره تاریخ آذری، ایلخانی و تیموری و در مدت ۱۰۰ سال ساخته شده است. کاشی کاری‌ها و معماری مسجد، مناره‌های سر به فلک کشیده با تزئینات فیروزه‌ای و پر نقش و نگار بسیار زیبا و جالب توجه هستند.
مسجد جامع یزد (عکس: حسین غفوری)
- بقعه سید گل سرخ: یکی دیگر از جاهای دیدنی یزد بقعه سید گل سرخ است. این بقعه از قرن نهم هجری قمری به یادگار مانده و در محله سرچم شهر یزد قرار گرفته است. معماری و تقدس این بقعه بسیار مورد توجه قرار دارد و به عنوان یک آثار ملی نیز به ثبت رسیده است. ورودی آن از خشت و گل ساخته شده و روی گنبد آن تزئیناتی زیبا با کاشی انجام شده است. علاوه بر این داخل این بقعه قبر سید معزالدین بن شرف‌الدین علی بن شمس‌الدین محمد بن تاج‌الدین نیز قرار دارد.
- بقعه یا مقبره دوازده امام: این مقبره در محله فهادان واقع شده و یکی از بازمانده‌های دوره سلجوقیان است که اکنون یکی از مکان های دیدنی یزد محسوب می‌شود. کتیبه کوفی‌های رنگی، سبک ساخت آن و نقش و نگارهایش اهمیت ویژه‌ای در معماری اسلامی دارد.
بقعه سید رکن الدین، مسجد کبیر یزد، مقبره محله مصلی عتیق، مقبره شیخ خلیل الله ثانی، امامزاده محمد بن عبیدالله، آرامگاه سید شمس الدین، مقبره امامزاده غیاث الدین، امامزاده سید جعفر (ع) و… از دیگر مکان‌های تاریخی و مذهبی شهر یزد هستند.
مکان های دیدنی و تاریخی
- میدان امیرچخماق: یکی از دیدنی‌ترین میدان‌های این شهر میدان امیر چخماق است که در مرکز شهر قرار دارد و یک بنای تاریخی از دوران تیموریان را در دل خود جای داده است. به علاوه این میدان تکیه، بازار، آب‌انبار، مسجد و… نیز دارد. اگر به میدان امیرچخماق یزد رفتید بازدید از داخل بنا را فراموش نکنید.
میدان امیرچخماق (عکس: فرزاد هاشمی)
- زورخانه صاحب الزمان: این زورخانه در میدان امیرچخماق واقع شده و ورود به آن برای عموم مردم آزاد است. اگر دلتان می‌خواهد ورزش زورخانه‌ای را از نزدیک تماشا کنید بازدید از این زورخانه‌ی قدیمی را در برنامه سفر خود قرار دهید.
- باغ دولت آباد: باغ دولت آباد با فضایی باصفا و سرسبز یکی از مکان‌های دیدنی یزد با قدمتی حدود ۲۶۰ سال است. با بازدید از این باغ علاوه بر لذت بردن از طبیعت داخل باغ می‌توانید از عمارت‌های قدیمی و تاریخی آن نیز دیدن کنید. عمارت این باغ از نظر معماری بسیار ارزشمند است و بلندترین بادگیرهای جهان را دارد. باغ دولت آباد در خیابان شهید رجایی واقع شده است.
باغ دولت آباد (عکس: رعنا)
- محله زرتشتی‌ها: محله زرتشتی‌ها محله‌ای قدیمی و دست نخورده مخصوص زرتشتیان بوده است. در بازدید از این محله و قدم زدن در کوچه‌های آن می‌توانید درکوب‌های قدیمی، سکو‌ها و خانه‌های خشتی و گلی، بنا‌هایی مانند خانه ورمزدا، خانه رستمی، دبستان دینیاری، گاهنبارخانه، خانه ورجاوند، آتشکده زرتشتیان، آتشکده ورهرام و… را از نزدیک تماشا کنید و با فرهنگ غنی ایران زمین در گذشته آشنا شوید.
آتشکده ورهرام (عکس: ریا)
- حمام ابوالمعالی: یکی دیگر از مکان‌های دیدنی یزد حمام ابوالمعالی است. این حمام تاریخی نمونه کامل معماری دوره قاجار است و در ۴ تیرماه ۱۳۷۷ با شماره ۲۰۴۷ به عنوان یکی از آثار تاریخی ملی ایران به ثبت رسید. در سفر به یزد بازدید از قسمت‌های تاریخی این حمام را از دست ندهید.
- محله قدیمی فهادان: اگر به خانه‌های گلی و کوچه پس کوچه‌های خشتی علاقه دارید بازدید از این محله را از دست ندهید. محله فهادان در حوالی مسجد جامع یزد قرار دارد.
- زندان اسکندر یزد یا مدرسه ضیائیه: ساخت این بنا توسط ضیاءالدین حسین رضی در قرن هفتم هجری آغاز شد و تا سال ۷۰۵ هجری قمری ساخت آن طول کشید. چیزی که در بازدید از این ساختمان توجه همگان را به خود جلب می‌کند نوع تزئینات ساختمان است که در آن تنها از خشت خام استفاده کردند. خوب است بدانید این بنا در ۲۳ اسفند ۱۳۴۶ با شماره ثبت ۷۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
زندان اسکندر
- موزه آیینه و روشنایی: تنها موزه ایران که به نور و روشنایی پرداخته موزه آیینه و روشنایی یزد است. در این موزه می‌توانید انواع شمع سوز‌های قدیمی، پیه سوزها، نفت سوزها و دیگر اشیای قدیمی برقی را تماشا کنید.
- عمارت بوستان ناجی: یکی دیگر از دیدنی های یزد باغ معروف بوستان ناجی مربوط به دوره قاجار است. این باغ یک عمارت قدیمی دارد که اتاق‌ها و بادگیرهایش، این عمارت را به یک مکان دیدنی تبدیل کرده است.
- میدان مارکار یا میدان ساعت: میدان وقت الساعت واقع در خیابان امام خمینی یزد یکی از قدیمی‌ترین برج‌های ساعت ایران و جهان است که ساخت آن به زمان قاجار باز می‌گردد. از نظر موقعیت جغرافیایی این میدان درست در نقطه مرکزی ایران واقع شده است.
میدان ساعت (عکس: دانیال بم)
- حمام خان: این حمام که در بازار خان و در خیابان قیام قرار دارد به دستور محمدتقی خان بافقی، حاکم یزد، در سال ۱۲۱۲ هجری قمری ساخته شده است. حمام خان نیز مانند دیگر حمام‌های تاریخی دارای ورودی، دالان، گرمخانه، قرینه، تون، گاورو، سربینه، میان‌در، فضای پشتیبانی سرویس و طویله است. حمام خان نیز از آثاری است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و اکنون از آن به عنوان رستوران و چایخانه سنتی استفاده می‌کنند.
حمام خان (عکس: سهراب پورخلیلی)
- ساباط‌های یزد: ساباط‌ها نیز یکی دیگر از جاهای دیدنی یزد هستند. علت ساخت این ساباط‌ها ایجاد سایه و خنکی موقت در تابستان و گرمایی ملایم در زمستان بوده است.
- آب انبار شش بادگیر: یزد به شهر آب انبار‌ها مشهور است و آب انبار شش بادگیر با حجم بیش از ۲۰۰۰ مترمکعب یکی از مشهورترین آب انبار‌های آن است که در دوره قاجار ساخته شده است. این آب انبار به صورت هشت وجهی ساخته شده تا با شرایط اقلیمی منطقه هماهنگ باشد. برای بازدید از این آب انبار به محله تپه یزد، کوچه شش بادگیر بروید.
- دخمه زرتشتیان: در آیین زرتشت به جای دفن اجساد آنها را در یک دخمه یا برج خاموش قرار می‌دادند و صبر می‌کردند تا گوشت آنها غذای پرندگان شود. سپس استخوان‌های باقی مانده از اجساد را به یک چاه منتقل می‌کردند. مجموعه‌ای از این دخمه‌ها را می‌توانید در 15 کیلومتری شهر یزد و در نزدیکی صفائیه ببینید. در این منطقه دو بنا وجود دارد که به سه قسمت تقسیم شده‌اند. یک بخش برای اجساد مردان، یک بخش برای اجساد زنان و یک بخش مختص به اجساد کودکان است. در وسط دخمه‌ها نیز چاهی برای ریختن استخوان‌ها وجود دارد.
برج خاموشان (عکس: کیم)
- موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده: موزه سکه در خانه عرب‌زاده است که در نزدیکی محله فهادان قرار دارد. در این بنا که متعلق به دوران قاجار است، اتاق‌هایی دور تا دور حیاط قرار داشته و در حیاط یک حوض مشاهده می‌کنید. در 10 سالن این مجموعه سکه‌هایی از دوران مختلف تاریخی که به همت استاد حسین حیدرزاده گردآوری شده‌اند، وسایل قدیمی مرتبط با سبک زندگی گذشته مردم یزد، زیور آلات و تسبیحات و نسخه‌های خطی به نمایش گذاشته شده است. علاوه بر پنج هزار سکه طلا، نقره، مس و برنج، اسکناس‌های دوران قاجار تا کنون نیز در این مجموعه دیده می‌شود.
- موزه آب در خانه کلاهدوزها: یکی دیگر از جاهای دیدنی یزد که در نزدیکی میدان امیر چخماق قرار دارد، موزه آب یزد است که در خانه‌ای تاریخی به نام خانه کلاهدوزها قرار دارد. در این موزه می‌توانید با تاریخچه آب، چاه و قنات در یزد آشنا شوید. این موزه پنج طبقه بوده و در بخش اصلی آن یعنی طبقه سوم، ابزارهای مرتبط با روند تکامل تامین آب یزد مانند ظروف نگهداری و فروش آب، ابزار اندازه‌گیری حجم آب، وسایل روشنایی قنات‌ها و… به چشم می‌خورد. در طبقه دوم نیز یک پایاب هشت ضلعی قرار دارد که وظیفه آن ثابت نگه داشتن دما برای نگهداری مواد خوراکی است.
- آسیاب آبی اشکذر: یکی از خاص‌ترین جای دیدنی یزد آسیاب آبی اشکذر است که معماری بی‌نظیری دارد. آجرکاری محوطه و صحن آسیاب، مقرنس‌کاری داخلی و نقش‌های هندسی دیوارها موجب جذابیت این بنا شده است. ویژگی جالب دیگر این آسیاب این است که در یک منطقه کویری بر پایه آب فعالیت می‌کند.
- چک چک: یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی یزد و مهمترین عبادتگاه‌های زرتشتیان عبادتگاه چک چک است که در دل کویر و در فاصله‌ی 70 کیلومتری یزد قرار دارد. گفته می‌شود، هنگامی که نیک‌بانو دختر یزدگرد سوم از سپاه اعراب می‌گریخت، در این مکان تخته سنگی به امر خدا از هم باز شده و او را در خود پنهان می‌کند. بعد از آن، از این تخته سنگ قطره‌های آب شروع به چکیدن می‌کند و از همین رو به آن چک چک می‌گویند. در ورودی این زیارتگاه، یک درخت چنار قدیمی نیز قرار دارد که باعث شده است زیبایی این مکان دوچندان شود.
دیدنی های یزد، چک چک (عکس: سهراب پورخلیلی)
از دیگر دیدنی های یزد می‌توان به برج باروری، موزه وزیری، موزه کامبرین، موزه آب، موزه مارکار، موزه علوم طبیعی، کنیسه ملا آقابابا، قنات زاچ، آسیاب آبی اشگذر، باغ عمارت کلاه فرنگی، نارین قلعه (نارنج قلعه) و… اشاره کرد.
خانه‌های تاریخی
- خانه لاری‌ها: یکی دیگر از دیدنی های یزد خانه‌های تاریخی آنجا است. خانه تاریخی لاری‌ها مربوط به دوره قاجار است و معماری و سبک ساخت این خانه، درب‌ها و پنجره‌ها، نقاشی‌ها و آیینه کاری و… همه نشان دهنده خانه‌ای اعیانی در قرن ۱۳ هجری است. خانه لاری در محله فهادان در نزدیکی بقعه دوازده امام و زندان اسکندر یزد قرار دارد.
خانه لاری‌ها (عکس: رعنا)
- خانه ملاحسینی: یکی دیگر از آثاری که توسط سازمان میراث فرهنگی به عنوان یک آثار ملی به ثبت رسیده خانه تاریخی و قدیمی ملاحسینی است. این خانه که از دوره قاجار به جامانده از خشت و گل و در برخی از قسمت‌ها از آجر ساخته شده است. برای بازدید از این مکان تاریخی به خیابان مسجد جامع کبیر شهر یزد بروید.
- خانه آقازاده: در این خانه سنتی و قدیمی که در منطقه ابرکوه استان یزد واقع شده است، زیباترین بادگیرهای دو طبقه قرار دارد. در این خانه برای گردشگران امکاناتی چون رستوران، کافی‌شاپ، سرویس بهداشتی، حمام، سرویس خواب و همچنین اینترنت رایگان در نظر گرفته شده است. بنای این خانه از خشت و چوب بوده و دارای پنجره‌ها و گچ‌بری‌هایی زیبایی است.
- خانه صولت: یکی دیگر از خانه‌های تاریخی یزد خانه صولت است. قدمت این خانه با مساحت دو هزار مترمربع، به دوران قاجار بازگشته و معماری زیبا و خیره کننده‌ای دارد. تزیینات درون خانه، گچ‌بری‌های زیبای اسلیمی روی ستون‌ها، صفه‌های گوشواره‌ای دور تا دور حیاط، همه از زیبایی‌های این خانه قدیمی هستند. در این خانه همچنین موزه مردم شناسی ابرکوه تاسیس شده است و می‌توانید از دیدن بیش از 525 شی با ارزش تاریخی لذت ببرید.
خانه ملک التجار، خانه آقازاده، خانه صولت، خانه تهرانی ها، خانه شاه شجاع (خانه رشتیان)، خانه هنر، خانه مرتاض، خانه رسولیان و… از دیگر دیدنی های یزد هستند که اگر فرصت دارید از همه آنها بازدید کنید و عکس‌های تاریخی بی نظیری به یادگار بگیرید.
بازارهای یزد
- بازار خان: بازار خان یکی از بازارهای قدیمی و دیدنی شهر یزد است که در خیابان قیام قرار دارد. ساخت این بازار به دوره ناصرالدین شاه بر می‌گردد و معماری مجموعه بازار، حمام خان، آب انبار و حسینه آن نشانگر هنر معماری گذشتگان است. علاوه بر آن می‌توانید در این حمام عذا و چای نیز سرو کنید. بازار خان طولانی‌ترین و عریض‌ترین بازاز یزد محسوب می‌شود.
- بازار مسگرها: اگر به این بازار نزدیک شوید سر و صدای کوبیدن بر مس‌ها را خواهید شنید که به استقبال شما می‌آیند. این بازار از دوره تیموریان به یادگار مانده و قدمتی ۶۰۰ ساله دارد و اکنون از دیدنی های یزد محسوب می‌شود. در سفر به یزد حتما سری به بازار مسگرها بزنید و از مس‌های زیبای آنجا چندتایی به عنوان سوغاتی خرید کنید.
اگر به گشت و گذار در بازارها علاقه دارید می‌توانید از دیگر بازارهای یزد مانند بازار پنجه علی، بازار علاقبندی، بازار چیت سازی، بازار افشار، بازار محمد علی خان، بازار صدری (شاهزاده فاضل)، بازار دروازه مهریز و… نیز دیدن کنید.
غذاهای سنتی و سوغات یزد
اگر به یزد سفر کردید حتما باید طعم غذای‌های سنتی آنجا اعم از آش‌های محلی، قیمه یزدی یا قیمه نخود، آبگوشت گوجه بادمجان، کوفته لپه، تاس کباب یزدی و… را بچشید. غذاهای یزدی عطر وطعم بی نظیری دارند.
پس از بازید از جاهای دیدنی یزد و رستوران گردی باید به سراغ خرید شیرینی و سوغاتی بروید. سوغات اصیل و مشهور یزد انوع شیرینی‌ها اعم از قطاب، حاجی بادومی، نان برنجی، کیک یزدی و باقلوا‌های یزدی هستند که طعم بی نظیری دارند. علاوه بر آن صنعت طلاسازی و زرگری یزد بسیار مشهور و از نظر زیبایی و جلوه قابل تقدیر هستند، پس می‌توانید از طلا‌های یزد نیز به عنوان سوغاتی برای عزیزانتان خرید کنید.
بخش دیگری از صنایع دستی و سنتی این شهر اعم از ترمه، چادر و شمد، انواع زیرانداز‌های جاجیمی و … بهترین گزینه برای سوغاتی هستند.
بهترین زمان سفر به یزد
یزد در دسته شهر‌های گرم و خشک قرار دارد و بهترین زمان سفر به یزد از اواخر اسفند ماه تا پایان اردیبهشت و از شهریور تا اواخر پاییز است.
یزد تابستان‌های بسیار گرمی دارد، به طوری‌که تحمل دمای هوا چندان ساده نیست. همین تابستان‌های گرم سبب عامل ساخت بادگیرها در این شهر بوده است؛ بادگیرهایی که برای یزد عنوان شهر بادگیرها را به ارمغان آورده‌اند.
اقامت در سفر به شهر یزد
برای اقامت در شهر یزد هیچ جای نگرانی وجود ندارد. هتل های یزد از سنتی تا مدرن آماده پذیرایی از مهمانان هستند. بنابراین بسته به سلیقه خود می‌توانید از هتل‌هایی چون هتل پارسیان صفائیه، هتل داد، هتل باغ مشیرالممالک، هتل ارگ، هتل باغ‌سرا، هتل کاریز و… یا از اقامتگاه‌های بومگردی مانند اقامتگاه بومگردی خانه خشتی و اقامتگاه سنتی طارونه و… استفاده کنید.
در این مطلب از مجموعه مطالب معرفی شهر و روستا با دیدنی های یزد آشنا شدید. خوب است بدانید این شهر به دلیل سبک معماری خاص و تاریخی و بافت سنتی دست نخورده‌اش در سال ۱۳۹۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان اولین شهر ایران به ثبت جهانی رسیده است. علاوه بر آن در ۱۶ اسفند سال ۱۳۸۴ بافت تاریخی شهر یزد به عنوان یک آثار ملی با شماره ۱۵۰۰۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. همچنین هر سال مراسم سنتی نخل گردانی در ماه محرم در این شهر برگزار می‌شود. در پایان فراموش نکنید که اگر شما اطلاعات دیگری در مورد دیدنی های یزد دارید آن را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.
در حال ثبت رای
شهر یزد، شهری که پر از بادبان و آب‌انبارهای دیدنی است که باید از نزدیک برای دیدن این شهر رفت. به‌همین علت، با گروهی از دوستان ایرانگرد راهی این شهر شدیم. در این شهر کوچیک، جاذبه‌های دیدنی و مکان‌های تاریخی زیادی برای دیدن وجود داشت. پس پیشنهاد میدم، اگر تا شهر یزد رفتید از دیدن تمام این مکان‌ها غافل نشید.
باغ دولت‌آباد، باغی که با دیدنش عاشق آن میشید. چون در این باغ عمارت‌های جداب دیدنی و از همه مهم‌تر بادگیرهایی وجود دارد که بلندترین بادگیرهای دنیا شناحته شده است. در یزد محله زرتشتی‌ها وجود دارد که تعریف این محله را زیاد شنیده بودم، محله‌ای که پر از خانه با درکوب‌های قدیمی، آتشکده زرتشتیان و آتشکده ورهرام و غیره، که واقعاً ارزش دیدن دارد.
در شهر یزد، مسجدی به‌نام جامع و بقعه سید گل سرخ هست، اگر به کاشی‌کاری فیروزه‌ای و خشت و گل علاقه دارید از دیدن این دو مکان قدیمی و زیبا غافل نشید. من‌که از دیدن کاشی فیروزه و دیوار خشتی لذت زیادی بردم و پیشنهاد میدم شما هم به‌این مکان‌ها سری بزنید.
در یزد ورزش‌خانه‌ای به‌اسم صاحب‌الزمان قرار دارد که ورزش زورخانه‌ای دارد، برای من‌که از نزدیک این ورزش را ندیده بودم، خیلی جذاب و دیدنی بود.
اما بخش جذاب سفر به یزد، دیدن از بازارهای قدیمی و خرید سوغات و صنایع دستی بود که با خرید خود از مردمان این شهر حمایت خواهید کرد. هر کدام از این بازارها از قدیم وجود داشته و بافت قدیمی خود را از دست نداده است. مانند: بازار خان، مسگرها که من ظرف‌های مسی زیادی از آنجا خریدم. پیشنهاد میدم اگر از ظروف مسی خوشتان میاد، حتماً برای خرید به‌این بازار سری بزنید.
در یزد، هتل و اقامتگاه‌های بومگردی زیادی برای اقامت وجود دارد. اگر مثل من از اقامت در بومگردی لذت می‌برید، اقامت‌هایی وجود دارد که حالت سنتی و قدیمی دارد ولی اگر اقامت در هتل را ترجیح میدید، هتل از پنج ستاره تا سه ستاره در این شهر بسیار وجود دارد.
از جاده یزد همیشه رد شده بودم، اما هیچ‌وقت از نزدیک به دیدن این شهر کویری که به شهر بادبان‌ها هم معروفه نرفته بودم. تا این‌که تصمیم گرفتم با گروهی که کاملاً به‌دیدنی‌های این شهر واقف بودند، هم‌سفر بشم.
در یزد میدانی به‌نام امیر چخماق قرار دارد که تعریف این میدان را من خیلی شنیده بودم، پیشنهاد میدم به‌این میدان سری بزنید اما نمی‌دونستم داخل این میدان بازار، آب‌انبار و مسجد وجود دارد حتماً برای بازدید که رفتید داخل این بنای تاریخی برید.
اگر مثل من از دیدن خانه‌های قدیمی که با گل و خشت ساخته شده است، لذت می‌برید حتماً سری به محله فهادان و سپس زندان اسکندر یزد بزنید.
می‌دونستم یزد دیدنی‌های تاریخی و جذابی داره، اما چون کوچیک بود، فکر می‌کرم دیدنی‌های خیلی کمی داره. پیشنهاد میدم اگر به‌این شهر سفر نگردید حتماً یه‌برنامه‌ای برای رفتن بریزید، چون واقعاً شهر جذاب و دیدنی بود.