گنبد نمکی جاشک بوشهر که به آن کوه نمک جاشک نیز می‌گویند، یکی از زیباترین کوه‌های نمکی در خاورمیانه است. این کوه نمکی در سال 1386 هجری شمسی به عنوان یکی از آثار فسیلی ملی کشورمان به ثبت رسید و در سال 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شد. اگر تمایل دارید با این گنبد نمکی بیشتر آشنا شوید، با ما در این طبیعت گردی همراه باشید.
فهرست مطلب:
معرفی گنبد نمکی جاشک بوشهر
گنبدهای نمکی درحقیقت ساختمان‌هایی زمین شناسی به شکل گنبد هستند که نمک هسته اصلی آن‌ها را تشکیل داده است. در کشورمان چندین گنبد نمکی وجود دارد که گنبد جاشک معروف‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. کوه نمک جاشک که یکی از زیباترین مقاصد ژئوتوریسم ایران است، حدود سه هزار و 666 هکتار مساحت و 70 تا یک هزار و 490 متر ارتفاع دارد.
کوه های نمکی جاشک (عکس: تریپ ادوایزر)
زیبایی این کوه‌ها تنها به خاطر نمک نیست. در این گنبد نمکی کانی‌های فراوانی وجود دارد، از این‌رو در کوه‌های نمک جاشک رنگ‌های متفاوتی مثل قرمز، قهوه‌ای، نارنجی و… به چشم می‌خورد. این تنوع رنگ همراه با بلورهای نمک زیبایی وصف‌ناپذیری را به این منطقه بخشیده است.
این گنبد نمکی به دوران نخست زمین شناسی تعلق دارد، اما همچنان بکر هستند. زیرا صعب‌العبور بودن مسیر دسترسی به بخش‌های داخلی این گنبد مانع شده بود تا افراد بتوانند از این بخش‌ها دیدن کنند. در سفر به کوه نمک جاشک که بزرگ‌ترین گنبد نمکی خاورمیانه است، می‌توانید آبشارهای نمکی، نمک چال‌ها، غارهای نمکی، نمک های رنگین، دره گل کلم، دودکش جن و چشمه‌های نمکی را نیز ببینید.
بومیان این منطقه افسانه‌هایی را در مورد شکل‌گیری این گنبد نمکی نقل می‌کنند. معروف‌ترین افسانه در مورد این گنبد می‌گوید که در جاشک دیوی زندگی می‌کرده که مراقب این گنبدهای نمکی بوده تا کسی به آن‌ها صدمه نزد.
این کوه‌های نمکی با وجود زیبایی فراوان و جذب گردشگر، مشکلی را نیز برای این منطقه به وجود آورده است. کوه‌های نمک جاشک باعث شور شدن آب رودخانه مند استان بوشهر شده است. این رودخانه در جنوب بندر کنگان به خلیج فارس می‌ریزد.
جاهای دیدنی کوه های نمکی جاشک
البته زیبایی این کوه‌های نمکی بیش از آنچه که گفتیم است. این ساختمان زمین شناسی دیدنی‌هایی حیرت‌انگیزی را درون خود جای داد که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.
1. آبشار کوه نمک جاشک
اگرچه تمام این گنبد نمکی شگفت‌انگیز و زیباست، اما منحصربه‌فردترین بخش آن آبشار جاشک است. برای دیدن این آبشار از اردیبهشت ماه تا فصل پاییز باید به این منطقه بروید.
اغلب تصور می‌کنیم که برای دیدن آبشار باید به جنگل برویم، اما بازدید از این آبشار تصورات ما را عوض خواهد کرد. در حقیقت آبشارهای گنبد نمکی مسیر جریان اصلی جریان آب بوده‌اند، در فصل‌های خشک سال که آب تبخیر می‌شود بلورهای نمک به جای می‌مانند و این زیبایی‌ها را به وجود می‌آورند.
2. دره گل کلم
دره گل کلم را می‌توان زیباترین بخش گنبد نمکی واقع در جاشک دانست. تمام این دره از نمک‌هایی به شکل گل‌کلم پوشیده شده‌اند که به‌طرز شگفت‌انگیزی کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
جاهای دیدنی گنبد نمکی جاشک (عکس: رضا)
3. پلایا (دریاچه خشک)
این پدیده که به شکل سطحی نمکی است در دامنه کوه‌های نمکی دیده می‌شود ناشی از فرسایش گنبدهای نمکی است. دریاچه خشک در کم ارتفاع‌ترین قسمت حوضه آبریز و دشت‌های سطحی به وجود می‌آید.
4. نمک چال‌ها (یخچال‌های نمک)
یخچال‌های نمکی در واقع محیط‌هایی سرد و پوشیده از یخ نیستند، تنها شباهت فراوانی به یخچال‌های طبیعی دارند. این شباهت باعث شده تا نام یخچال نمک را برای این پدیده به‌کار ببرند. نمک چال‌ها در اثر حرکت توده‌های نمک در راستای شیب زمین در بخش غربی این گنبد شکل گرفته‌اند. این یخچال‌های نمکی می‌توانند گرمای هوا را در خود نگه‌دارند.
5. چشمه‌های نمکی
از دیگر دیدنی‌های کوه‌های نمکی جاشک می‌توان به چشمه‌های نمکی اشاره کرد. در این چشمه‌ها که عمدتا در غارها و دره‌های این منطقه وجود دارند، آب شوری می‌جوشد که از دل زمین می‌آید. چشمه‌های نمکی باعث حیات گنبد نمکی جاشک شده‌اند و اگر این چشمه‌ها خشک شوند، این جاذبه طبیعی نیز از بین خواهد رفت.
چشمه‌های نمکی (عکس: تریپ ادوایزر)
6. دودکش جن
اگر رهسپار کوه‌های نمکی جاشک هستید، فرصت بازدید از دودکش جن یا تخت دیو را از دست ندهید. این پدیده‌های طبیعی به صورت ستون‌هایی زیبا درآمده‌اند که همچون ستون‌هایی گنبد را دربر دارند. قسمت فوقانی این ستون‌ها از مابقی ستون پهن‌تر هستند و همچون سایه‌بان روی ستون قرار گرفته‌اند.
پوشش گیاهی و جانوری گنبدهای نمکی جاشک
نمک فراوانی که در این منطقه وجود دارد، محیط را برای رشد گیاهان نامساعد کرده است. اما در گوشه و کنار این منطقه گیاهانی از جمله قیج، گون و گیشدارا به چشم می‌خورد. به‌علاوه در مناطقی که به حد کافی از این گنبد نمکی دور هستند، بادام کوهی، کُنار، اشک و گل‌های سنگ نیز به چشم می‌خورد.
پوشش گیاهی محدود، گرم بودن هوا و نمک فراوان این منطقه باعث شده تا گونه‌های جانوری چندانی در این منطقه زندگی نکنند، به‌طوری‌که در بهار و تابستان تنها مارمولک و خفاش در این منطقه دیده می‌شود. اما با شروع فصل سرما این تنوع جانوری افزایش پیدا می‌کند و جانورانی مانند کل و بز، روباه، شغال وکفتارو پرندگانی نظیر باقرقره، کبک و تیهو نیز در این منطقه دیده می‌شوند.
گنبد نمکی جاشک کجاست؟
کوه نمک جاشک در فاصله 144 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر قرار دارد؛ بنابراین در این سفر می‌توانید از جاهای دیدنی بوشهر نیز دیدن کنید. برای رسید به این جاذبه دیدنی کشورمان باید جاده دیر به خورموج را در پیش بگیرید، پس از آنکه از روستای جاشک رد شدید، یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی خاورمیانه را خواهید دید.
سخن آخر
اگر از علاقه‌مندان به بازدید از جاذبه‌های طبیعی هستند، گنبد نمکی واقع در جاشک مقصدی ایده‌آل برای شما خواهد بود. به‌علاوه این منطقه مقصدی عالی برای علاقه‌مندان به زمین‌شناسی است. شما چه اطلاعات دیگری در مورد این گنبد نمکی دارید؟ فراموش نکنید نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر همراهان ایرانگرد به اشتراک بگذارید.
در حال ثبت رای
یه جای عجیب و خفن! انگار که رفتی تو یه سیاره دیگه. من تاحالا همچین جایی رو ندیده بودم و واقعا هیجان انگیز بودش واسم اقا حتما برید ببنید اینجارو.
گبند نمکی جاشک جای زیبا و عیجیبی هست واقعا و تا چشم کار میکنه همه جا نمکه تو شکلهای مختلف. من زمین شناسی خوندم و همیشه از دیدن و کشف کردن همچین جاهای بکر و دیدن عناصر مختلف و بافت های متنوع تو طبیعت لذت میبرم و فکر میکنم خدا چقدر قدرتمنده که این همه عناصر متفاوت رو تو دنیا کنار هم گذاشته.